jou maters, Jessica? En so ver. Wat sal van jou word?”
Dit was altyd haar ma se grootste bekommernis. Dat haar eiesinnige dogter haar op paaie van geen terugkeer sou begewe. Wat natuurlik ook gebeur het, dink Jessica wrang, en draai die sleutel in die slot. Geen terugkeer is immers vir almal. Niks, maar niks is staties nie.
Dis toe sy al halfpad weg is dat ’n soort angs haar pak. Dis ’n vreemde plek. Selfs onbevange geeste word ouer en trek-trauma is hoog op die streslys, soos wat ’n kollega haar weet te vertel het. Nuwe gesigte, Jessica, allerhande nuwe kinkels …
“Nou ja,” het sy paraat geantwoord, “ek vrees juis om in ’n groef te beland.” En sy het net gelag toe dieselfde kollega beweer dat groewe immers veilig is. Sy weet mos hoe ’n bedrieglike veralgemening dit is. Die een maal in haar lewe dat sy ’n op die oog af uitgetrapte roete gekies het, het sy byna oor die afgrond gestort.
Vergeet dit, maan sy haarself toe sy die malsgroen buitewyke van Potchefstroom binnery. ’n Hele nuwe bestaan lê voor. Sy is immers ’n vrou met ’n versekerde toekoms in die akademie. Die ses jaar in Pretoria het haar genees ook. ’n Bietjie tyd en baie sukses het selfs die letsels van ’n gebroke hart laat verdwyn, dink sy en kyk met genoegdoening na die digte groen wilgers al langs die lui kronkeling van die Mooirivier. Die landelikheid vee soos ’n balsem deur haar binneste en sy glimlag toe sy deur die gevlekte skadu’s van Tomstraat se eike ry. Die dik bome is diepgroen in die greep van die somer. En dis ’n ánder somer hierdie, besef sy toe sy voor ’n wit dubbelverdiepinghuis in ’n rustige buurt langs die rivier stilhou. Die Noordwes hitte laat haar met die uitklimslag al na haar asem snak, maar die huis lyk koel en uitnodigend.
“Ek kan die plek aanbeveel,” het die dekaan destyds gesê toe sy vir die onderhoud gekom het. “Dis naby die kampus, ’n mooi omgewing. En professor Geyer se weduwee is ’n liewe mens. Daar is ’n woonstel langs die huis sodat jy jou privaatheid sal geniet, maar tog nie alleen sal wees nie.” Jessica was eers huiwerig, maar nadat sy kom kyk het en die gawe mevrou Geyer ontmoet het, het sy gou besef dat sy baie gelukkig is om só ’n blyplek te bekom. Sy besef dit opnuut toe die voordeur wyd oopswaai en mevrou Geyer haar aan die skouers nader trek en plegtig op die wang soen.
“So ja, Jessica! Ek en jy gaan mos bure wees en daar staan in Spreuke, ’n buurman wat naby is, is meer werd as ’n broer wat ver is.”
“Móói welkomswoorde!” lag Jessica. “Baie dankie!”
Toe hulle tee drink op die patio tussen die huis en die woonstel, daag die meubelwa op en mevrou Geyer sit met ’n diskrete hulpvaardigheid hand by om te help uitpak. Laataand, toe die pakkers weg is en hulle twee weer alleen by die swembad sit en eet, lê ’n swaar pers skemering oor die groot grasperk wat afloop tot op die oewer van die rivier. Daar is hoë denne en twee welige wilgers en iewers anderkant die water klink die kabbelende roep van ’n vleiloerie deur die stil lug. Jessica glimlag spontaan.
“Ek is bly ek is hier!” sê sy.
“Ek is ook bly,” sê mevrou Geyer sag. “Om ’n verandering te maak is selde maklik, maar dit is soms goed.” Sy bekyk haar skielik skalks. “Jy sal in elk geval die mooiste professor op die kampus wees! Het iemand jou al gesê dat jy beeldskoon is?” Sy leun vorentoe en skink vir hulle albei nog tee in. “Kom, vertel my waarom jy ’n akademikus is in plaas van ’n beroemde model!”
Jessica lag net en kyk af op die swembad wat bleekblink in die stoeplig lê, lig haar lang hare weg uit haar klamgeswete nek.
“Ag wat, dis eintlik eenvoudig. Ek kan glad nie met ’n kamera flankeer nie. Die talent om iets anders te projekteer as wat ek is, ontbreek. Toe leer ek maar, en nou probeer ek ander mense motiveer om te studeer. Dis eintlik al wat ek kan doen.”
