ўдзень. Я цалкам ёй давяраю і больш непакоюся за беднага маленькага Джэка, бо, як я вам пісаў, жонка двойчы на яго накідвалася.
– Але ні разу не параніла?
– Не, толькі жорстка пабіла. І гэта яшчэ больш жудасна, бо ён – няшчасны бяскрыўдны калека, – спакутаваны твар Фэргюсана палагаднеў, калі ён казаў пра сына. – Здавалася б, стан майго дарагога хлопчыка змякчыў бы любое сэрца. У дзяцінстве ён упаў і пашкодзіў спіну, містэр Холмс. Але ў яго чулая душа, поўная любові.
Холмс узяў учарашні ліст і перачытаў яго.
– Хто яшчэ жыве ў вашым доме, містэр Фэргюсан?
– Два лёкаі – яны ў нас нядаўна. Адзін стайнік, Майкл, ён спіць у доме. Мая жонка, я, мой сын Джэк, немаўля, Далорэс і місіс Мэйсан – вось і ўсё.
– Падазраю, што вы не надта добра ведалі жонку да вяселля.
– Мы былі знаёмыя некалькі тыдняў.
– А ці доўга ў яе працуе пакаёўка Далорэс?
– Некалькі гадоў.
– Значыць, Далорэс ведае характар вашай жонкі лепш, чым вы?
– Мяркую, што так.
Холмс нешта сабе пазначыў.
– Мне падаецца – сказаў ён, – што ў Лэмберлі ад мяне будзе больш карысці, чым тут. Гэта выпадак напраўду патрабуе прысутнасці следчага. Калі лэдзі застанецца ў сваім пакоі, мы яе не патрывожым і не зробім клопату. Спынімся мы, безумоўна, у гасцёўні.
Фэргюсан з палёгкай уздыхнуў.
– На гэта я і спадзяваўся, містэр Холмс. У дзве гадзіны з вакзала Вікторыя адыходзіць добры цягнік, калі вам будзе зручна.
– Без сумневу. Цяпер я не заняты і магу цалкам аддацца вашай справе. Ўотсан, безумоўна, паедзе з намі. Але перад ад’ездам мне трэба дакладна разабрацца з адным ці двума пытаннямі. Няшчасная лэдзі, як я зразумеў, накідвалася на абодвух дзяцей – на ўласнае немаўля і на вашага сына?
– Так.
– Але гэта былі розныя напады, праўда? Вашага сына яна біла.
– Адзін раз палкай і адзін – рукамі, вельмі жорстка.
– І не патлумачыла, чаму б’е?
– Не, казала толькі, што ненавідзіць яго. Некалькі разоў казала.
– Ну, з мачахамі такое здараецца. Так бы мовіць, рэўнасць заднім днём. Яна ўвогуле раўнівая?
– Але, вельмі раўнівая, раўнівая з усёй палкасцю шалёнага трапічнага кахання.
– А што хлопчык? Яму, як я разумею, пятнаццаць, і ён, відаць, мае добра развіты розум, хаця фізічныя яго здольнасці абмежаваныя? Ён ніяк не патлумачыў гэтыя напады?
– Не, ён сцвярджаў, што ніякіх падставаў не было.
– Раней яны сябравалі?
– Не, паміж імі ніколі не было любові.
– Але вы казалі, што ён пяшчотны?
– У свеце няма больш адданага сына. Маё жыццё – гэта яго жыццё. Ён захапляецца ўсім, што я раблю ці кажу.
Холмс зноў нешта пазначыў. Пэўны час ён сядзеў, заглыбіўшыся ў думкі.
– Відавочна,
