laat geslaap het om daar te bespreek.
Die albergue Beilari is ruim, skoon en netjies. Baie skoner as wat ek myself ingeprent het. Ek stap die trappe op om my rugsak in die kamer te gaan bêre. Teen die muur is ’n lugfoto van die ligtoring by Finisterre, met net die woord FINISTERRE daarby. End of the earth. Dit lyk nogal soos Kaappunt, net mooier.
Ek beplan om nadat ek by Santiago de Compostela uitgekom het, die verdere honderd kilometer te stap na Finisterre. Tot waar jy letterlik nie meer verder kan stap nie. Ek hou van die simboliek daarvan om hier, reg aan die begin van die Camino, ’n blik op die eindpunt te kry. Tussen Saint Jean en Finisterre lê omtrent nege honderd en twintig kilometer.
Langs die plakkaat van Finisterre is ’n aanhaling van die Boeddha, of eerder le Buddha, want dit is in Frans: “Ne cherche pas le chemin du bonheur, car le chemin c’est le bonheur.” My Frans is omtrent so beroerd soos my Spaans. Ek skryf die frase neer en vra vir Josele om dit vir my te vertaal. Hy glimlag: “There is no way to happiness. Happiness is the way.”
Nou hoef ek nie my hoop daarop te vestig om ’n Damaskus-oomblik of een of ander openbaring iewers langs die pad te verwag nie. Ek is bly ek kon le Buddha se woorde lees voor die Camino begin.
* * *
Ek het in 1999 ’n Boeddha-beeldjie by my eerste meisie present gekry. Sy het dit glo in een of ander tannie wat ’n vryskutwaarsêer was se karavaan gevind. Dit was so ’n lekker ronde, vet Boeddha (kry ’n mens enige ander tipe?) met lang oorlelle en die glimlag van iemand wat hoofletterVerligting in elke sel ervaar.
Wat dié Boeddha nogal eiesoortig gemaak het, was die Afrikaanse frase op die beeldjie: VIR GEWIGSVERLIES. Ek was destyds nogal verbaas oor die Afrikaans, die Boeddha was tog sekerlik ’n bietjie volksvreemd, veral vroeër jare.
Dié stomme Boeddha het wel glad nie gehelp met gewigsverlies nie. Inteendeel, ek het sedert die laat negentigs eerder ’n gewigopteller geraak, en daarmee bedoel ek nie ’n Bulgaarse spiertier met bultende are by die Olimpiese Spele nie. (Ek blameer dit nie op die Boeddha nie.)
In daardie selfde jaar het die meisie my na slegs vyf maande gelos. Ek het dit glad nie sien kom nie. As ek nou daaraan terugdink, was ek maar net negentien en jonk en naïef. Die ooremosionele kabaal wat ek tydens die afsê opgeskop het, was werklik onnodig. Ek het soos ’n tarantula op tik haar boekrak bestorm om my boeke terug te eis, snikkend na my Volkswagen Chico gehardloop en eers by die kar besef my sleutels lê nog op haar bed.
Dit was ook nie nodig om ’n week later vir haar te maak sit op ’n bankie by die see en lang paragrawe uit Viktor Frankl se Man’s Search for Meaning voor te lees met meeue wat kras en ’n roomyskarretjie se klingel as klankbaan nie. ’n Desperate poging om ’n gevoel wat haar wese duidelik volledig verlaat het met ’n Holocaust-oorlewende se insigte terug te dwing. Ai. Maar soos Kevin Kline se karakter in die fliek Life as a House sê: “Hindsight. It’s like foresight without a future.”
Toe al my pogings misluk het en ek myself jammer genoeg gekry het, het ek en my pel Langes toe maar met dagga begin eksperimenteer. “Eksperimenteer” klink miskien sinister, maar dit was glad nie so nie. Ek was Meneer Voorbeeldig op hoërskool en het nie eens aan ’n sigaret, ’n blikkie bier of ’n meisie se hand geraak nie. So die eerste tien keer wat ek en Langes saam dagga gerook het, het ek nie eens geweet hoe om die zol in te trek nie. Ek het hoogstens gepuff en natuurlik glad nie hoog geraak nie. Ek weet nie of Bill Clinton gelieg het of nie, maar ék kan ruiterlik erken oor daardie eerste pogings: “I didn’t inhale.”
