— dziś: Bursa, miasto w północno-zachodniej Turcji.
656
Paszko (Paweł) z Biskupic, zwany Złodziej — rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem.
657
kropierz — długa kapa osłaniająca konia.
658
grzywna — śrdw. jednostka płatnicza, o wartości pół funta złota lub srebra.
659
Jan Farurej z Garbowa — rycerz, brat Zawiszy Czarnego.
660
Marcin (Marcisz) z Wrocimowic — (zm. 1442), polski rycerz niemieckiego pochodzenia, starosta łowicki.
661
Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia.
662
driakiew (daw.) — roślina lecznicza, lekarstwo.
663
jeno (daw.) — tylko.
664
piędź — dawna miara długości, ok. 18-22 cm.
665
puszczanie krwi — dawniej bezpodstawnie uważane za zabieg medyczny.
666
zrękowiny (daw.) — zaręczyny.
667
jeno (daw.) — tylko.
668
pojedyncza walka — pojedynek.
669
Timur Chromy — znany też jako Tamerlan, (1336–1405), chan Złotej Ordy i twórca wielkiego mongolsko–tatarskiego imperium, które rozpadło się po jego śmierci.
670
Edygej — (1352–1419) dowódca tatarski, podwładny Timura, potem chan Złotej Ordy.
671
siła (daw.) — wielu.
672
bitwa nad Worsklą — stoczona w połowie sierpnia 1399 między wojskami rusko–litewskimi dowodzonymi przez wlk. księcia Witolda, wspierającymi starającego się odzyskać władzę Tochtamysza a Tatarami pod wodzą Edygeja. Litwini ponieśli klęskę.
673
bojar a. bojarzyn — rycerz, szlachcic ruski, wołoski lub litewski.
674
Spytko z Melsztyna — (1364–1399), wojewoda krakowski, poległ w bitwie z Tatarami nad Worsklą.
675
kołpak — czapka tatarska obrzeżona futrem.
676
wódz tatarski Edyga tyle ludzi w bitwie utracił — właśc. Edygej; straty tatarskie szacuje się na 3.500–6.000 ludzi.
677
opatrzyć (daw.) — zaopatrzyć, zabezpieczyć.
678
Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii).
679
Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii).
680
Janusz I Starszy (Warszawski) — (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły.
681
miecznik — dostojnik, pierwotnie urzędnik dworski zarządzający zbrojownią.
682
przestawał — poprzestawał.
683
lenno — posiadłość nadawana wasalowi przez suzerena w zamian za służbę.
684
niezbrojny — nieopancerzony.
685
w niebiesiech — dziś popr.: w niebie a. w niebiosach.
686
częstokół — palisada.
687
zrękowiny (daw.) — zaręczyny.
688
podjąć pod nogi — dawny sposób wyrażania szacunku.
689
nieskładnie (daw.) — niezręcznie.
690
mać (daw.) — matka.
691
być o coś krzywym (daw.) — mieć o coś żal.
692
nałęczka (daw.) — chusta służąca jako przepaska na głowę.
693
młaka — bagno.
694
klękajęcy — dziś popr.: klękając.
695
piekielny starosta — Lucyfer, przywódca wszystkich diabłów.
696
udać się (daw.) — (o osobie) spodobać się.
697
źrzały (daw.) — dojrzały.
698
zrękowiny (daw.) — zaręczyny.
699
będem — dziś popr.: będę.
700
nie lza (daw.) — nie można.
701
włodyka — rycerz, zwłaszcza niemajętny lub bez pełni praw stanowych.
702
Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii).
703
pewnikiem (daw.) — zapewne.
704
niedźwiedziowi w dole — istniała metoda polowania na niedźwiedzie przez zastawianie na nie pułapek w postaci dołów.
705
Tawań — wyspa na Dniestrze.
706
Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle.