trek, tot in die wyer wêreld.
“Vasti, ek en jy het min geheime vir mekaar,” het hy gesê toe hulle met sy skedonk op pad was na die dans.
O, sy het ’n reusegeheim, hy weet maar net nie daarvan nie. Maar sy is seker hy het geen geheime vir haar nie. Sy weet byvoorbeeld hoe erg die verwagtings van die kinderhuis vir hom is. Hy was drie jaar oud toe die staat hom van sy hopelose ma weggevat en in die kinderhuis geplaas het. Sy pa was nooit in die prentjie nie. En toe word hy die kinderhuis se sterproduk, die verwaarloosde seuntjie wat ’n dokter geword het, die model vir al die ander kinders.
Sy was vroeër die jaar saam met hom by die kinderhuis. Daar was ’n jong meisie met ’n wye mond en potblou oë wat Jacques bly aangaap het asof hy ’n popster is. Hy was bra ongemaklik oor haar bewondering. Vasti onthou haar naam omdat dit uitsonderlik is: Fleur. Sy was vir Vasti die verpersoonliking van die druk op Jacques.
“Ek kan skaars glo ons ken mekaar al twaalf jaar,” het sy gesê. “Nes ek skaars kan glo dat ek myself nou ’n ortopediese chirurg durf noem.”
In die straatlig kon sy sien hoe sy gesig verstrak. Dis vir hom ’n teer punt dat hy net ’n hospitaaldokter is, en dit was taktloos van haar om na haar prestasie te verwys. Sy moedig hom al jare lank aan om met ’n privaat praktyk te begin, maar die feit dat hy sy derde en vyfde jaar moes herhaal, het sy selfvertroue geknou.
“Vasti, my hartjie, sien jy nie kans om hierdie skurwe padda in jou lewe maar te soen en in ’n prins te probeer verander nie? Trou met my?”
Sy was nie seker of hy ernstig was nie. “Ekskuus?”
“Kom ons raak vanaand verloof. As jy later besluit jy sien nie kans nie, bly ons mekaar se beste maatjies vir altyd en altyd en nog ’n dag. Maar kan ons minstens vir ’n paar weke probeer om ’n verhouding te hê?”
Toe sy ’n alleenloper op die kampus was met haar snaakse sendingstasieklere, was hy haar enigste vriend. En daar was ’n emosie onder sy spottende stemtoon wat tot in haar hart gesny het. Hy het geklink soos wat sy sedert haar ma se dood voel: alleen op hierdie aarde. Op daardie oomblik was die idee van ’n opsig-verlowing met haar beste vriend soos teeboomolie op ’n brandwond.
“Daar is net een ding wat jy moet weet. ’n Liefhebbende pappatjie gaan die uwe nooit, ooit word nie. Nog van dié vrot gene van my voortplant? Nooit as te nimmer nie.”
Sy het verras na hom gekyk en toe haar hand oor syne gesit. As hy maar net kon weet dat die feit dat hy nie kinders wil hê nie vir haar die deurslag gegee het om ja te sê.
“Nou goed dan,” het sy roekeloos gesê.
Die volgende dag het dokter Peens haar gevra of sy in Mosambiek sal kan kom help.
En nou moet sy teruggaan na Jacques en vir hom sê die verlowing is van die baan. Pleks dat sy maar daardie Saterdagaand nee gesê het.
Nooit sal sy die uitdrukking op Frits se gesig vergeet toe hulle die danssaal binnestap en Jacques hom trots as haar verloofde voorgestel het nie. En sy het geweet sy het aan Jacques verloof geraak omdat sy bang was vir die veel erger versoeking wat Frits in haar weerloosheid aan haar gestel het.
Sy herleef sy aanraking ’n week gelede. ’n Baie wesentlike versoeking. Maar nie genoeg rede om aan Jacques verloof te wees nie.
’n Brander skuim tot byna teen haar en sy spring op. Dis tyd om haar laaste goed in die rietskerm te gaan inpak. Dorothy wonder seker al waar sy is.
“Vasti,” sê Frits.
