Саха фольклора. Группа авторов
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Саха фольклора - Группа авторов страница 3
Уон киһи бэргэһэтэ биир үһү. (Сүүтүк)
Халлаантан хара суор хаһыытаабытынан хап гына түспүтүгэр, ымыйалаах кымыс быччас гына түспүт. (Анньыы, ойбон)
Хара ынах хаптаһыны хайа салаабыт үһү. (Эрбии)
Дьиэ-уот, тиэргэн
Ат анала тугуй? (Сэргэ)
Биир байтаһын биэ иһигэр алтан дьааһык баар үhү, ол дьааһык иһигэр Аллан чакыыра баар үhү, ол чакыыр иһигэр ooҕyй oҕyc ситимэ баар үhү. (Оhox, ohox иһэ, чох, күл)
Ийэлэрин толору аһаттахха – кыргыттара балаҕан үрдүгэр тахсаллар, уолаттара халлааҥҥа көтөллөр. (Ийэ – оһох, кыргыттара— кыым, уолаттара – буруо)
Иннинэн-кэннинэн тэбиэлэнэр эмньик кулун баар үһү. (Аан)
Кэтит-кэтит Кэтириинэ, суон-суон Суоппуйа, уһун-уһун Огдооччуйа баар үhү. (Аан, ohox, ohox буруота)
Моҕол дьахтар үс курдаах үhү. (Уpaha)
Супту аһыыр да, хаһан даҕаны тот буолбат. (Оһох)
Таһырдьа маныыһыт, аара ырыаһыт, иһирдьэ күндүһүт баар үhү. (Сэргэ, xaлҕан, остуол)
Түөрт оҕо биир бэргэһэлээх үһү. (Остуол)
Улуу кыыл бүөрүнэн хайаҕастаах (баастаах) үһү. (Түннүк)
Хотун дьахтар тус илин диэки көрөн, нэлэйэн олорон, аһын тараана олорор үhү. (Оhox)
Ытык атыыр ааҥнаабыт суола сүппэт үһү. (Дьиэ онно, өтөх)
Эмээхсин сарсыарда аайы дьиэҕэ эккириир. (Миинньик)
Ас-үөл
Apaҕac биэттэн тураҕас кулун төрүүр. (Уҥуохтан хоргун тахсара)
Биир көһүйэҕэ быһаҕаһа уулларыллыбыт арыы, быһаҕаһа сиикэй арыы баар, былаатахха да холбоспоттор. (Сымыыт, сымыыт уohaҕa)
Биир оҕону элбэх киһи илиилэригэр кэриччи ылаллар, баһыттан уурууллар. (Кымыстаах чороон)
Буут тууска да бустар, тууһа биллибэт муунта эт баар үhү. (Сымыыт)
Күндү уулаах, күндүөбэй балыктаах алаас баар үhү. (Хобордоохтоох алаадьы)
Кытаанах да таас буолбатах, маҥан да хаар буолбатах баар үһү. (Саахар)
Уу да буолбатар убаҕас, хаар да буолбатар маҥан, уокка уурдахха суорҕаннанар, сөрүүҥҥэ уурдахха бүрүөлэнэр. (Үүт)
Ууга төрөөбүт, ууттан куттанар баар үhү. (Туус)
Таҥас-сап, киэргэл
Арҕаа халлаан муннугар аҕыс туспалаах нам кыыл баар үһү. (Сыалдьа)
Биир тураах оҕотун хоно-хоно баттыыр үһү. (Бэргэһэ)
Буур тайах муҥур уйаҕа кыстаабыт үһү. (Этэрбэс, атах)
Илин хайа икки арҕаа хайа икки ыпсыбыт үһү. (Киһи сонун тимэхтэнэрэ)
Кэлтэгэй балаҕаҥҥа Кэркэс күтүөт күтүөттээн олорор үһү. (Ытарҕа)
Модун киһи мутук курдаах үһү. (Биһилэх)
Муҥнаах киһи мутук курдаах, таҥнаах киһи талах курдаах үһү. (Биһилэх, кур)
Сааһын тухары дьааҥы төбөтүгэр олохтоох Нахтаахаан оҕонньор баар үһү. (Бэргэһэ)
Сэттэ тулаайах оҕо күнүһүн бииргэ хоноллор, түүнүн арахсан хаалаллар үһү. (Тимэх)
Тараҕай оҕонньоттор дьиэҕэ киирбиттэр да, тараҕайдара таһырдьа хаалбыт. (Биэтилэ, тимэх)
Түөрт