want anders as die meeste skrywers is hy nie op Facebook nie, kommunikeer hy nie op Twitter nie en sit hy nie gemaklik uitgestrek op geselsprogramme se geel rusbanke en praat oor homself nie. Al wat sy van hom weet, is dat hy gewilde boeke skryf en bekend is vir spoed. Hy was al ’n keer of wat in die moeilikheid omdat hy teen duiselingwekkende vaart (Blitsnuus se woorde) op sy resiesfiets genaamd Chase rondjaag. Maar wat in sy negentien-watsenaam-motor doodluiters stadig ry.
Sit hom egter op ’n fiets …
Jacques staan geen personderhoude toe nie, selfs toe hy as jong skrywer begin naam maak het. Carina weet ook uit ervaring feitlik alle skrywers pak maar te graag teenoor joernaliste uit, want dis gratis reklame vir hul jongste boeke.
Nie Jacques Rynhard nie.
“As iemand nog een keer vir my vra ‘Waar het alles begin?’, dan …!” is Jacques eendag aangehaal.
Elke nuwe roman van hom was ’n gebeurtenis. Hy publiseer een keer per jaar, soms elke tweede jaar. Die uitgewery waar hy tot onlangs gepubliseer het, behoort aan die Franckes – die mees prominente van al die Johannesburgse uitgewerye, spesifiek omdat Alicia Francke, sosiale vlinder, gedurig by glansgeleenthede breër glimlag as die grootpad Noorde toe. Daar is selfs gerugte dat sy haar eie tydskrif wil begin saam met haar pa, John Francke.
Jacques Rynhard is Alicia se sterskrywer. Iemand wat sy ses maande gelede nog in ’n blog soos volg beskryf het: “ ’n Geniale storieverteller, ’n lieflike mens wat baie sag op die oog val, sexier in die werklike lewe as enigiets wat hy kan uitdraai. En daai skewe glimlag! ’n Man so na my hart! Ek kan my nie die Francke-Uitgewery voorstel sonder Jacques nie.”
En toe, skielik, droog haar blogs, Facebook-inskrywings en twiets oor Jacques op. En toe begin die skinderstories lepellê met die waarheid. Alicia was verlief op Jacques, maar hy nie op haar nie. Of Alicia wil eintlik Jacques se stories skryf en wou selfs al spesiale erkenning gekry het vir haar aandeel aan sy stories. Hy het hom vervies en die bondgenootskap verbreek. Sy stories is sý stories, nie hare nie.
En dan, vanuit die uitgewersbedryf, meer prontuit: Jacques wou nie by Alicia slaap nie. En: Jacques sou Lena Aucamp nooit met daardie flerrie verkul wie se grimering swaarder weeg as haar ywerige dye nie.
Carina het Jacques Rynhard se eerste roman, Baanbreker, destyds gelees. En soms sy latere romans in die CNA of in boekwinkels deurgeblaai en gespring-lees. “Om groot te word is opsioneel!” was een van die wyshede wat hy kwytgeraak het en wat haar bygebly het.
Sy kyk nou na sy lys romans in die voorportaal. Baanbreker (2008), opgedra aan Lena; Met ’n uitsig op die stad (2009), vir Alicia met dank – dit is vier keer herdruk; Brandwag (2011), opgedra aan “my buurman Fineas Guliwe”, beleef tans sy derde druk, terwyl Nagreisiger (2012) opgedra is aan sy beste vriend, Jan-Paul Otto.
En nou Die enkeling, wat vanaand die Basson-prys vir Letterkunde kry.
Volgelaaide bordjies wat wil-wil kantel met vleisrolletjies, hoenderboudjies en dik kaaspasteitjies kom soos die Titanic tussen die mense na haar aangeseil. Sy besef nou sy staan te naby die kostafel en vlug sodat sy haar iPad kan aanskakel en Jacques Rynhard kan google.
Die bestuurder van ’n rolprentmaatskappy staan, soos gebruiklik, met ’n glas in die hand en lag vir haar bende talentlose bruinneus-werknemers vir wie sy altoos beskerm.
“Lekker storie oor Miriam en die skoothondjie in Montage!” roep iemand na Carina toe.
“Jis, Cariens!” ’n Joernalis saam met wie sy joernalistiek by Tukkies geswot het. “Jy lyk stunning, doll. Wat gebruik jy?”
“Die lewe!” lag Carina.
“Jammer oor jou en Kelvin. Ons het altyd gesê hy gebruik jou net!”
