Twee valke gaan saam met lede van 101 Bataljon en elemente van Spesmagte ’n Swapo-basis tweehonderd kilometer in Angola in aanval. Die operasie is die afgelope paar weke tot vervelens toe ingeoefen. Almal het geweet dat iets gaan gebeur. Hulle het net nie geweet wat, waar en wanneer nie. Dit was geklassifiseerde inligting wat van bo af sou kom wanneer die tyd reg is. Daardie tyd was gisteraand.
Die troepe is stiller as gewoonlik en orals is daar ’n senuagtige energie te bespeur. Hy weet wat sy rol is. Elkeen is gefokus, maar tog is daar ’n onsekerheid in die lug. Gaan hulle almal lewend deur hierdie ding kom? Hoe akkuraat is die inligting? Hoeveel teenstand gaan Swapo bied? En sê nou die aanval duur langer as wat beplan is? Want dan kan die Angolese in die nabygeleë basis probeer om Swapo te kom help. Om nie eers van die Kubane te praat nie. Wat dán?
Toe hy majoor Myburgh sien, staan hy op en stap nader. Hy salueer, knik sy kop en groet, amper in een beweging.
Die ander man salueer terug. “Hoe lyk dit, is alles reg?”
“Ja, majoor.”
“Ons moet net nog ’n bietjie bystaan, luitenant. Die lugmag fok ons al weer rond. Daar’s blykbaar fout met een van die Daks. Hulle sal binnekort hier wees, dan kan ons klim.”
“Reg so, majoor.”
Toe die twee Dakotas omtrent gelyk op Ondangwa-lugmagbasis se aanloopbaan land, begin die troepe spontaan hande klap en fluit. Stafsersant Willem Nel, die kompanie-sammajoor, kyk hulle afkeurend aan. Hy wys hulle egter nie tereg nie omdat enige sammajoor wat sy sout werd is, weet dat jy nie manne net voor ’n aanval onnodig kortvat nie. ’n Half anarchistiese uitbundigheid is aan te beveel in oorlogstyd, dit moet net reg gekanaliseer word. Daarom kners hy maar op sy tande.
’n Ruk later stap hulle na die olyfgroen valskerms wat in rye in die hangar staangemaak is. Die afstuurders teken elkeen se naam, rang en magsnommer aan teenoor die nommers van sy valskerm en noodvalskerm. Daar is ’n gerusstellende bekendheid aan die roetine wat die onsekerheid oor dít wat voorlê in ’n mate besweer.
Dan begin help hulle mekaar om die valskerms aan te trek. Sersant Malan tel sy valskerm vir hom op en hou dit agter hom gereed. Eers steek die jong luitenant sy bene deur die los bande en tel dan die skouerbande soos ’n rugsak oor sy skouers. Dan maak hy die knip op sy borsband vas en trek dit styf voordat hy dieselfde met die beenbande doen. Daarna help hy sersant Malan om dieselfde te doen. Toe hulle klaar is, tel hy die noodvalskerm op en knip dit voor aan sy harnas vas. Noudat albei tevrede is dat alles reg sit, help hy en Malan mekaar om hulle opgevoude R4’s aan die regtersy vas te trek, die loop na onder.
Hulle gaan sit en wag in rye. Vir ’n ruk probeer elkeen om nie te dink aan die operasie wat voorlê nie. Die aandag is op die onmiddellike. Knippe, gespes, bande, hake en klein verstellings. Sy valskerm is swaar en hy voel tegelyk benoud en opgewonde. Buite die hangar kan hy die oop militêre aanloopbaan sien. Aan die ander kant is kort gras en wit sand tot waar die heining begin, met doringbome verder aan. Die lug is vandag helderblou.
Nou en dan probeer iemand die spanning verlig met ’n aweregse opmerking. “Medic, het jy Tampax ingepak? Want Van der Merwe is ’n doos – as hy bloei, moet jy hom kan help,” sê een troep byvoorbeeld en ’n paar ander lag uitbundig. Maar so gou as wat dit begin, raak hulle weer stil.
Die jong luitenant is op sy senuwees, maar doen sy bes om kalm te lyk. Daar is soveel gedagtes wat deur sy kop maal. Hy dink aan sy ouers wat nie ’n benul het van die soort ding waarmee hulle hier besig is nie. Hy wonder hoe die sprong gaan afloop. Hulle het nog net twee nagspronge gedoen – een tydens die valskermkursus en een tydens opleiding op De Brug buite Bloemfontein ’n paar maande later. Om geld te bespaar is hulle tydens die inoefening van hierdie operasie met vragmotors naby die denkbeeldige teikengebied in die opleidingsterrein afgelaai.
