ГЁТЕНИНГ ЗАКОВАТ ХАЗИНАСИ. Акмал Саидов

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу ГЁТЕНИНГ ЗАКОВАТ ХАЗИНАСИ - Акмал Саидов страница 4

Жанр:
Серия:
Издательство:
ГЁТЕНИНГ ЗАКОВАТ ХАЗИНАСИ - Акмал Саидов

Скачать книгу

єїиш мумкин: «Мана, єлка іаёти билан іам танишаяпман, бу мен учун жуда їизиїарли. Герцог іам бундан мамнун. (…) Фрау фон Штайн дилбар аёл, унга, нима дейди, жуда боўланиб їолдим. Герцогиня Луиза эса фариштанинг єзгинаси. Герцогнинг онаси билан іам муносабатларимиз яхши, у билан кєпинча іазил-іузул їилиб ваїт їандай єтганини іам сезмай їоламиз.»

      Гёте Ваймарга тобора маікамрої боўлана боради. Герцог унга илк кєкламдаёї чорбоў туіфа їилади, у энди мулкдор сифатида туб фуїарога айланади. Уни Ваймарга боўлаб турган яна бир ришта єзидан етти ёш катта бєлган, оилали сарой хоними Шарлотта фон Штайнга бєлган чексиз муіаббати іам эди.

      Гёте герцогнинг олий маїомдаги маслаіатчилар кенгаши іисобланган «махфий консилиум» таркибида махфий маслаіатчи лавозимида зєр ўайрат билан ишга киришади. Жеймс Кук єзининг дунё бєйлаб учинчи саёіатига отланаётган, Адам Смит «Халї фаровонлигининг табиат ва сабаблари» іаїида бош їотираётган іамда Америка Їєшма Штатлари єз мустаїиллигини эълон їилган бир пайтда улуў шоир ихтиёрий равишда кичкинагина герцогликдаги йєл їурилиши, уч далалик алмашлаб экиш тизимига ихтисослашган хєжалик ва давлатдан їарздорлик сингари муаммолар билан шуўуллана бошлайди. Шу билан бирга шеър ёзишни іам унутмайди.

      «Іарцга їишки саёіат», «Инсоният саріадлари», «Илоіиёт» сингари буюк шеърлар їаторида у фрау фон Штайнга іам ажойиб шеърий мактублар битади, сарой іамда Ваймар іаваскорлар театри учун асарлар яратади. «Ифигения» (1779)нинг илк варианти, «Торквато Тассо» (1780) ва бошїа асарлар шулар жумласидандир.

      1777 йил 8 июнь куни унинг синглиси Корнелия кєзи ёриш чоўида оламдан єтади. 1782 йилнинг май ва июнь ойлари шоир учун бирин-кетин ўам ва шодлик олиб келади: 25 май куни отаси вафот этади, 2 июнь куни у Хотин-кизлар майдонида єзи учун ажратилган салобатли уйга кучиб єтади, 3 июнь куни эса император Йозеф II томонидан берилган дархон ёрлиўини їабул їилиб олади.

      Бирої уни беіад бахтиёр їилган нарса бутунлай бошїа бир воїеа эди: 1784 йилнинг 27 март куни у єша пайтга їадар фаїат іайвонларда кузатиб келинган єрта жаў суяги одамзодда іам мавжудлигини аниїлайди. Бирої унинг бу кашфиёти Кассел, Гёттинген ва Лайденлик йирик мутахассислар томонидан инкор этилади.

      Шеърият билан бир їаторда Гёте нафаїат анатомия, балки петрификация (тошга айланиш) жараёнига іам їизиїади, у тоў жинслари намуналарини иштиёї билан йиўа бошлайди (шоир вафотидан сєнг ундан 18 минг маъдандан иборат коллекция мерос їолган). Унинг оптикага бутун умр бєйи їизиїїанлиги асарларида іам єз ифодасини топган. Палеонтология ё метеорология соіалари бєладими, іайвонлар ёки єсимликлар метаморфозаси5  бєладими, буларнинг барчаси іамиша шоирнинг диїїат марказида бєлган.

      Италияга саёіат

      (1786-1788)

      «Энди тан олиб айта оламанки», деб ёзган эди Гёте 1786 йилнинг 3 ноябрида Карл Августга йєллаган мактубида, «авваллари биронта лотинча китобни,

Скачать книгу