История схоластического метода. Второй том, 2-я часть: По печатным и непечатным источникам. Мартин Грабманн

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу История схоластического метода. Второй том, 2-я часть: По печатным и непечатным источникам - Мартин Грабманн страница 36

История схоластического метода. Второй том, 2-я часть: По печатным и непечатным источникам - Мартин Грабманн

Скачать книгу

des Mittelalters II 393—411; Protois, Pierre Lombard 57—98; Scheeben, Dogmatik I 426 f.

      107

      Sent. I, d. 87, c. 16; IT, d. 1, c. 11; II, d. 12, c. 1; II, d. 22, c. 1. Комментаторы, особенно Бонавентура и Фома Аквинский, указывают на внутренний контекст в Petrus Lombardus в «Divisio textus».

      108

      «Ceteri scholae auctores, perturbatione rationis atque ordinis multum ora- nino peccaverunt, Magistrum videlicet secuti, in cuius quattuor sententiarum libris multa quidem lectio sanctorum apparet, et pro tempore illo haud mediocris sane eruditio. Sed praeter distinctionum vocabula, in quas libri illi divisi sunt, nihil distinctum fere videas, recteque et ordine distributum. Testimoniorum congeriem dicas potius quam dispositionem et rationem disciplinae. De trinitate prima est illi disputatio. Ita prius relata quam absoluta persequitur. Nam de iustitia et misericordia Dei in quarto sententiarum quasi praeteriens disputavit. De virtutibus in tertio. De vitiis quibusdam item in quarto. Innumera sunt eiusmodi confuse ab illo perturbateque tractata. Quamobrem scholasticis, qui huius vestigiis in- haeserunt, confusa etiam fere ac perturbata sunt omnia» (Loci theologici 1. 13, c. 3).

      109

      Догматическое богословие I 427.

      110

      В «Реальной энциклопедии» Херцога XI3 636.

      111

      В книге Крумбахера «Geschichte der byzant. Literatur2, Münster 1897, 70.

      112

      A. a. 0.

      113

      Les oeuvres de Jean de Damas en occident au XIle siecle, в Revue des questions historiques LXXXVIII 153 ff.

      114

      О структуре богословской суммы Ульриха Страсбургского см. M. Grabmann, Studien über Ulrich von Straßburg III, in Zeitschrift für kathol. Theologie 1905, 484—492.

      115

      Ср. II Breviloquium super libros sententiarum di frate Gherardo da Prato dell’ordine de’Minori pubblicato per la prima volta dal Padre Marcellino da Civezza, Prato 1882. Fr. Marcellino da Civezza имеет только две рукописи для своего издания, одну из Прато (Q. II 26, n. 11 Biblioteca Roncioniana, s. XIV) и одну из Ватиканской библиотеки: Cod. Vat. lat. 3159 (p. XV) (p. 62 ff). Здесь следует отметить, что Ватиканская библиотека также располагает двумя более древними анонимными рукописями этого произведения: Cod. Vat. lat. 5062, где на листе 24v в конце работы написано: «Explicit opusculum theologie bonum et breve»; затем Cod. В последней рукописи сочинение разделено на шесть книг: I. De deo uno et trino (10 глав); II. De rerum produetione (32 главы); III. De incarnatione (5 глав); IV. De gratia et virtutibus (9 глав); V. De donis et virtutibus (9 глав); VI. De sacramentis et novissimis (18 глав).

      116

      Ср. по поводу этого обвинения в рационализме замечания в J. Kuhn, Katholische Dogmatik I, Tübingen 1846, 258 ff.

      117

      «Принципы викторианской школы, с одной стороны, и абелярдианского кружка – с другой, соединяются в нем в прекрасной гармонии. С первыми он разделяет радость веры, со вторыми – наслаждение критикой, и от обоих он избавился от излишеств44 (Espenberger, Die Philosophie des Petrus Lombardus 29).

      118

      S. Bonav. Opera I 16.

      119

      «Cupientes aliquid de penuria ac tenuitate nostra cum paupercula in gazophylacium Domini mittere, ardua scandere, opus ultra vires nostras agere praesumpsimus.»

      120

      Parad. 10, 106—108.

      121

      «Delectat nos veritas pollicentis, sed terret immensitas laboris: desiderium hortatur proficiendi, sed dehortatur infirmitas deficiendi, quam vincit zelus domus Dei. Quo inardescentes, fidem nostram ad versus errores carnalium atque animalium hominum Davidicae turris clypeis munire vel potius munitam ostendere ac theologicarum inquisitionum abdita aperire nee non et sacramentorum ecclesiasticorum pro modico intelligentiae nostrae notitiam tradere studuimus, non valentes studiosorum fratrum votis iure resistere, eorum in Christo laudabilibus studiis lingua ac stilo nos servire flagitantium, quas bigas in nobis agitat Christi caritas».

      122

      «Horum igitur et Deo odibilem ecclesiam evertere atque ora oppilare, ne virus nequitiae in alios effundere queant, et lucernam veritatis in candelabro exaltare volentes, in laoore multo ac sudore hoc volumen, Deo praestante, compegimus ex testimoniis veritatis in aeternum fundatis, in quattuor libros distinctura. In quo maiorum exempla doctrinamque reperies…. Sicubi vero parum vox nostra insonuit, non a paternis discessit limitibus. „Non igitur debet hie labor cuiquam pigro vel multum docto videri superfluus, cum multis impigris multisque indoctis, inter quos etiam mihi, sit necessarius“, brevi volumine complicans Patrum sententias, appositis eorum testimoniis, ut non sit necesse quaerenti librorum numerositatem evolvere, cui brevitas collecta quod quaeritur affert sine labore.»

      123

      Commentarius in Prologum Magistri, Divisio textus ultimae partis.

      124

      «Pro sensus nostri imbecillitate» (Sent. I, d. 45, c. 1); «Ad hoc iuxta modulum nostrae intelligentiae ita dieimus» (Sent. I, d. 35, c. 3); «Non est nobis perspicuum aperire, quomodo hoc sit verum» (Sent. I, d. 7, c. 4): «In quorum explanatione mallem silens alios audire quam loquendo malevolis

Скачать книгу