Mismoedig stap Karlien ’n rukkie later na die deur. Voordat sy egter aan die deurknop kan vat, is daar ’n klop en die deur gaan oop. Die man staan opsy, en sy stap uit, net ’n vae beeld van hom in haar deurmekaar gemoed. Essie is weer voorop in haar gedagtes. Dan is daar seker maar niks aan te doen nie.
“Ek soek ’n vrou … Ses maande … Bereid om te vergoed en …”
Karlien kom spontaan tot stilstand en spits haar ore. Sy weet sy staan nou skaamteloos en afluister, maar dit is ’n noodgeval. Hier binne is ’n man wat ’n vrou soek.
Sy hoor die vrou vertwyfeld sê: “Dis ’n baie ongewone versoek, meneer. Ek weet nie …”
“Dit sal ’n blote sakeooreenkoms wees, mevrou. Ek moet oor ’n week vertrek, en dan móét ek getroud wees. Ek kan jou verseker dat die vrou niks te vrese sal hê nie. Dis om ’n baie persoonlike rede dat ek moet trou, maar dit het niks met haar te doen nie. Hier is my adres en telefoonnommer. Doen asseblief jou bes. Dit is noodsaaklik dat ek binne ’n week ’n vrou kry.”
Karlien gee haastig pad en hou haar ongeërg by ’n winkelvenster besig toe die man uitkom. Sy hou hom uit die hoek van haar oog dop. Hy is beslis nie die soort man wat jy met ’n huweliksburo sal verbind nie! Hy kom welgesteld voor en is uiters aantreklik. Sekerlik hoef hy nie ’n vrou by Soek-en-Vind te kom soek nie! En tog het hy heeltemal desperaat geklink.
Sy volg hom op ’n afstand en toe hy by ’n knus straatkafee instap, stap sy huiwerig agterna. Sal sy met hom praat?
Sy neem ’n paar tafeltjies van hom af plaas en hou hom dop. Hy bestel tee en sit peinsend voor hom en uitkyk, sy gesig op ’n diep plooi getrek soos ’n man wat baie bekommerd is. Hy lyk streng, amper kwaai, en Karlien byt weer hard op haar onderlip. Sal sy dit waag?
Hy lyk so … so ongenaakbaar, so hard. Hy lyk soos ’n man wat die lewe ken en dit nie te aangenaam vind nie. Wat as hy haar afjak of uitlag? Maar wat van Essie – Essie wat oor ’n week gehaal word? Elsa Richter het gesê dis al manier waarop sy Essie sal kan behou.
“Meneer, ekskuus, meneer …” Haar stemmetjie klink dun en bewerig.
Sy oë was vas op die koppie voor hom gerig en hy kyk gesteurd op.
Karlien se oë is groot en rond en duidelik baie bang. Haar hande bewe merkbaar en sy gryp die stoelleuning vas om haar knakkende knieë te onderskraag. Dit lyk asof sy enige oomblik kan omvlieg en weghardloop. Haar gesiggie is baie bleek.
“Meneer, ek … ek sal met meneer trou.”
’n Oomblik lank sit hy haar net en aanstaar. Hy wend geen poging aan om op te staan nie. “Ekskuus?”
“Ek het gesê ek … ek sal met meneer trou as … meneer wil.”
“Hemel! Dan het ek reg gehoor?” Hy is op sy voete en sy ligblou oë flits soos dolke op haar. “Waar kom jy daaraan dat ek …? Wag ’n bietjie! Jy was netnou by daardie kantoor.”
Sy word so rooi soos beet en laat haar ooglede sak. “Ja. Ek het gehoor. Ek wou nie afluister nie. Ek het voor die deur gestaan en gedink … wat om te doen en toe hoor ek u sê … u het ’n vrou nodig.”
Sy voel sy groot hande op haar skouers en daar skuif genadiglik ’n stoel onder haar in. “Sit, juffrou. Dit lyk asof jy gaan omslaan. Dis niks as jy gehoor het wat ek gesê het nie. Dis nie ’n staatsgeheim nie. Ek het ’n vrou nodig. Móét een binne ’n week kry.” Sy oë priem in hare. “En jy sê jý wil met my trou?”
