Ostrzeżenie. Christine Watkins

      3

      W gałęzi filozofii znanej jako epistemologia, czyli nauka o tym, skąd coś wiemy, rodzaj rozumowania, do którego się tutaj odnoszę, nazywany jest rozumowaniem abdukcyjnym (które, co śpieszę dodać, nie ma w tym kontekście nic wspólnego z przybyszami z kosmosu! [słowa abduction w j. ang. używa się także w odniesieniu do doświadczeń uprowadzenia przez istoty pozaziemskie: alien abduction – przyp. red.]). Naukowcy co prawda czasami uznają ten rodzaj umysłowego działania za mniej pewny w kwestii dostarczania dowodu, w przeciwieństwie do stricte matematycznej dedukcji lub do indukcji (czynienie naukowych obserwacji, formułowanie hipotez i przeprowadzanie testów), ale w rzeczywistości jest to rodzaj myślenia, który rządzi większością naszych codziennych procesów podejmowania decyzji (chyba że mieszkamy w laboratorium!). Ujmując to praktycznie: jeżeli wierzymy w coś (tymczasowo), bo wydaje się to najlepszym dostępnym wytłumaczeniem, to nie można tego uznać za nieracjonalne. Teoria, która kryje się za abdukcją, powstała w czasach szkockiej filozofii „zdrowego rozsądku” Thomasa Reida w XVIII wieku, a do współczesnej logiki wprowadził ją amerykański filozof Charles Sanders Peirce.