2: «Sed adhuc opponunt garruli ratiocinatores dicentes: Si Deus Pater genuit Deum, aut genuit Deum qui est Deus Pater, aut Deum qui non est Deus Pater. Si genuit Deum qui non est Deus Pater, ergo Deus est qui non est Deus Pater: non ergo tantum unus Deus est. Si vero genuit Deum qui est Deus Pater, ergo genuit seipsum. Ad quod respondemus determinantes illam propositionem, qua sie proponunt… hoc enim sane et prave intelligi potest: et ideo respondendum est ita. Deus Pater genuit Deum qui est ipse Pater: hoc dieimus esse falsum et concedimus alteram, scilicet genuit Deum, qui non est Pater……
Si vero additur… hoc distinguimus: qui dupliciter potest intelligi… hie sensus verus est… hie sensus falsus est.»
149
E. g. Sent. I, d. 39, c. 1—3; I, d. 40, c. 3; I, d. 44; III, d. 10, c. 1.
150
Sent. I, d. 27, c. 8; II, d. 24, c. 6: «Ideoque in his contrariis, quae mala et bona vocantur, illa dialecticorum regula deficit, qua dieunt nulli rei duo simul esse contraria.» Sent. III, d. 11, c. 2: «Ex tropicis locutionibus non est reeta argumentationis processio.»
151
Ср. sent. I, d. 12, c. 2: «His et huiusmodi quaestionibus magis labouriosis et fruetuosis» и т. д.; Sent. I, d. 46. c. 13: «Quidam enim sophistice incedentes et ideo Deo odibiles probare conantur» и т. д. Ibid. c. 14: «Quibus facile est nobis respondere, sed indignum responsione videtur quod dieunt».
152
Ср. об этих взаимных отношениях между школой Гуго и абэларами у Э. Портали* в Dictionnaire de theologie catholique I 51—55.
153
Ср. выше p. 124 f.
154
Философия Петра Ломбарда, 30.
155
Там же.
156
Die Sentenzen des Petrus Lombardus, ihre Quellen und dogmengeschichtliche Bedeutung, Leipzig 1902. J. Annat, Pierre Lombard et ses sources patristiques, in Bulletin de litt. eccl. 1906, 84—95.
157
Le traite de Pierre Lombard sur les sept Ordres, Louvain 1910; Ders., Les oeuvres de Jean de Damas en occident etc., в Revue des questions historiques LXXXVIII 149—160.
158
Baltzer op. cit. 2—5.
159
J. de Ghellinck, Les ceuvres de Jean de Damas etc. 155.
160
M., P. L. CXCIX 1052. Ср. также E. Kaiser, Pierre Abelard critique, Fribourg 1901, 311.
161
Le traite de Pierre Lombard etc.
162
Ibid. 46.
163
Baltzer, Die Sentenzen des Petrus Lombardus etc. 8.
164
В Revue des sciences ecclesiastiques, decembre 1890, 514. От этой точки зрения вновь отказывается Миньон в своей работе «Les origines de la scolastique et Hugues de St Victor» I, Paris 1895, 31.
165
Sententiae divinitatis, Münster 1909, 22.
166
Baltzer a. a. 0. 11.
167
Cf. Denifle, Die abendländischen Schriftausleger et». 56 ff 365 A. 2.
168
Lehrbuch der Dogmengeschichte 111 374.
169
Denifle in Archiv für Literaturund Kirchengeschichte des Mittelalters I 438. Ср. также Rettberg, Comparatio inter M. Bandini libellum et Petri Lombardi 1. 4 Sententiarum, Goettingae 1834.
170
A. a. 0. 589.
171
Cod. lat. bibl. nat. 627, fol. 57: «Quod unum sit omnium rerum prineipium hie ostenditur c. 1. Moyses Spiritus saneti revelatione unum tantum omnium rerum intellexit esse principium scilicet Deum, sicut ipse in primordio scripture sue testatur dicens: In principio creavit deus celum et terram. In quo eliduntur false opiniones quorum- dam phylosophorum, qui dicebant plura fuisse rerum principia» etc. Petrus Lombardus, Sent. II, d. 1, c. 1: «Creationem rerum insinuans Scriptura, Deum esse creatorem, initiumque temporis, atque omnium visibilium vel invisibilium creaturarum, in primordio sui ostendit, dicens: In principio creavit Deus coelum et terram. His etenim verbis Moyses spiritu Dei afflatus, in uno principio a Deo Creatore mundum factum refert, elidens errorem quorumdam plura sine principio fuisse principia opinantium» etc.
172
Вся первая глава Sent. II Ломбардской церкви подытожена здесь предложением: «Nos catholice ecclesie filii credimus unum omnium creatorem et principium expuentes Piatonis errorem, qui finxit tria esse principia, deum et exempla et materiam.»
173
Делиль упустил этот опус из виду в своем «Inventaire des manuscrits de la Sorbonne» (Paris 1870, 23).
174
«Mulier evangelica, que lucernam accendit et drachmam quam perdidit, reperit, est dei sapientia, que lucernam accendit, quando deitatem carni copulavit. In homine Christo testa carnis est accensa lumine divinitatis. lila drachmam decimam quam perdiderat reperit et Christus hominem, qui propius novem ordines angelorum et ita decimus est formatus, reparavit» (fol. 76).
175
