1781 yılında Goethe mineraloji üzerine çalışmalarına devam eder ve bir renk öğretisi geliştirir. Ancak bu renk öğretisi daha sonra bilimsel bilgi ışığında çürütülür. Ayrıca kendisi tarafından Weimar’da kurulmuş olan “Özgür Çizim Okulu”nda anatomi dersleri verir. 1782 yılında Kral II. Joseph tarafından soylu ilan edilir ve bundan kısa bir süre sonra da Frauenplan’daki eve taşınır. Bu sene içinde babasını kaybetmiştir ve kendisine defterdarlığın en üst merciinde bir idari görev verilir.
Goethe 1783 yılında İlluminatilere katılır ve ikinci kez Harz bölgesine seyahat eder. Ertesi yıl aynı bölgeye üçüncü kez gider. O sene Goethe insan kafatasında ara çene kemiğini (intermaksil kemiğini) bulur. 1785 senesinde Goethe daha yoğun olarak doğa bilimleriyle uğraşır ve aynı sene ilk defa kalmak üzere Karlsbad’a gider.
3 Eylül 1786 tarihinde Goethe daha önce de düşünmüş olduğu Weimar’ın kıskacından kurtulma niyetini Karlsbad’a gizlice kaçarak gerçekleştirir. Seyahati esnasında bilhassa antik Roma ve İtalyan Rönesansı ilgisini çeker. Goethe Roma yolculuğunu neredeyse dört ay sürecek bir Napoli ve Sicilya seyahati için keser ve bu süreyi araştırmaları için de kullanır. Jeolojik çalışmalar sebebiyle Vezuv’a tırmanır. Palermo’daki botanik parkında ise kendisine ait olan “Öz Bitki” kuramını tasdiklenmiş bulur. Bu fikir varlığın her alanında, sanatta olduğu kadar doğada da, genel geçer olanı kendisine örneğiyle sunmaktadır. Roma’da Goethe J.H.W. Tischbein ve Angelika Kaufmann gibi bilhassa güzel sanatlar alanında çalışan sanatçılara yakınlık gösterir. Yazar Karl Philipp Moritz de bir süre ona Roma’da arkadaşlık eder. Bu süre zarfında Goethe deha çağının coşkulu şairinden bir klasik dönem temsilcisine dönüşür ve “Iphigenie Tauris’de” (1787) isimli eserinin son halini yazar.
1788’de Goethe Weimar’a geri döner ve Christiane Vulpius ile bir birliktelik yaşar, bu da Charlotte von Stein ile olan ilişkisinin bitmesine sebep olur. 7 Eylül 1788’de Jena Üniversitesinde Tarih profesörü olabilmesine destek olduğu Friedrich Schiller ile ilk defa karşılaşır. Goethe 1568’de Hollanda bağımsızlığı için savaşmış ve İspanyollar tarafından idam edilen Kont Egmont’u konu alan trajedisi Egmont’u tamamlar. 1789 yılında Goethe’nin oğlu August doğar. 1790 yılında Goethe İtalya’ya ikinci bir seyahat gerçekleştirir. Bu sefer Venedik’e gider ve burada İtalya seyahatinin en belirgin eseri olan Venedik Hicivleri’ni yazar (1788-90). Ardından Torquato Tasso (1789) isimli oyununu kaleme alır. Bu eserde yaratıcı insanlar ile toplum arasındaki çekişmeyi, bu durumla baş edemeyen ve kendisini edebiyata adayan şair Torquato Tasso (1544-95) örneğinden yola çıkarak anlatır. Goethe 1774 yılında başlamış olduğu Urfaust’u (İlk Faust) “Faust. Bir Fragman” ismiyle tamamlar. 1792’de Goethe Dük Carl August’a Fransızlara karşı ittifak kurmuş olan birliğin karargâhına gitmek üzere eşlik eder ve 1793 yılında Fransız devrim savaş birliklerinin yardımıyla Jakoben Cumhuriyeti’nin kurulduğu Mainz’ın işgalinde yer alır. Fransız devrimiyle olan teması Büyük Coptha (1792) ve Halk Generali isimli komedileri yazmasına vesile olur.
Goethe 1794’ün sonunda bir tesadüf sonucu Friedrich Schiller ile yakınlaşır. Her ikisi de doğa bilimsel bir cemiyetin sempozyumuna katılırlar, bu da Goethe’ye Schiller ile derinlemesine sohbet etme fırsatını verir. Bunu izleyen verimli döneme bilhassa Schiller ile olan arkadaşlıkları damga vurmuştur. Schiller’in idealist estetiği Goethe’nin şiir üretimini kalıcı olarak etkilemiştir. Bu dönemde Hermann ve Dorothea (1797) isimli destan ile arayan ve yaratan insanın dramını sergileyen ve ancak Schiller’in ölümünden üç yıl sonra 1805’te biten Faust’un birinci bölümünü tamamlamıştır. Ortak çalışmaları arasında “Xenien” (1796) ve “Die Horen” ile “Propylaen” isimli dergiler, ayrıca “Schiller’in İlham Almanağı” sayılabilir. “Öz Kız Evladı” isimli oyunun fikrini Goethe nasıl Schiller’e borçluysa, Schiller de “Wilhelm Tell”i Goethe’ye borçludur.
1795 yılında Goethe tekrar Karlsbad’a seyahat eder. 1797 yılında birçok kez estetik akımı düşünürü ve şair Friedrich von Schlegel ile buluşur ve üçüncü kez İsviçre’ye seyahat eder. Aynı sene içinde Goethe Jena ve Weimar’daki kraliyet kütüphanelerinin idaresine getirilir. Balat yılı olan 1797’de birçok eser Schiller ile olan şairlik yarışı esnasında ortaya çıkmıştır. Örneğin “Der Zauberlehrling” (Sihirbaz Çırağı), “Der Gott und die Bajadere” (Tanrı ve Bayader), “Die Braut von Korinth” (Korintli Gelin), “Der Schatzgräber” (Hazine Arayıcısı) ve “Legende” (Menkibe). 1798 yılında Goethe tarafından çıkartılan “Propylaen” isimli derginin ilk sayısı yayınlanır ve Schiller’in edebi dergisi “Die Horen” ile Weimar Klasiğinin bakış açısını temsil eden en önemli eserler haline gelir. 1799 yılının Aralık ayında Schiller ailesi Weimar’a taşınır ve böylece on beş günde bir Goethe malikânesindeki buluşmalar başlar.
Yeni yüzyılın ilk yıllarında Goethe farklı krizler yaşar; bunlar da kendini hastalık olarak gösterir. Bu zamana kadar olan yaşam çemberi yavaş yavaş yıkılmaya başlamıştır, 1803’te Johann Gottfried Herder, 1805’te Friedrich von Schiller ve 1813’te de Christoph Martin Wieland vefat eder. 1805 yılında Goethe’nin kompozisyonlar külliyatı “Winckelmann ve Onun Yüzyılı” yayınlanır. Bu eser Alman Klasiğinin güzellik idealini biçimlendirmiş Arkeolog ve Sanat bilgini Johann Joachim Winckelmann’ın makalelerini içerir.
Bir sonraki sene Goethe Christiane Vulpius ile evlenir. Jena’lı bir kitapçıya yaptığı sayısız ziyaretler esnasında Goethe’nin kitapçının on sekiz yaşındaki üvey kızı Minna Herzleb’e karşı olan babacan yakınlığı ihtiraslı bir sevgiye dönüşür. 1808’de Goethe’nin annesi vefat eder. Aynı sene Erfurt’taki derebeyleri kongresinde Goethe birçok kez Napolyon ile karşılaşır ve Napolyon kendisini Paris’e davet eder. Aynı yıl içinde Gothe’nin “Faust I”, bir sene sonra da “Wahlverwandtschaften” (Seçilmiş Akrabalıklar) ayrıca da otobiyografik bir eser olan “Dichtung und Wahrheit” (Edebiyat ve Hakikat) isimli eserleri yayınlanır.
1812’den 1814’de kadar Goethe birçok kez Ludwig van Beethoven ile görüşür ve şair Friedrich de la Motte Fouque ile mektuplaşmaya başlar. Goethe bu süre zarfında ilk defa Ren, Main ve Neckar nehirlerine seyahat eder ve orada Wiesbaden’da Marianne von Willemer ile tanışır. 1815 yılında Goethe ikinci kez Ren, Main ve Neckar nehirlerine seyahat eder ve orada Prusyalı reformcu Karl von und zum Stein ile birlikte Dom Kilisesini ve Wallraf Sanat Koleksiyonunu ziyaret eder. Aynı sene içinde Grimm Kardeşler olarak bilinen Jacob ve Wilhelm Grimm ile Brentano ve Städel aileleriyle tanışır. Goethe devlet bakanı olur ve edebiyat eleştirisi olan denemesi “Shakespeare und kein Ende” (Shakespeare ve Sonu Yok) yayınlanır. 1816’da eşi Christiane vefat eder ve Goethe’nin “Italienische Reise” (İtalya Seyahati) yayınlanır.
1819’da Goethe Karl von und zum Stein’ın kurduğu “Eski Alman Tarih Bilim Cemiyeti”nin fahri üyesi olur ve sonra bu cemiyeti “Monumenta Germaniae” (Cermen Abidesi) isimli kaynakça çalışmasıyla destekler. Farsî şair Hafız’ın eserinin etkisi altında Westöstlicher Divan (Batı-Doğu Divânı) gibi eserler ortaya çıkar.
1821 yılında Goethe Hint edebiyatı ile meşgul olur ve Marienbad’a seyahat eder. Burada Amalia von Levetzow ve üç kızı ile tanışır. Goethe bu kızlardan on sekiz yaşındaki Ulrike’ye evlenme teklifi eder. Ulrike bunu başta şaka olarak algılar ve akabinde teklifi reddeder. Goethe “Wilhelm Meisters Wanderjahre” (Usta Wilhelm’in Gezi Yılları) ve “Odyssee der Bildung” (Eğitimin Odyseası) isimli eserlerini tamamlar. 1823 yılında Johann Peter Eckermann Goethe’yi ziyarete gelir ve sekreteri olarak yanında kalır.
1825’te
