het aangebreek vir die bruilof van die Lam, en sy bruid het haarself daarop voorberei.’”
Openbaring 21:9 (NLV)
“‘Kom, ek sal jou die bruid wys, die vrou van die Lam.’”
Johannes 3:29 (NLV)
“‘Dit is die bruidegom aan wie die bruid behoort …’”
Efesiërs 5:25 (NLV)
“Mans, julle moet julle vroue liefhê net soos Christus die kerk liefgehad het toe Hy sy lewe daarvoor gegee het.”
Jesaja 54:5 (NLV)
“‘Jou Skepper sal ook jou man wees. Die Here, die Almagtige, is sy Naam.’”
(Dit is maar net ’n paar voorbeelde. Hierdie onderwerp sal ’n goeie Bybelstudie uitmaak. Slaan gerus al die verse in die Bybel na waar die woorde “bruid” en “bruidegom” voorkom. Dis iets wat jy kan google wanneer jy verveeld is.)
Martin Luther het besef dat daar iets bonatuurlik mooi en geestelik moet wees tussen ’n man en sy vrou, want hoekom anders sal God bereid wees om hierdie liefde te gebruik om sy verhouding met sy kerk mee te vergelyk?
Hierdie openbaring het nie net die doel en funksie van seks vir die Christenpaartjie verander nie, maar ook die hele beskouing van hoe die mens sy geestelike hoogtepunt kan bereik. Die geestelike hoogtepunt is nie meer selibaatheid nie, maar wel om getroud te wees. Die sterk dryfveer om so lank moontlik enkellopend te bly, het nou verander na ’n sterk begeerte om so gou moontlik te trou. ’n Geestelike persoon was nie meer iemand wat hom of haar van liefde afgesonder het nie, maar iemand wat sy of haar lewensmaat gevind en trou beloof het “tot die dood ons skei”.
Martin Luther, ’n voormalige priester, trou met ’n voormalige non, nie omdat hy soseer lief was vir haar nie, maar omdat hy besef het dat hulle ’n goeie paartjie sou maak. Romantiese liefde was dus nie hier die motivering vir trou nie, maar wel dat die huwelik ’n geestelik profetiese betekenis inhou.
Seks bly vuil, vleeslik en sondig.
Om kinders te verwek en groot te maak is nou vanselfsprekend. En die geestelike hoogtepunt en die belangrikste van alles is die huwelik. (Nie die seks in die huwelik nie, maar die huweliksverbond.)
Seks vir plesier
Ongelukkig is dit hier waar die hoofstroom-seksetiek in die Christengeloof geëindig het. Seks bly vuil, vleeslik en sondig. Seks vir voortplanting is toelaatbaar, mits jy verantwoordelikheid aanvaar vir jou kind se grootmaakproses. Die huwelik is die nuwe geestelike hoogtepunt en die seks daarin is mos vanselfsprekend.
Dit maak nie saak in watter mate ons ons seksetiek verder ontwikkel nie, die vertrekpunt het nooit verander nie. Seks het nog altyd vuil, vleeslik en sondig gebly. En daarom sukkel ons nog steeds om seks bloot ter wille van die plesier wat ons daaruit put te geniet nie.
My vrou vertel my hierdie storie wat by haar vrouegroepie by die kerk gebeur het. Die vroue het beurte geneem om oor die pas afgelope langnaweek te gesels. Die een vrou vertel toe dat sy en haar man uiteindelik ’n naweek alleen weg gehad het. Die kinders het by Ouma en Oupa gebly en hulle het die plek vir hulself gehad. Dit was soos ’n tweede wittebrood, vertel sy. “’n Mens sou sweer ons is jong tieners – ons kon net nie ons hande van mekaar afhou nie. En my man se soene en stoute gefluister in my ore was fantasties. Ons het soos konyne te kere gegaan. Ons was die hele naweek in die slaapkamer.” Die vrou het so verlore geraak in die soete herinneringe van die naweek dat sy skoon vergeet het dat sy heeltemal te veel inligting vir haar kerkvriendinne gee. Toe sy haar weer kom kry, het sy reeds ’n hele paar hoofstukke van hul vuurwarm liefdesverhaal uitgeryg. Vir die ander vroue het dit soos ’n Mills & Boon-liefdesverhaal met ’n “Nie vir kinders bedoel nie”-stempel op die omslag geklink. Toe besef sy meteens dat ’n mens nie eintlik uit die slaapkamer mag praat nie. Dadelik bloos sy bloedrooi toe sy die uitdrukkings op die gesigte sien wat vir haar terugstaar.