Hy kry ’n gevoel van déjà vu toe sy opkyk vanwaar sy kruisbeen op die slaapmat sit, kitaar in die hande. Dieselfde groen oë, dieselfde wit T-hemp, dieselfde riethut, dieselfde Indiese Oseaan op die agtergrond.
En tog is alles anders as wat dit ’n week gelede was. Oor die nuus wat hy bring.
“Wat maak jy hier?” vra sy, nes sy laas week knaend gevra het.
Hy het haar nooit geantwoord nie, want hy het nie die moed gehad nie. Maar dié keer sal hy haar moet sê hoekom hy hier is, al is die rede nou oneindig meer kompleks.
“Hoe gaan dit?” speel hy weer eens vir tyd. Laat haar oë net nog ’n rukkie lank so groen bly soos nou. Hy weet die skok van die nuus wat hy bring, gaan dit troebel maak.
“Ek en Dorothy gaan môre terug. Die cholera is onder beheer en al die gebreekte arms is in gips. Die Rooi Kruis-dokters kan alleen aangaan.”
“Weet jy al wat jy gaan doen noudat jy ’n ortopediese chirurg is?”
“Dokter Peens werk by Berg-en-Dal Hospitaal en hy het gesê hulle is op soek na ’n ortopediese chirurg. Hy was ’n vriend van my ma.”
Berg-en-Dal. Dieselfde hospitaal waar Engela Dekker werk. Engela wat hy laas week ontmoet het, met haar mond so wyd soos ’n sesbaansnelweg. Hy moet onthou om haar die dood voor die oë te sweer as sy Vasti enigiets laat agterkom. Dis beter dat Vasti die nuus van Jacques stuk-stuk hoor. Hy het klaar al hulle ander kennisse aangesê om hulle bekke te hou.
“H-m, Berg-en-Dal. Baie lanie.”
Sy lag onnutsig en haar neus kreukel en hy is lus en vreet haar op. Sy lag te min. Jacques kon haar altyd laat lag.
“Dalk pas ek glad nie daar aan nie, dalk gaan werk ek ook vir die Rooi Kruis. Ek sal makliker by hulle inpas met my sendelingklere.”
Hy spot haar altyd oor sy aantrek soos Sannie-gaan-weeshuis-toe: dienlike plat skoene, wasverbleikte geblomde rompies en gaar T-hemde. Die een keer wat sy soos ’n godin gelyk het, was in die rooi tafsyrok wat sy die aand gedra het toe sy aan Jacques verloof geraak het. Maar selfs met die onooglike klere is sy vir hom mooi, sy weet dit net nie.
“Wat gaan jy doen?” vra sy.
“Ek gaan Australië toe.”
Haar oë word troebel soos wat hy nie wou gehad het dit moet word nie.
“Dis so ver,” sê sy.
Vasti van Vuren, onverstaanbare vroumens. Net verlede week was sy aan die brand in sy arms, maar toe stuur sy hom in sy maai, en nou lyk sy so verlate om te hoor hy gaan weg. Sy is nes sy ma, trek hom aan en stoot hom die volgende oomblik weer weg. Hy het homself belowe hy gaan nooit so ’n wipplankverhouding met enige vrou hê as wat hy met sy ma gehad het nie. En hy gaan daarby hou, verdomp!
“Dis net vir ’n jaar,” sê hy bruusk.
Doen hy die regte ding om nou weg te gaan? Sy weet dit nog nie, maar die hindernis wat sy verlede week tussen hulle twee ingegooi het, is nie meer daar nie. Moet hy munt slaan uit dié feit en haar vir hom opeis? Nou dadelik?
Nee, hel, sy gewete sal dit nooit toelaat nie. Hy moet van haar wegkom voordat hy iets doen wat hom nog meer soos ’n streptokokkuskiem gaan laat voel.
“Daar is iets wat ek vir jou moet sê.”
Sy kom haastig orent.
“Frits, nee.” Sy hou haar hande afwerend op. “Moenie dinge tussen ons ingewikkeld maak nie. Laat ons die tye onthou wat ons so lekker saamgewerk het.”
Hy wil amper lag. Sy verwag ’n liefdesverklaring.
