qəribə dərəcədə kiçik idi. Başı normal ölçüdə idi, lakin üzü dar bir yerə sıxılmışdı. Bu, iri qəhvəyi dəri topa yapışdırılmış kuklanın üzünə bənzəyir. Bəlli idi ki, onun bərbad saçları evdə kəsilib. Alnında qabıqlı qaşınma var idi. Üzü mənə tərəf çevrildi. Günəşdən qorumaq üçün yuxarı gözünü yarıya qədər bağlamışdı. Onun digər gözü geniş açıq idi. Onun gözü o qədər böyük idi ki, orada öz əksimi görürdüm.
"Adın nədir?" Soruşdum.
Cavab vermədi. Heç tərpənmədi.
"Mikas sinun nimi on?" Eyni sualı fin dilində təkrarladım.
Bu dəfə ağzını açdı. Bu gülüş deyildi, amma dişlərini görürdüm. Onlar solğun sarı idi və aralarında yemək qırıntıları var idi. O, kiçik barmağını burun dəliyinə soxdu; digərləri içəri girmək üçün çox böyük idi. Mən də eyni şeyi etdim. İkimiz də burnumuzdan bir diş çəkdik. Özününkini ağzına qoyub uddu. Mən tərəddüd etmədim. Mən nə olduğunu bilmədən o, mənimkini tutdu və onu da uddu.
Mən başa düşdüm ki, o, dost olmaq istəyir.
İkimiz də ayağa qalxdıq. Bu uşağı heyran etmək istədim.
"Bilirsən, əslində istədiyin yerə gedə bilərsən!"
Diqqətlə dinləyirdi, amma başa düşüb-düşmədiyinə əmin deyildim.
"Hətta Çinə qədər gedə bilərsən" dedim.
Ciddi olduğumu göstərmək üçün ayağa qalxıb yola doğru inamla addımlamağa başladım. Özünə güvənən adamın saxta havasını geyindirməklə əsəbimi gizlətdim. Məni izlədi. Biz keşişin sarı boyalı evinə tərəf getdik. Yolun kənarında bir avtobus dayanmışdı, yəqin ki, Lestadius Evini ziyarət etməyə gələn turistlər idi. Hava isti olduğundan avtobusun qapıları açıq idi, lakin sürücü ətrafda yox idi. Uşağın qolundan tutub avtobusun kənarına çəkdim. Pilləkənləri qalxıb içəri keçdik. Çamadanlar və gödəkçələr olan oturacaqlardan zəif rütubət iyi gəlirdi. Arxa tərəfə keçdik və oturacaqların arxasında əyildik. Çox keçmədi ki, bir neçə yaşlı qadın avtobusa minib yerlərini aldı. Onlar nəfəs alır və tərləyirdilər. Meyvə şirəsini tökərək yüksək səslə danışırdılar. Daha bir neçə nəfər gəldi və nəhayət sürücü peyda oldu. O, avtobusun kənarında dayanıb ağzına bir parça tütün atdı. Sonra yola düşdük.
Çaşqın və səssiz halda gözümüzün qarşısından keçən mənzərəni seyr edirdik. Qısa müddətdən sonra Pajalanı geridə qoyub xarabalığın ortasına doğru yola düşdük. Ağaclardan, ucsuz-bucaqsız ağaclardan başqa heç nə yox idi. Köhnə telefon dirəkləri istidən asılmış çini izolyasiyalı naqillər.
Kimsə bizi görməzdən əvvəl bir neçə kilometr sürdük. Yanaqları yastıqlı bir qadın qarşımdakı oturacağa çırpılaraq arxaya çevrildi. Ümidlə gülümsədim. O da mənə gülümsədi. Sonra çantasını vərəqlədi, parça çantadan konfet təklif etdi və başa düşmədiyim bir şey dedi. O, sürücünü göstərib soruşdu:
"Papa?"
Başımı tərpətdim, hələ də gülümsəyirdim.
"Aclıq varmı?" o, davam etdi.
Biz hələ nə dediyini bilməmişdən o, bizə pendirli sendviç uzatdı.
