ekan u? – der Doro,
Norozi nigoh tashlab, –
Xo‘p, qurolin oling-u,
O‘zini keling boshlab”.
Kirib keldi bir jonzot,
Odamlik siyog‘i yo‘q.
Qo‘l-oyog‘i, boshi bor,
Burni yo‘q, qulog‘i yo‘q.
Aysh ichra bu Doroga
Juda xunuk ko‘rindi:
Qaydan kelmish g‘o‘laga
Qo‘ndirilgan bu mo‘ndi?
“Xo‘sh, kimsan, nega kelding,
Bu ne turq-u tarovat!?”
“Shohim, men bir cho‘ponman,
Izlab keldim adolat!
Qabilamni shak derlar,
Otimni derlar Shiroq.
Xalqim ham, xoqonim ham
Qadrim bilmadi biroq!”
“Nega?”
“Sizning bu yurtga
Kirganingiz bilgan on,
Qabila boshliqlarin
Kengashga yig‘di xoqon.
Birov dedi, Doro zo‘r,
Bundan ko‘chib ketamiz,
Uning oyog‘i yetmas
Joylarni yurt etamiz.
Birov dedi, biz unga
Bosh egmaymiz hech qachon.
Kurashamiz qolguncha
Toki so‘nggi tomchi qon.
Men ularning fikriga
Qarshi chiqdim banogoh.
Dedim, Dorodek odil
Olamda yo‘q shahanshoh.
Bundan ko‘chib ketsak biz,
Kim sig‘dirar yeriga.
Bu dunyoda yo‘q axir
Biror makon beega.
Shundayin zo‘r shoh bilan
Jangga kirib netamiz?
Bekor-u behudaga
Biz qirilib ketamiz.
Xoqon so‘rdi, xo‘sh, o‘zing
Ne deysan, ayt-chi, Shiroq.
Dedim, hammasidan ham
Taslim bo‘lsak yaxshiroq.
Doro kabi zo‘r shohga
Biz cho‘ri, qul bo‘laylik.
Kiraylik panohiga,
O‘lpon desa – to‘laylik.
Biroq buni eshitgach,
Xoqonga larza tushdi.
Uning buyrug‘i bilan
Quloq-burnim kesishdi.
Yurtimda topmay qadr,
O‘z elimdan o‘kinib,
Sizning huzuringizga
Qochib keldim yukinib…”
Doro Shiroqqa boqdi
Nafrat, hazari bilan.
A’yonlarga yuz burdi
Savol nazari bilan.
Ta’zim ila izn olgach,
So‘z boshladi bosh vazir:
“O‘z Vatanin sotgan kas
Do‘st bo‘lmas bizga, axir.
Bundaylarning ko‘nglida
Ilon pusib yotadi.
Payti kelsa bizni ham
Boshqalarga sotadi”.
Lashkarboshi Ranosbat
Der: ”Balki bu josusdir.
Ikkilanmay boshini
Shartta uzmoq joizdir?”
Shiroq dedi: “Siz meni
Ayblamangiz beasos.
Tangrim haqqi, yurakda
Yonmoqdadir o‘ch, qasos.
Men o‘limdan qo‘rqmasman,
Ming afsus, ming nadomat,
O‘lsam, ko‘ra olmasman
Tiklanganin adolat”, –
Cho‘pon g‘am-alam bilan
Boshin quyi egadi.
Doro: “Xo‘sh, sening bizga
Qanday foydang tegadi?”
Shiroq der: “Tangrim guvoh,
Aldab nima qilaman?
Ular qayda zo‘r qo‘shin
To‘plaganin bilaman.
O‘ldirsalar, mana – bosh,
Yo‘q e’tiroz, yo‘q so‘zim.
Ishonsalar, u joyga
Boshlab borayin o‘zim”.
“Olib chiqing cho‘ponni, –
Dedi Doro betoqat, –
Uni ko‘z qorasidek
Ehtiyot qiling faqat.
Ul-bul yegulik bering
Bu badbaxt nobakorga.
Ertaga biz kengashib
Kelurmiz bir qarorga!”
Shohning qovog‘i soliq,
Ko‘zlari xunxor edi.
Lek