Dis al laatmiddag toe hulle na die twee wagtende Dakotas op die aanloopbaan marsjeer. Hulle klim op met die trappies en begin om die vliegtuie van voor af vol te maak. Dis nie gewone sitplekke nie, maar twee rye wat opklap aan weerskante en na mekaar toe kyk.
As bevelvoerder van sy valk, klim hy laaste in sodat hy eerste sal kan uitspring. Hy het ’n Lumistick op sy valhelm. Binne-in die vloeistof in die plastiekbuis is daar ’n glasbuis met nog vloeistof. Wanneer jy die buitenste buis knak, breek die glas en meng die twee vloeistowwe om ’n hele paar uur te gloei.
Die laaste persoon in hulle valk het ook een op sy valhelm en wanneer hulle uitspring, sal die ander in die lug kan sien waar die voorste en agterste punt van die dalende string soldate is. Dan behoort hulle gouer te kan hergroepeer. Dit werk egter selde heeltemal so in die praktyk.
“Where were you, Rocco? I’ve been waiting for fifteen minutes,” sê Helga met ’n stewige tikkie verwyt in haar stem.
“Ag, sorry, Schatzi. I just … uh, had to go through some messages.” Rocco hoop hy lyk na sy normale self.
“Are you okay?”
“Yes, I’m fine. It’s just some work-related shit. And I’m a little bit tired.” Dan vervolg hy gemaak opgewek: “You should’ve seen me. One of these days I’m going to ski so well, your parents will beg me to marry you.”
“Oh, please,” sug Helga. “The last thing I want is the clone of a German husband.”
“Is that why you got yourself an African?” spot Rocco.
“Of course. Didn’t you know all German women have jungle fever, bunga bunga? We have the hots for you African men, you know.”
“Ah, but I feel exploited. You don’t care for my feelings – you’re only after my big boerewurst!”
Hulle lag ondeund terwyl hy onder die houttafel oor haar lenige bobeen streel. En toe hy ’n gulsige sluk vat van die bier wat die kelner voor hom kom neersit het, besef hy dat die reuk vanuit die kombuis hom herinner aan dié van oorlog. Hitte. Dinge wat brand. Hout, diesel, plastiek, rubber en stukkende voertuie. En mense.
Rocco kyk met ’n mate van frustrasie na sy horlosie, want dis maar halftwaalf op ’n Donderdagoggend en hy wens al klaar die week is verby. Dit was tot dusver eintlik ’n goeie week, maar vandag wil hy net wegkom van die kantoor af. Dit voel asof die naweek na regte nou moes begin het sodat hy sy vlieërplank agterin sy ivoorwit Land Rover Discovery 4 kon gooi en deurry na Blouberg of Sunset Beach. Hy kyk weer na sy horlosie, dié keer nie om te sien hoe laat dit is nie, maar met ’n tikkie tevredenheid. Dis ’n IWC Portugieser Chronograph, vervaardig in Schaffhausen, Switserland. ’n Rolex is vir tipes soos Schabir Shaik en ander BEE-trogvreters, glo hy, en daar is te veel mense wat Omegas en TAG Heuers dra. Hulle raak soos aambeie, elke tweede poephol het een.
Hy wou lankal ’n IWC Portugieser hê, maar het nog altyd gevoel die tyd is nog nie heeltemal reg nie.
Twee jaar gelede het hy egter die veiligheid van Hunter & Vennote verruil vir die waagstuk om White Rock Architectural Design te begin. Na twaalf jaar as vennoot by die ou, gevestigde H & V was hy nie langer lus om kantoorblokke en winkelsentrums te bou nie. Elke keer as hulle getender het vir nóg ’n sekuriteitsontwikkeling of wynkelder vir ’n nouveau riche Europeër, het dit vir hom gevoel asof hy sy beginsels verraai. Hy wou regte geboue skep, nie die argitektoniese eweknie van Pick n Pay word nie. Die dag toe hy sy aandeel in die vennootskap verkoop, het hy reguit na die IWC by Van Deijl Juweliers in die Kaap gegaan. Eerstens ter motivering om met harde werk die praktyk suksesvol te maak en tweedens as beloning vir sy waagmoed. En derdens om sy ego ’n hupstoot te gee.
Die firma White Rock A.D. beslaan die boonste vlak van ’n kleinerige, opgeknapte vierverdiepinggebou
