-line/>1
REDAKTORDAN
Bu kitabı ilk dəfə adına və müəllifinə görə almışdım.
Çünki universitetdə öz müəllimlərimizdən, alimlərimiz-dən türkün ən qədim xalq, dünyanın ilk insanı olduğunu çox eşitmişdik. Amma bu ifadə bir az özünəaşiqlik kimi görünürdü. Çünki hər kəs, hər xalq özünü həmişə yüksəkdə tutar və dəyərləndirər. Bu, həqiqət olmasa belə.
“Ey dünya insanları, hepiniz türksünüz!” adlı kitabı Amerika əsilli bir Meksika aliminin yazması təəccüb və
maraq doğurmaya bilmir. Qeyri bir türkün bu cür kitab yazması və cidd-cəhdlə türklərin ən qədim xalq olduğunu, dünyaya bir inanc sistemi ixrac etdiklərini elmi araş-dırmalarla sübut etmə cəhdi və bunun üçün yetərli dəlillər göstərməsi bir türk kimi məni və bu sevda ilə alışıb-yananları sevindirməyə bilməzdi.
Gene De Matlok Amerika vətəndaşıdır. Yeni Meksika Universitetində oxumuşdur. Bakalavr pilləsindəki elmi işi
“İspanya və Cənubi Amerika münasibətləri” adlanır. Sonra “Dəniz Piyadası”nın tərkibində Koreyaya getmişdir.
Panama və Meksika daxil olmaqla bütün orta Amerikanı gəzdikdən sonra Tulane Universitetində İspan dili üzrə
magistr elmi dərəcəsini alıb təqaüdə çıxaraq müəllimliklə
məşğul olmuşdur. Uzun illər apardığı araşdırmalarını 1980-ci ildən sonra daha intensivləşdirmişdir. Türk, hind və Amerika yerlilərinin ortaq cəhətlərini tədqiq edərək məqalə və kitablar yazmışdır. Tədqiqatçının “Hermes”
2
nəşriyyatının “Ey dünya insanları, hepiniz türksünüz”
(türkcəyə tərcümə edən Özgür Umut Hoşafçı) kimi tərcümə etdiyi “Türk, Hindistan, Meksika xalqlarını və ka-tolizmini necə də qəribə bir sirr birləşdirir? Dini və dünyəvi məfhumların qısa, ancaq hərtərəfli tarixi” (What Strange Mystery Unites the Turkish Nations, India, Cat-holicism, and Mexico?: A Concise but Detailed History of Things Divine and Earthly”) kitabını Azərbaycan dilinə
uyğunlaşdırmaq və oxuculara təqdim etmək xoş bir duyğudur.
Tədqiqatçı yazar həyat yoldaşının ölümündən sonra onun ruhunun həmişə yanında olduğuna və dəstək verdiyinə inanaraq insanlığın və dünyanın fəlakətlərdən uzaq olacağı üçün nə edilməli olduğu mövzusunda araşdırma aparmağa başlayır. Asiya, Avropa, Cənubi və Şimali Amerikanı əhatə edən bu geniş araşdırmada, xüsusilə, “Tövrat”, “İncil”, “Quran” kimi müqəddəs kitablarda verilən insan mənşələri və simvolları tədqiq edilir. Bu istiqamət çox qəribə bir şəkildə onu türklərin ayaq izlərinə
gətirib çıxarır. İlk insanların türklərlə başlayıb daha sonra dünyaya yayıldığını, ilk danışılan dilin türkcə olduğunu, elmin, fəlsəfə və dinin yenə türklərdən başladığını söyləyir. İnsanların günəş enerjisi ilə necə vəhdətdə yaşaması həqiqətini anladır. İnsanlığın yaşadığı qarmaqarışıq və fa-ciələrlə dolu dünyanın ağ günə çıxmasının yolunu ancaq Orta Asiyanın və Türklərin tapa biləcəyini, daha mükəmməl dünya üçün gərəkli hərəkətləri ancaq onların edə biləcəyini iddia edir. Əgər bu olmazsa, dünyanın heç vaxt hüzur tapmayacağını söyləyir. Sonra yazar türklərə bir mesaj göndərir. Necə olur ki, türklər anadangəlmə filosof və şair olan, türk mədəniyyətini dünyaya yayan Bilgə Xa-3
qanı tanımırlar. Türk dünyası görkəmli zəfərlərini məhz ona borcludur.