Uzun və yorucu bir yoldan sonra özümüzü böyük bir dayanacaqda gördük. Hamı aşağı düşdü, o cümlədən mən və dostum. Birbaşa qarşımızda düz dam örtüyü və yuxarıda hündür, uclu metal antenaları olan böyük beton bina var idi. Binanın arxasındakı hasarın arxasında bir neçə pərvanəli təyyarə dayanmışdı. Avtobus sürücüsü yük qapısını qaldıraraq çantaları və çamadanları açmağa başladı. Bizimlə yaxşı davranan qadının çoxlu əşyaları var idi və narahat görünürdü. Papağının altından tər muncuqlarla örtülmüşdü, dişlərini əmərək eybəcər şıltaqlıq edirdi. Bizə verdiyi sendviçlərə təşəkkür olaraq dostumla ona kömək etdik və ağır bir çamadanı binaya sürüklədik. Avtobusdan düşən ağsaqqal sürüsü qışqıra-qışqıra stolun ətrafına toplaşıb çantalarından bir dəstə kağız yellədilər. Forma geyinmiş qadın onları nizama salmaq üçün səbirlə mübarizə aparırdı. Sonra qrup halında bir qapıdan keçib təyyarəyə tərəf getdik.
İlk dəfə təyyarəyə minəcəkdim. İkimiz də sudan çıxmış balıq kimi idik, amma qanadlı gözləri və ürək formalı sırğaları olan mehriban bir xanım bizi bağlamağa kömək etdi. Dostum pəncərədəki oturacaqdan tutdu. Təyyarənin parıldayan pərvanələri fırlanmağa başladı və sürətlənən pərvanələrin görünməz hala gəlməsini yerimizdə getdikcə artan həyəcanla seyr edirdik.
Sonra hərəkət etməyə başladıq. Təyyarə qabağa sıçrayarkən yerimdən yapışıram, təkərlərin gurultusunu və havaya qalxarkən yüngülcə sarsıntı hiss edirəm. Dostum heyran oldu, barmağı ilə çölü göstərdi. Biz uçurduq! Burada dünya bizdən bir az aşağıda idi. Adamlar, evlər, maşınlar oyuncaq kimi o qədər kiçik idi ki, onları götürüb cibimizə qoya bilərdik. Sonra buludlara daldıq. Çöldə ağ idi, amma içəridə sıyıq kimi boz idi. Buludların arasından çıxıb səmanın zirvəsinə çatdıq və yavaş-yavaş irəliləməyə başladıq. O qədər yavaş idik ki, hərəkət etdiyimizi belə deyə bilmirdik.
Sahibə bizə şirə gətirdi, çox susadığımız üçün yaxşı idi. Tualetimiz gələndə bizi kiçik bir otağa apardı və biz də növbə ilə işimizə davam etdik. Bir çuxura işdik və mən onun sarı çiskin kimi yağdığını təsəvvür etdim.
Sonra bizə rəngləmə kitabı və bir neçə karandaş verdilər. Mən havada toqquşan iki təyyarəni çəkdim. Dostumun qırxılmış başı yavaş-yavaş arxaya əyildi və nəhayət ağzı açıq yuxuya getdi. Yanındakı pəncərənin şüşəsi nəfəsindən dumanlanmışdı.
Nəhayət yerə düşdük. Sərnişinlərin hamısı bir-birini itələyərək təyyarədən düşdü və biz o qarışıqlıqda qoca bibimizi görmədik. Uclu papaqlı bir adamdan Çin olub-olmadığını soruşdum. O, başını tərpətdi və çantaları ilə ətrafda çoxlu adamların qaçdığı uzun bir dəhlizə işarə etdi. Biz o dəhlizlə getməyə başladıq və maili gözləri olan insanlar görənə qədər eyni sualı nəzakətlə bir neçə dəfə təkrarladım. Yəqin ki, Çinə gedəcəklərini düşünüb, yanlarında oturub səbirlə gözlədik.
Bir azdan tünd göy rəngli formada bir nəfər yanımıza gəldi və bizə suallar verməyə başladı. Başımız çətinə düşəcək, gözlərindən oxuya bilərdik. Mən də utancaq bir təbəssüm etdim və deyəsən nə dediklərini başa düşmədim.
“Ata” deyə mızıldandım və uzaq bir yeri göstərdim.
“Burada gözlə” dedi və tələsik uzaqlaşdı.
Çıxan kimi başqa yerdə oturduq. Tezliklə dizə qədər corablı və əyləncəli plastik tapmaca ilə qara saçlı bir
