яшәүне күз алдына да китерә алмый идек ул вакытта…
Альбом минем күңелемне йомшартты һәм шәһәргә килгәч тә Ишбулатны күрми кайтмам дип сүз бирдем.
Ишек какканда ук, йөрәгем типкәнне ишетеп тордым. Биш ел вакыт – уен түгел. Үзгәрде микән? Чандыр гәүдәле дустым ни хәлдә икән?
…Җылытылган ишек шуып кына ачылды, һәм ишек тутырып пижамалы бер гәүдә күренде. Ишбулат! Без кочаклаштык. Мин үземне баобаб кочаклаган эфиоп кебек хис иттем. Ишбулат та, моны сизеп:
– Нәкъ йөз дә биш кило, – диде. – Пальто илле алтынчы. Миндә давление бит, давление.
Кухня ягыннан чуар халатлы, кыйгач кашлы, яшь шөпшәдәй нәзек билле, сөякчел ханым килеп чыкты. Минем кытыршы кулыма бер уч сөяк килеп керде. Чибәр ханым:
– Йә, син, түргә чакыр кунакны, сквозняк бәрмә-сен, – дип, Ишбулатны бүлмәгә таба этте.
Мин бик шатланып диванга чумдым. Биш ел бит. Кайсы почмагыннан тотып сүз башларга? Үземнең ерак бер авылда ел буе уҗымнар, камыллар, кар, тузан, пычрак арасында йөрүемнеме, колхозның бу елда ничек алдынгылар рәтенә чыгуы турындамы сөйләргә?
– Син минем шигырьләр җыентыгын алдыңмы әле? –Сүзне, шулай итеп, Ишбулат башлады. – Менә өченче җыентыгым чыкты. Хәзер кибетләрдә юк. Авыл хуҗалыгы темасын белеп язучы бик кадерле хәзер. Менә Мәскәү өчен берне әзерләп утырам. Көн саен хат килә, ашыктыралар. Уфада да чыгып ята берсе. Хәзер менә «Молодая гвардия» белән договор төзедем. Авыл темасы бик кадерле бит хәзер әдәбиятта…
Мин нәкъ шул турыда үзем дә сөйләмәкче идем. Әйе, хезмәт кешесен җырларга кирәк. Менә, мәсәлән, безнең колхозда…
– Ә авылга кайтырга һич вакыт юк, – дип бүлдерде Ишбулат. – Һаман шул китаплар белән. Берсен бетерәсең, «уф» дигәнче икенчесен көтеп торалар. Аннан соң минем давление бит, чыгып йөреп булмый.
Мин инде Ишбулатка материал булырлык үзебезнең колхоздагы кайбер хәлләр турында сөйләргә дип авызымны гына ачкан идем: менә мин бирәм инде сиңа материалны, мин әйтәм. Биш ел буе агроном булып эшләгән кешене тыңлап кара әле син. Ләкин Ишбулат көтмәгәндә:
– Әйдә, бер мат куйыйм әле үзеңә, – дип, шахмат күтәреп килде.
Уен башыннан ук кәефсез барды. Чөнки Ишбулат һәр адымын йөргән саен:
– Менә без моны чигерәбез дә сиңа шах бирәбез!
– Менә хәзер без сине китереп терибез. Яле, чыгып кара!
– Әһә, эләктеңме?! Менә ике ходтан мат була, – дип, миңа авыз да ачырмады. Шуның өстенә мин дәшмичә генә тегеме-бумы адымны ясарга торганда, кухня ягыннан теге кәтүк хәтле генә чандыр ханым килеп чыга да:
– Әтисе, син аңа атыңны бир!
– Әтисе, син аның пешкасын аша хәзер! – дип киңәш биреп тора.
Төнге сәгать унбер булды. Без инде дүртенче партияне уйныйбыз. Инде чәйләребез дә суынып бетте. Хуҗа хатын, үзенең вазифасын бөтенләй онытып, Ишбулатның тезенә утырган да котчыккыч энергия белән уенга катнаша. Ялгышрак адым ясаса, Ишбулатны сүгә, фигурасын урынына кире куйдыра.