“Dit laat ek my nie vertel nie!” lag mevrou Geyer ongelowig. “So ’n gesig sal geharde manne laat visioene sien, Jessica. Jou glimlag alleen sal ’n man in ’n wentelbaan plaas!” Sy kyk skielik stip oor haar koppie tee na haar. “Het ek iets … verkeerds gesê?”
Daar is soveel goedige spyt in die vrou se stem dat Jessica gerusstellend glimlag. “Nee, die woorde laat my net dink, dis al.”
Mevrou Geyer sug diep. “My liewe oorlede man het my dikwels gespot omdat ek so ongeneeslik romanties is. Dis tog waaraan ek jou laat dink, nie waar nie? Romanse?”
Jessica lag saggies in haar keel. Sy hou van die vrou, besluit sy. Buitendien, wat maak dit saak as mevrou Geyer weet dat Daniël Krause jare gelede al feitlik dieselfde soet woorde oor en oor gesê het? Jou glimlag lanseer ’n man die ruimte in, Jessie. Jy laat my drome droom, meisie …
“Ag, mevrou,” antwoord sy effe wrang, “dis al sulke ou nuus! Ek was ook een wat gedink het ’n man se woord is so onversetlik soos die wet. Maar ek het gou genoeg geleer …”
“Haai,” val mevrou Geyer haar grootogig in die rede, “ek weet darem nie, my kind. Professor Geyer se woord wás wet in hierdie huis. Sy ja was ja en sy nee was nee.”
“Natuurlik,” paai Jessica, gou om ’n onrustigheid in die plooitjiesoë te gewaar. “Nie alle mans is soos … soos Daniël nie. Dit was ék wat so naïef was om te dink sy mooi woordjies dra gewig.”
“Sal jy my eendag vertel van hierdie Daniël-man?”
Jessica knik plegtig.
“Ek sal, ja. Maar nou moet ek eers my klere gaan uitpak. En daar is nog ’n klomp kartondose vol goed. Waarom gaar ’n mens tog so op?”
Maar daar gaan weke verby dat hulle nie weer oor mans en hul woorde praat nie. As Jessica gedink het dat mevrou Geyer so honger vir geselskap was dat sy inbreuk sou maak op haar privaatheid, het sy dit mis gehad. Spontaan nuuskierig wel, maar ook fyn van begrip en met ’n ongewone aanvoeling vir haar buurvrou se gemoedstemminge. Sy respekteer Jessica se alleentye, maar verwelkom haar vreugdevol as sy kom inloer. Dis vir Jessica aangenaam en tog vreemd. Jare het sy alleen geleef met slegs ’n paar kollegas as goeie kennisse. Haar binneste het sy dig gemaak teen ander mense. Dié dat sy Karel Malan se honger blik so lank kon trotseer. Maar noudat hy ver is, is dit of sy die subtiele koestering van sy donker oë mis.
Sy dink eendag spesifiek aan hom toe sy vir haar ’n fiets in die middedorp gaan koop. Op Potchefstroom is twee wiele die aangewese ding, het mevrou Geyer en die ander bure haar gou verseker. Van proffies tot huiswerkers en joolprinsesse trap vir die vale. Sal Karel Malan dit nou geniet om my só te sien, dink sy goedig toe sy op haar nuwe, skokpienk fiets deur Tomstraat se donker laning ry.
Toe sy by die Geyer-huis se groot erf op die oewer van die Mooirivier indraai, wel die opwinding deur haar. Hier gaan ek gelukkig wees! dink sy, hier op dié rustige dorp met sy interessante en gawe mense. Sy dink aan die liewe mevrou Geyer en die gawe dekaan en sy vrou wat al ’n slag kom inloer het, aan bure wat gesellig na haar roep oor die heinings en dorpstudente wat op straat met haar glimlag. Nuus trek soos rook in die wind deur ’n studentedorp, Jessica, het mevrou Geyer geskerts. Hier is nog méns-mense en jy gaan gou vriende maak.
Sy voel bruisend energiek toe sy die fiets in die buitekamer bêre en bly dat sy besluit het om so vroeg al hierheen te trek. Nou is daar tyd om die noodwendige vreemdheid sag te maak. Skielik min lus vir die stilte van haar woonstel, loop soek sy na mevrou Geyer. Sy kry haar voor die televisie besig om trane af te vee oor die soete smart en bittere blydskap wat die lot van die Forresters van Los Angeles is. Jessica gaan sit en swyg eerbiedig.
“Ag,” sug mevrou Geyer later bewoë, “wat is ’n sepie tog wonderlik! ’n Mens kan so saam ly sonder dat jy letsels opdoen. As die lewe maar só was!”