Sy soek nou na nog inligting oor Jacques Rynhard op die internet. Gelukkig is hier Wi-Fi. Terwyl sy op haar tablet op sy skakel druk, merk sy dat daar wel baie foto’s van hom is, skynbaar deur Alicia Francke geneem, maar die inligting is skraps en saaklik. Sy lees:
Jacques Rynhard, gebore 18 Februarie 1980 in Kleinbegin, Mpumalanga. Pa: Klaus Rynhard, treindrywer, kondukteur en later stasiemeester. Ma: Elizabeth (Liebet) Rynhard. Hy gaan skool op Kleinbegin in sowel die laer- as hoërskool waar hy uitblink as redenaar, rugbyspeler, atleet en later opstelskrywer.
Na matriek in 1998 swerf hy tot 2001 deur Europa en die VSA, en maak in New York kennis met die bekende Amerikaanse skryfghoeroe Cynthia Olive. Hy skryf in vir ’n kursus aan haar skryfskool in 2000. Hy publiseer egter geen werk tussen 2001 en 2002 nie en voer as redes aan dat die kortverhale wat hy in daardie jare op sy tikmasjien geskryf het te persoonlik is en hy dit iewers wegsteek waar niemand dit kan kry nie.
Daardie kortverhale was vingeroefeninge of private verhale wat hy nie wil publiseer nie. Sommige is half geskryf, ander is sonder inleidingsparagrawe of eindes.
In 2003 keer hy terug na Suid-Afrika en toer ’n jaar lank deur die land. Vanaf 2004 begin hy boeke wat beskryf word as warm, erotiese romans, onder ’n skuilnaam skryf.
Hy skryf ook vir ’n kort rukkie TV-sepies, maar vind dat hy nie saam met ander skrywers kan werk of ander mense se werk kan skryf nie. En erken prontuit dat die sepievervaardigers net sy naam wil gebruik en verder sy werk na willekeur wil verander om “by hul strak agendas te pas. Soveel tam talentloses, soveel kontakte op die regte plekke”.
Jacques Rynhard was nie daarvoor te vinde nie.
Hy publiseer hierna tussen 2004 en 2007 verskeie kortverhale en doen vryskutwerk as reklamekopieskrywer by Botha en Lategan onder die bestuurder Sylvia Nieuwoudt.
In 2008 publiseer hy sy eerste roman, Baanbreker, wat lesers gaande het en opgedra is aan die meisie by wie hy in daardie stadium al vir meer as drie jaar in Newtown gebly het, Lena Aucamp, wat ook al die voorblaaie vir sy romans ontwerp het, gebaseer op haar skilderye. Sy is ’n skoolliefde.
Dit word gevolg deur Met ’n uitsig op die stad (2009), asook Brandwag (2011) en Nagreisiger (2012). Meneer Rynhard praat glad nie oor sy kortverhale, gepubliseer of ongepubliseer, of die inspirasie daaragter nie.
Hy is ongetroud. Hy is ook bekend vir sy liefdadigheidswerk onder straatkinders in Newtown, hoewel hy ook weier om daaroor te praat. Sy vriende is hoofsaaklik mense in Newtown en omtrekke.
Dit is waar die inligting eindig. Geen flambojante tydskrifartikels waarin Jacques sy gunsteling-pastagereg met ’n Pepsodent-glimlag aanmekaarslaan nie, geen radio-onderhoude gevul met die regte geluide nie, geen verskynings op TV-kletsprogramme nie en geen Facebook-inskrywings nie.
Carina onthou vaagweg, toe ’n joernalis hom eendag by die bekendstelling van ’n boek vra hoekom hy nie onderhoude toestaan nie, dat hy geantwoord het: “Waar die storie aan jou vat of nie vat nie, is al wat tel. Dit maak nie saak wat ék daarna sê nie – dis te laat. Die skrywer is nie die ster nie, net sy stories.” En toe die joernalissie met sterre in haar oë volhou met vrae: “Ek het my tande stukkend gekou op die lewe. Ek herkou vir die oomblik.”
Daar was egter baie meer inligting op die internet oor Alicia Francke, met foto’s van haar en Jacques by boekbekendstellings en teaterpremières. Hulle het gereeld saam verskyn. Sy wonder wat Lena oor hierdie vriendskap te sê gehad het.
Iemand stamp teen Carina en mors rooiwyn op haar rok.
“Oe, sor-rie, koeks!” Die joernalis met die bloederige rooi tuitbekkie trippel giggelend weg. Carina staar vies na haar rok. Nes haar skoene, dra