En wat daarna gebeur het, som vir my alles so mooi op. Sy maak keel skoon, veg teen die gebloos en verduidelik: “Dit gaan darem nie net daaroor nie. Ons het darem ook baie lekker gesels en op ’n dieper vlak kontak gemaak. Die naweek het ons huwelik versterk.”
Hoekom het hierdie getroude Christenvrou gevoel sy moet haar wonderlike seksvervulde naweek regverdig sodat die “huwelik” uiteindelik kon seëvier? Hoekom is dit aanvaarbaar om die hele naweek te gesels en nader aan mekaar te groei, maar getroude paartjies moet skaam en ongemaklik voel net om te dink dat hulle feitlik heeltyd om geen hoër spesifieke rede as om die liggaam te geniet seksueel verkeer het nie? ’n Naweek gevul met seks voel soos ’n mors van tyd, banaal en goedkoop, terwyl ’n naweek weg om weer jou verhouding te herstel, mekaar te vind en op die hande te dra, alles so hemels klink! Hoe werk dit dan?
Die rede is eenvoudig: Die seksetiek laat ons voel enigiets waar “seks vir plesier” in oormaat gebruik word, is onnodig. Ons moet versigtig wees om nie vir die duiwel ’n deur oop te maak en vulgêr te raak nie. Volgens my is dit darem ’n fyn grens. Maar niemand het jou al ooit teen te veel kommunikasie gewaarsku nie, ook nie dat te veel vertroue en omgee vir mekaar gevaarlik is nie. Om swanger te raak met jou hoeveelste kind, sal jou altyd ’n warm gelukwensing besorg. Die viering van nóg ’n huweliksherdenking sal jou altyd tussen jou vriende bemind laat voel. Maar om aan jou vriendinne te erken watter orgasmiese naweek jy en jou man saam geniet het, sal jou altyd skaam en vuil laat voel.
Koffie sonder die beker van voortplanting en die verbond van die huwelik is onaanvaarbaar. Die fokus mag nie op die seksuele sy wees nie. Seks is mos slegs iets wat gebruik word om ’n hoër geestelike doel te volbring, soos om kinders te kry en ’n sterk huwelik te bou.
En dit is hier waar so baie huwelike skeefloop. Omdat daar nie op die seksuele sy gefokus word nie, gee ons bitter min aandag daaraan en kan ons nooit die kuns van goeie liefdemakery bemeester nie. Ons mag ons nooit oorgee aan die plesier van seks nie. Dit moet altyd in toom gehou word. Maak nie saak of ons ou getroudes is nie, die fokus mag nooit net op die seksuele dimensie val nie, want dit is darem net nié geestelik nie.
Dit is juis hier waar ek wil verskil van die manicheïsme se vertrekpunt oor seks, soos St. Augustinus dit beïnvloed het.
Christenskap is nie hierdie dualistiese wêreld waar alles goed of sleg, reg of verkeerd, geestelik of vleeslik is nie. Nee, wanneer ek die skeppingsverhaal lees, lees ek waar God alles gemaak het en nadat Hy alles gemaak het, het God gesê dit is goed. (Let op: Die Bybel verwys nêrens na iets wat die duiwel gemaak het nie.) En vir my sluit alles wat goed is, seks ook, in. Seks het nie ’n hoër funksie nodig om dit goddelik te maak nie, want dit was God wat in sy wysheid seks vir die mens plesierig gemaak het en gesê het dit is goed.
Die drie pilare van seks
Om ’n gesonde-seks-huwelik te geniet het jy al drie pilare van seks nodig:
• seks vir voortplanting
• seks vir die huwelik
• seks vir plesier.
Die eerste twee is nie goed genoeg om ’n sterk huwelik te verseker nie. Die probleem wat voorkom as ’n mens nie die laaste pilaar van “seks vir plesier” in jou huwelik inbou nie, is dat jou huwelik baie vinnig kan verval in die stereotiepe ball and chain-huwelik wat soos ’n tronk kan voel. Die plesier wat die seksuele sy bied, gee die huwelikspaar kans om ná tien, twintig of selfs dertig jaar steeds op mekaar verlief te bly.
Maar solank “seks vir plesier” in die Christenpaartjie se seksetiek