Ek het ook ’n zen-tuintjie aangeskaf. Een wat sommer in ’n pot op my lessenaar gepas het in my studentewoonstel in Somerstrand, in Port Elizabeth.
’n Paar maande later, toe ek oor die ergste skok van die break-up was, sit ek in die feeskoerant Krit se kantoor by die KKNK, besig om ’n resensie met een hand te tik en met die ander ’n dubbel Klippies-en-Coke op te lig. Langs my praat Lochner de Kock, wat by Krit kom inloer het, tot groot vermaak van almal in sy Sarel Seemonster-stem.
Toe lui my selfoon. Dit is my ma en sy vertel sy was by my woonstel en het die “kamer so ’n bietjie skoongemaak”.
Ek skrik my skoon nugter. My ma kan goed skoonmaak. Daarvoor is ek as ’n lui en bedorwe student diep dankbaar. Maar sy het ook die vermoë om rond te snuffel. Forensies. En bo-op my boekrak lê ’n FNB-banksakkie vol dagga.
Ek het dit skaars besef, toe wil sy weet: “Erns, ek het jou boekrak afgestof en so ’n banksakkie vol … sade … gevind. Is dit dagga?”
“Nee ma, jinne, dis die saadjies vir my zen-tuin op die lessenaar,” rol die leuen van my tong af.
“O, so hoe gaan dit by die KKNK?” wil sy toe volgende weet.
* * *
Die middag by Beilari is rustig. Ek stort en was my klere. Dit is my voorland vir die volgende veertig dae – op die Camino was jy self jou klere. Met die hand, of jy dok ’n paar euro’s op om ’n wasmasjien te gebruik.
Dit is iets waarna ek baie uitsien: die eenvoud van my eie klere met die hand was, so gereeld as moontlik. Ek doen dit nooit tuis nie, ek het regte lessenaarhandjies van heeltyd op ’n laptop sit en werk.
Ek verwyl die res van die middag aan tafel saam met Joselo en van die ander stappers. Teen die muur is ’n esoteriese skildery van ’n skulp met ’n mens wat in die middel daarvan staan. Uit die persoon se linkerbeen en kop kronkel twee lyne wat byna ’n tipe labirint maak en ook die binnelyne van die skulp vorm.
Dit lyk na iets lekkers om te probeer teken en hoewel ek geen talent hiervoor het nie, het ek nou tyd op hande en kan ek netsowel probeer. Terwyl almal rondom my sit en klets oor logistiek, wonder oor wi-fi en oor hoe erg môre se stap oor die Pireneë gaan wees, probeer ek nougeset die skildery oorteken in my dagboek. Ek gaan nou nie oornag in ’n kunstenaar verander nie, maar ek is heel tevrede met die eindproduk.
* * *
Inskrywing in Moleskine-joernaal
Dit is iets na vyf, ek sit alleen op die agterste terras van ’n klein Franse deli. Ek het ses euro vyftig spandeer op ’n workmanlike baguette met salami en ’n awesome artisinal bier – Bob’s beer – ’n blonde bier, diep workmanlike, ’n kind lag in die agtergrond, Franse musiek speel oor die speakers, ’n tipe Piaf Lite, en weet jy, die lewe is goed, soos Liezel van Beek ná die Visrivierstaptog gesê het: ons lewe, en dis genoeg.
* * *
Ná ek by die Franse deli gesit het, het ek nog ’n halfuur om in Saint Jean rond te stap voor ek weer by Beilari moet wees vir ons kommunale aandete in die tuin. Ek val in by een van die souvenir-winkels en koop twee penne en ’n nuwe aluminiumkoffiebeker.
Die meisie agter die toonbank kan Engels praat en vertel hoe gewild die Camino die afgelope jare geraak het, selfs nou in Meimaand. Net die vorige dag het vyf honderd stappers glo die oggend uit Saint Jean alleen met hul Camino begin.
Ek stap op langs die Rue de la Citadelle na die hek van Saint James, waar stappers wat die Camino op drie ander wegspringplekke begin ook deurstap.
By die stadshek lees iemand se graffiti: “Le voyage est la seule chose que tu payes et qui te rend plus riche” Reis is die enigste ding waarvoor jy betaal wat jou ook ryker maak.
Dit is diep Franse platteland hier, die ene pastorale tonele. ’n Ent weg is ’n rugbyspan – dit kan seker net die dorpspan wees – besig om te oefen.
Dit
