xoşagəlməz varlıqlardır. – Fredrikson dedi.
O fikirli halda cibindən sandviç çıxarıb yarısını mənə verdi. Daha sonra bir müddət yan-yana oturub günəşin batışını izlədik.
Fredrikson ilə uzun müddət davam edən dostluğumuz boyunca, həmsöhbətini, heç nə demədən, sakitləşdirmək və inandırmaq bacarığına malik olmasına hər dəfə təəccüblənirdim. Təəssüf ki, mən elə deyildim, lakin dəyişmək fikrim də yox idi.
Gün möhtəşəm sonlandı. Ruhunda narahatlıq olan hər kəsə, axar çayın içində fırlanan su çarxını izləməyi məsləhət görürəm. Daha sonra, oğlum Mumi-trola belə təkərlər düzəltmə sənətini öyrətdim. (Bu belə hazırlanırdı: iki kiçik nizəni kəsib bir-birindən bir qədər aralıda dərənin dibindəki quma basdırın. Dörd uzunsov sıx yarpaq tapın və ortasından bir budaqla deşin və ümumi götürdükdə, bir ulduz düzəldin.)
Meşə, tamamilə, qaranlıq olanda, Fredriksonla çəmənliyə getdik və orada gecələdik. Biz mənim evimin verandasında yatdıq, lakin Fredriksonun bundan xəbəri yox idi. Lakin mən ev haqqında düşünməyə davam edirdim. Üst mərtəbəyə bir pilləkəni necə quracağımı başa düşdüm. Artıq evin mükəmməl və müəyyən mənada, hazır olduğuna əmin idim. İndi bir anlıq onu unutmaq olardı. İndi əsas olan ilk dostumu tapmağım idi, bu da həyatımın ciddi şəkil aldığının göstəricisi idi.
Şusseli povestə daxil etdiyim, dodo Edvardı oxucuya tanıtdığım və “Dəniz Orkestrının” unudulmaz açılışını təsvir etdiyim ikinci fəsil
Oyandığımda Fredrikson çayda bir tor qururdu.
– Salam, – dedim, – burada balıq varmı?
– Yox, – Fredrikson cavab verdi. – Ad günü hədiyyəsidir.
Əslində, toru ona öz əlləri ilə toxuyan qardaşı oğlunun verdiyini və Fredrikson onu istifadə etməsə çox üzüləcəyini demək istəyirdi. Zamanla onun qardaşı oğlunun adının Şussel olduğunu və valideynlərinin ümumi təmizlik zamanı öldüyünü öyrəndim. İndi o, bir qəhvə qabında yaşayırdı və, əsasən də, düymələr toplayırdı. Elə də uzun hekayə deyil, elə deyilmi? Ancaq Fredrikson bütün bunları bir anda izah edə bilməzdi.
O qulağı ilə mənə işarət edib yolu göstərərək meşənin içindən keçdi. Biz qəhvə qabının qarşısında dayandıq. Fredrikson içərisində noxud olan sidr fitini çıxarıb iki dəfə üfürdü. Qapaq açıldı, Şussel qutudan tullanıb məmnuniyyətlə bizə tərəf qaçdı.
– Sabahınız xeyir! – deyə o qışqırdı. – Bu ki əladır! Düşünürəm ki, bu gün sürpriz gözləməli olduğumu söyləmişdin?! Kimi gətirmisən? Bu mənim üçün şərəfdir! Təəssüf ki, çatdırıb bankanı təmizləyə bilmədim…
– Narahat olma, – Fredrikson dedi. – Tanış ol, Mumi-trol.
– Salam! – Şussel qışqırdı. – Çox şadam! Mən indi… Bir saniyə, bir şey götürməliyəm…
Şussel bankaya girdi və dəhşətli bir gurultu ilə orada nə isə axtarmağa başladı. Tezliklə, qolunda kiçik bir qutu tutaraq çıxdı və üçümüz də meşənin içərisindən keçərək getdik.
– Qardaş oğlu, – Fredrikson birdən dedi. – Rəsm çəkə bilirsən?
– Həm də necə! – Şussel dedi. – bir dəfə, bütün əmi-uşaqlarına, harada oturacaqlarını bilmələri üçün ziyafətə ad kartları çəkmişdim. Hər birinin öz xüsusi kartı var idi! İstəyirsən sənin üçün də hazırlayım? Ya da hansısa aforizm qeyd edim? Bağışla, amma tam olaraq nə istəyirsən? Bunun sənin sürprizinlə bir əlaqəsi varmı?
– Bu sirdir, – Fredrikson cavab verdi.
Şussel həyəcandan tullandı, qutusunu bağlayan ip açıldı və bütün əşyaları yosunun içinə töküldü: mis spirallar, corablar üçün elastik bantlar, naxışlar üçün silindirlər, sırğalar, kavanozlar, qurudulmuş qurbağalar, pendir dilimləri, siqaret kötükləri, çoxlu düymələr və bir şüşə qapağı.
– Sakit ol, – Fredrikson dedi və hər şeyi geri topladı.
– Əvvəllər çox əla ipim var idi, amma o itib! Bağışlayın! – Şussel dedi.
Fredrikson cibindən ip çıxarıb qutunu bağladı və biz davam etdik. Bir az getdikdən sonra Fredrikson qalın bir fındıq ağacının yanında dayandı və dönüb bizə ciddi baxdı.
– Sürprizin oradadır? – Şussel pıçıldadı.
Fredrikson başını tərpətdi. Biz təntənəli şəkildə sürünüb fındıq bağına keçdik və bir az sonra ortasında gəmi olan bir sahəyə çıxdıq.
O, Fredrikson kimi geniş və sabit idi, eyni dərəcədə də, etibarlı və möhkəm idi. Gəmilər haqqında heç bir məlumatım yox idi, amma gəminin ideyasını dərhal hiss etdim:
macəraya susamış ürəyim sürətlə döyünməyə başladı, buradan yeni azadlıq qoxusu alırdım. Eyni zamanda, bu gəminin Fredriksonun xəyallarında necə doğulduğunu, onu necə düşünüb çizdiyini və səhərlər bura gəlib onu necə qurduğunu xəyal etdim. Yəqin ki, uzun zamandır bu işlə məşğuldur, lakin kimsəyə bu barədə nəsə deməyib, hətta Şusselə belə. Mən birdən kədərləndim.
– Ona nə ad vermisən?
– “Dəniz Orkestrı” – Fredrikson dedi. – Bu itkin düşmüş qardaşımın şeirlər toplusunun adı idi.
– Olar adını mən yazım? Xahiş edirəm! – Şussel mızıldandı. – Nə? Doğrudan? Sən razısan? Quyruğuna and iç! Bağışla, bəs bütün gəmini rəngləyə bilərəm?
Fredrikson başını tərpətdi və dedi:
– Ehtiyatlı ol, su xəttini boyama.
– Mənim qırmızı boyam da var! – Şussel xoşbəxtlikdən qışqırdı. – və bir də kiçik şüşədə ultramarin… Nə xoş təsadüfdür! Necə də gözəldir! Mən indi evə gedim, sizə səhər yeməyi hazırlayım və qəhvə qabını təmizləyim… – Onun bığları həyacandan titrədi və o evə qaçdı.
Mən gəmiyə baxıb dedim:
– Vay!
Sonra Fredrikson danışmağa başladı. Uzun müddət dayanmadan danışdı və danışdıqları hamısı gəmisinin inşası ilə bağlı idi. Sonra bir kağız və qələm çıxarıb təkərlərin necə dönəcəyini göstərdi. Onun izah etdiklərini anlamaq mənim üçün
