ГДРмы? – дип, һаман төпченә әрсез шофёр.
Качышлы уйнауны бер дә өнәмәгәнгә, Азат турысын әйтүне кирәк таба:
– ФРГ.
– Китсәнә!
– Китмим, – ди Азат. – Мин бит аннан былтыр гына кайттым.
Шофёр сызгырудан да төплерәк җавап тапмый. Шулай байтак кына сөйләшми баралар. Уйга чумгандырмы, шофёр юлга җитәрлек игътибар бирми башлый, сикәлтәле җирләрдә машинаны нык кына сикертеп ала.
– Юлны онытма, – ди аңа Азат. – Сөтеңне дә…
– Хы… – дип мыгырдана шофёр һәм башын чайкап куя. – Хы… Шулай да, абый кеше, ФРГда кем булып һәм күпме хезмәт хакы алып эшләдегез икән дип кызыксынам әле… Ә? Секрет түгелдер ич?
– Секрет түгел, энекәш. Мин анда трейлер да йөрттем, авыр фургон да…
– Шофёр инде, алайса?
– Точно.
– Түләү яклары?
– Дөресен әйткәндә, анда мулрак түлиләр. Ну… мондагы уртача эш хакыннан биш-алты тапкыр күбрәк чыга торгандыр.
– Да-а… Ә «сулга» эшләп буламы соң? «Налево?»
– Андый гадәт юк аларда… Кабул ителмәгән димме?
– Алай икән… алай икән…
Берничә чакрым баргач, гравий түшәлгән олы юлдан сул якка гади авыл юлы аерылып китә. Сөт ташучы шул казылып беткән юлга борылып керә дә машинасын бәләкәй генә инеш буенда көянтә-чиләкләре янында утырган ике хатын кырыена китереп туктата…
– Мин башта аңламыйчарак тордым, – дип сөйләде миңа Азат, исе китеп. – Шофёрым кабинадан төште, цистерна басмасына менеп басты. Теге хатыннар чиләкләрен моңа бирә тордылар, ә ул аларны цистернага бушата торды. Иң гаҗәбе шул: икешәр тулы чиләк белән килгән хатыннар көянтәләренә икешәр тулы чиләк асып китеп тә бардылар. Ә чиләкләре әүвәлгечә марля белән капланган иде…
– Без ФРГда яшәмибез, Аллага шөкер, ТАССРда яшибез.
Кабинага кереп утыргач, «сөтче шофёр» ның беренче сүзләре шул була. Шунысы гаҗәп: ул бу сүзләрне кесәсенә «сул» акча кергәнгә канәгатьләнеп кенә түгел, туган иле белән чын мәгънәсендә горурланып та әйтә шикелле.
Шофёр, машинасын чигендереп, кабат олы юлга чыга.
– Суны каян алганнар алар? – дип сорый, ниһаять, Азат, бераз тынычлана төшкәннән соң гына. – Шул шакшы инештәнме?
Шофёр моны белмәгән булып кылана:
– Бәлки, берәр чишмә бардыр, – дигән була.
– Ә сөтне нишләтәләр?
Сөт карагы кызып ук китә:
– Нишләтәләр, нишләтәләр! Бала-чага соравы биреп маташасың! Теләсә нишләтәләр. Теләсәләр, каймак ясап саталар, теләсәләр – эремчек. Теләсәләр, дуңгызларына эчерәләр. Пүнәтәйме, сакаллы сабый?
Ни түзем Азат Сәйдәшев тә шунда чыгырыннан чыга:
– Машинаны туктат, сволочь! Дуңгыз! – дип, йодрыгын йомарлый.
Бераз шиккә калса да, шофёр исе китмәгәндәй кылана:
– Пажалларымсты! Тиенең дә үзеңә булсын. Әнә бара юлың!
Ул, Азатны утыргыч аркасына кысрыклап, кабинаның
