әйтсә әйтә инде, җәмәгать.
Кеше хакында язу әллә ничегрәк: читләргә килгән хатны ачып укыган шикеллерәк. Тик Мөхәммәт абый үзе дә кеше кәчтүмен киеп йөргән зат түгел бит. Аның кылган гамәле кулына акбур алып, халкыбыз тәкъдиренең кара тактасына асыл бер тәгъбир сүзе язып, шуны тәкбир итеп кабатлардай иде.
– Кеше китә, җыры кала…
Җырлыйбыз анысы. Тик каламы соң?
Белмим, белмим. Аныкы калды!
Берзаманны дачабызга барышым. Хатыны – Гомәр агабыз Бәшировның кызы Лилия белән болдырыннан да уздырып салган түбәле ачык күтәртмәдә тирләп-пешеп чәй эчеп утыра бу.
– Нигә, – мәйтәм, – Пәйгамбәр абый, эшләмисең?
– Нишләргә кушасың соң?
– Безнең шикелле кыяр, помидор утырт.
– Язасым бар шул.
– Ә безнең җук дип беләсеңмени?
– Язуын бөтенебез язабыз инде ул. Ә мин язганымны халык сызмаса ярар иде, дип утырам әле, – диде ул.
Инде без – Габделхәй Сабитов, Зәет Мәҗитов, Акъегет, Мөсәгыйт Хәбибуллин, Рәфкать Кәрами, Мансур Шиһапов, Кояш Тимбикова, Рәшит Әхмәтҗанов, Разил Вәлиев, Шамил Маннапов, Сәмигулла Хәйретдинов, Мидхәт Миншин, Җәүдәт Дәрзаманов, Ифрат Хисамов, Тавил Хуҗиәхмәт ишеләр үкертеп җир казыйбыз. Ә Пәйгамбәр абыебыз, үлән арасыннан тычкан эзләгән тилгән шикелле, безне үз олпатлыгы югарылыгыннан күзләп, күзәтеп үтә. Ярар инде, тәкъдирдә – Ләүхелмәхфүзебездә язган, күрәсең: бәгъзеләребез нәкъ аның тигезлегеннән, бәгъзеләребез югарырак торып, аның Арча төбәгенең Гөберчәк зиратындагы бакый йортына карарбыз.
Карарбыз да… Озак түгел, озакка түгел…
Олуг Мөхәммәт – минем Пәйгамбәр абыем! Син монда, безнең белән!
ИЕЛСӘ ДӘ, ХАЛЫК СЫНМЫЙ УЛ
Татар халкының милли-азатлык көрәшендә, мәдәниятендә онытылмас бәһа, якты эз калдырган олуг шәхес-әдипләребез бихисап. Шулар арасында ялкынлы милләтпәрвәр, рус империясе һәм большевиклар хакимияте белән гомере буе армый-талмый көрәшкән, XX йөз татар чәчмә әсәрләре язучылар арасында иң күренеклесе саналган, үткер күзле, фәлсәфәче, матбагачы, зур дәүләт һәм җәмәгать эшлеклесе – Гаяз Исхакый.
«Мирас» һәм «Сабыйга» журналларының баш мөхәррире, язучы-галим Әхмәт Сәхаповның «Исхакый иҗаты» дигән монографиясе милләтебезнең горурлыгы булган Гаяз Исхакыйның тормыш хәлен, иҗатын һәм көрәшен бөтен тулылыгы белән тасвирлап биргән. Әйе, җитмеш алты еллык гомеренең алты дистәсен милли-азатлык көрәшенә, әдәби иҗатка һәм татар милли матбугатын үстерүгә багышлаган Гаяз Исхакый эшчәнлеге совет чорында яшереп; ә яшереп булмаганда хакәрәтләп тотылды. Чөнки тоталитар совет империясе даирәчеләре аның исемен ишетүгә үк сискәнеп куя иде. Ниһаять, каты куллы хакимият җимерелгәч, 90 нчы еллардан башлап татар матбугатында, иң беренче нәүбәттә «Мирас» журналы аша, шөкер, Гаяз Исхакый иҗаты белән танышу мөмкинлеге ачылды; мәҗмуганың һәр санында диярлек мәшһүр зыялыбызның әсәрләре, иҗаты турында мәкаләләр дөнья күрде. Һәм менә нур өстенә нур дигәндәй, саллы фәнни хезмәт нәшер ителде.
Китап
