Адам және жануарлар физиологиясы пәнінен әшекейлендірілген. Оқу құралы. Н. Торманов

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Адам және жануарлар физиологиясы пәнінен әшекейлендірілген. Оқу құралы - Н. Торманов страница 11

Адам және жануарлар физиологиясы пәнінен әшекейлендірілген. Оқу құралы - Н. Торманов

Скачать книгу

орталық жүйке жүйесінен жұмысшы мүшелерге тасымалдайды.

      5. Жұмысшы мүше – алынған қозуға әсерленеді.

Кері байланыс принципі

      Жұмысшы мүшелер рецепторларынан ақпарат реакцияның тиімділігін дәлелдеу үшін, және керек болған жағдайда реакцияны қайта жүзеге асыру қажеттігі жайлы мәлімет жүйкелік орталыққа келіп түседі.

      ШАРТТЫ РЕФЛЕКСТІҢ ҚАЛЫПТАСУЫ

52

      Шартсыз (сыртқы) тежелу

      ШАРТТЫ РЕФЛЕКСТЕРДІҢ ТЕЖЕЛУІ

      Шартсыз (сыртқы) тежелу

53

      Егер шартты тағамдық рефлекстен алдын немесе сонымен бірге кенеттен күштірек сигнал пайда болатын болса (дыбыс, иіс, жарықтану өзгеруі), онда шартты рефлекс бәсеңдейді немесе жоғалады, өйткені кез-келген жаңа тітіркендіргіш итте шартсыз бейімделу рефлексін тудырады, ол өз кезегінде шартты реакцияны тежейді.

Доминанта принципі (Ухтомский А.А. бойынша)

      Бұл жағдайда басты орындағы қозу орталығы барлық басқа ошақтарды бәсеңдетеді және ағзаның жауап реакциясының сипатын анықтайды.

Шартты (ішкі) тежелуі

      Ұзақ уақыт бойына шартты тітіркендіргішті шартсызбен нығайтып отырмаған жағдайда: шырақ жанған кезде тағам бермегенде туындайды.

      Мінез-құлық формасының өзгеруіне алып келеді.

      ВЕГЕТАТИВТІК ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІ

54

      ВЕГЕТАТИВТІК ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТІ

55

      ПЫСЫҚТАУҒА АРНАЛҒАН ТЕСТТІК ТАПСЫРМАЛАР

      1. Гипоталамустың қызметі:

      А) Белгілі бір бағытта мінез-құлық, сана-сезімді қалыптастыру және еттердің ырыққа байланысты қозғалысын бақылау;

      В) Вегетативтік қызметті реттеуші жоғарға ми қыртысы асты орталық;

      С) Көру, есту, ауруды сезуді жинақтап реттеу орталығы;

      D) Денені тепе-теңдікте ұстау, іс-қимылды бақылау, еттің қуатын, қимылын реттеу орталығы;

      Е) Тыныс алуды реттеу, қорғаныш реакциялардың (түшкіру, жөтелу) орталығы;

      2. Соматикалық нерв жүйесінің ролі неде?

      А) Сезім мүшелерін басқару;

      В) Жүректің жұмысын басқару;

      С) Қозғалысты басқару;

      D) Асқазан жұмысын басқару;

      Е) Жоғарғы нерв жүйесінің қызметін бақылау;

      3. Тітіркендіруді қабылдайтын рефлекстік доғаның бөлімі:

      А) Жүйке орталығы;

      В) Афференттік жүйке талшығы;

      С) Эфференттік жүйке талшығы;

      Д) Рецептор;

      Е) Эффектор;

      4. Рефлекс доғасының компонентіне жатпайды.

      А) Афференттік нейрон;

      В) ОЖЖ;

      С) Рецепторлар;

      Д) Эфферентті нейрондар;

      Е) Глия;

      5. Тітіргендіргішке жауабын жүйке орталығынан жеткізетін рефлекстік доғаның бөлімдері:

      А) Аралық нейрон;

      В) Афференттік жүйке талшығы;

      С)

Скачать книгу