Sonra müəllif müxtəlif tutarlı dəlillər gətirərək Orta Asiyanı mədəniyyətin beşiyi, türkləri isə onun sahibi kimi təqdim edərək yazır: “Türklər və hindlilər bütün dinləri insanlığa miras qoymuşlar”.
Əsər haqqında geniş yazmağı düşünmürəm. Əminəm ki, Azərbaycan dilində ilk dəfə çap edilən bu kitab Azərbaycan türkologiyası, filologiyası, mifologiyası, dini-fəlsəfi elmi üçün dəyərli bir qaynağa çevriləcəkdir. Sonda onu da qeyd etmək istəyirəm ki, kitabın türk dilinə tərcü-məçisinin mətnə etdiyi qeydlər və şərhlər də olduğu kimi saxlanılıb.
Gənc tərcüməçi Sara Sadıqovanın iki ilə yaxın bir müddətdə dilimizə uyğunlaşdırdığı bu əsərin ağır terminologiya ilə zəngin olduğunu nəzərə alsaq, rast gəldiyiniz hansısa tərcümə xətalarını anlayışla qarşılayacağınıza ümid edirik.
4
Bölmə 1
Kitabın yazılmasını
şərtləndirən amillər
Bu kitabın adında türk xalqlarını, Hindistanı, katolikliyi və Meksikanı hansı qəribə sirr birləşdirir? Onu nə
üçün Meksika xalqına ithaf edirəm? Bütün bunların psixologiya ilə əlaqəsi nədir? Və nə üçün türkləri, hinduları və meksikalıları bir-birinə bağlayan mədəni, psixoloji və
qan bağlarını müzakirə edirəm?
Bir neçə il əvvəl tanınmış Natana Dharma (Hinduizmin həqiqi adı) müqəddəs adamı və Sanatana Dharma Ana İlahəsinə bağlı olan, Hindistanın Tamil Nadu əyalətində yaşayan bir Dravidian1 cənab T.L.Subaş Çandra Bo-se ilə İnternet vasitəsilə məktublaşmışdıq. Yazışmalarımı-zın çoxu Meksikanın Kolumbdan əvvəl koloniyalaşdırıl-1Hindistanın cənubunda Dravida adlanan ərazidə yaşayanlara verilən ad.
5
masında Hindistanın da marağının olduğuna bir-birimizi qarşılıqlı şəkildə inandırmağa yönəlmişdi. Əslində, Mərkəzi və Cənubi Amerikanın bu məsələ ilə bağlı çap etdiyi çox kitab oxumuşdum. Cənab Bose də buna o qədər əmin olub ki, ölümündən sonra külünün Perudakı Nazca dü-zənliyinə səpilməsini istəyirdi. Ona bu kitabı bitirdiyimi və nəticə çıxararkən rastlaşdığım çətinlikləri yazanda, bütün bunları Konsuellanın 15 avqust 2004-cü il, bazar ertəsi günü ölümündən əvvəl gördüyünü mənə xatırlatdı. Bunlardan oxucularıma bəhs etməyimi məsləhət gördü.
19 mart 2006-cı il bazar günü mənə bunları yazmışdı:
“Əziz qardaşım Şri2 Gene,
Xahiş edirəm aşağıdakı elektron mətni (mərhum) arvadın Konsuellaya hörmət əlaməti olaraq öz kitabına əlavə et. Qrammatik səhvləri isə uyğun bir şəkildə düzəldər-sən”.
Cənab Bose məktubun bir surətini, nadir xəstəlik sayılan damar iltihabına tutulan Konsuella kritik vəziyyətdə xəstəxanaya gətirildikdən bir neçə gün sonra e-poçtu-na əlavə etmişdi. Arvadım süni tənəffüs aparatına bağlan-mışdı. 12 avqust günü onun tənəffüs cihazından ayrılma-sına və Tanrının buyurduğu kimi ölməsinə qərar verdim.
Həmin gün Bose qardaş mənə aşağıdakıları yazmışdı:
“Əziz böyük qardaşım Şri Gene, heç kim sənə təsəlli verə bilməz. Sən əsaslı düşüncələrə sahib, prinsipial bir adamsan. Buna görə də, Tanrı səni arvadın, xanım Konsuella ilə – yaxşı həyat yoldaşı olan meksikalı bir qadınla mükafatlandırdı. Gene qardaş, sənə əsil qardaşın kimi bu-nu deməyə icazə ver: yalnız min kişidən biri qadınlara 2 Şri – Shree hörmət mənasında işlədilən sözdür.
6
hörmət