“Ja, asseblief, meneer. Ek moet ook trou … dadelik trou.”
“O?”
Sy sien sy blik vlugtig oor haar gaan en weer word sy bloedrooi. “Nee, meneer! Dis nie dáároor nie! Ek makeer niks nie … ek bedoel … dis om Essie … om haar te behou.”
’n Geamuseerdheid flits in die kil oë, maar sy sien dit nie raak nie. Daarvoor is sy te benoud en te toegewyd besig om te bid dat die man haar huweliksaanbod sal aanvaar.
“En wie is Essie?”
“Dis my suster se baba. My suster is twee maande gelede oorlede. Sy was in ’n ongeluk, sy en haar man. Dis net klein Essie wat oorgebly het. Nou wil die maatskaplike werkster haar laat aanneem. Ek kan dit mos nie toelaat nie. Sy is dan al wat ek het!” Die bruin oë pleit nou openlik. “Mevrou Elsa Richter het gesê al manier waarop ek haar kan behou, is as ek trou en my man kan bewys dat hy vir Essie kan sorg. Dis regtig al manier …”
“En nou loop en vra jy rond en bont mans om met jou te trou?”
“Nee.” Weer skiet die blos pynlik oor haar gesig. “Dis maar net vir u … Toe ek hoor u het dringend ’n vrou nodig, het ek gedink … ons kan mekaar help.”
Hy sit haar ’n rukkie peinsend en aankyk en Karlien wens dat sy in die aarde kan wegsink.
“Hoe oud is jy?”
“Amper negentien.”
“Dit kan nie wees nie. Jy lyk niks ouer as sestien nie.”
“Ek ís amper negentien,” herhaal sy heftig. “Ek werk al ’n jaar lank.”
“Watter ander familie het jy nog?”
“Niemand nie. Dis net Essie.”
Soos die maatskaplike werkster voel Julius Schreider onwillekeurig ’n ruk aan sy hart. Maar sy gesig en stem verraai niks nie. Hy lyk selfs nog strenger. “Wat is jou naam?”
“Karlien … Karlien Steenkamp.”
“Wel, Karlien, ek waardeer jou … aansoek, of is dit aanbod, maar ek dink nie jy is die aangewese persoon vir die … die betrekking wat ek in gedagte het nie. Jy is nog ’n bietjie jonk en … onervare.” Onder die starende, weerlose blik raak hy die kluts ’n bietjie kwyt. Sy lyk soos ’n straatbrakkie wat ’n onverdiende skop gekry het, dink hy ergerlik. Liewe land, moet so iets ook nog gebeur!
Hy sien hoe die groot bruin oë verdof, die laaste bietjie hoop vervaag.
“O, ek verstaan …”
Hy frons onheilspellend. “Dis net dat jy werklik te jonk is, Karlien. Ek kan jou mos maar so noem, nè? Ek is amper vier en dertig. Ek kon jou pa gewees het!”
Sy knik en soek senuweeagtig na haar handsak. “Dan … stap ek maar weer. Ek is jammer dat ek u lastig geval het, meneer. Dis maar net … Essie. Ter wille van haar …” Sy staan op. “Ek hoop u raak gou geholpe.”
Hy staan ook op en kom vinnig om die tafel. “Waarheen gaan jy nou?”
“Losieshuis toe. Ek moes al daar gewees het. Mevrou Lategan, dis die bestuurderes, kyk net na Essie totdat ek van die werk af kom. Sy wil ook nie meer nie. Sy sê dit raak te veel vir haar. Maar as hulle haar oor ’n week kom haal …” Die stemmetjie raak weg en Julius kyk magteloos op haar neer.
“Ek sal jou terugneem. My motor staan net om die draai.”
“Dis regtig nie nodig nie, dankie, meneer. Ek stap sommer.”
“Ek
