ыһыктан кэбиһэрэ. Уонна сэппэрээтэрэ тохтуор диэри сынньаммыт саҕа буолан туран, ийэтиттэн мөҕүллэрэ бу баарга дылы.
Ону таһынан бэйэтиттэн аҕа эдьиийдэрдээх буолан эбитэ дуу, окко барбакка, эдьиийдэрин батыһан, Убаһалаах, Юбилейнай сайылыктарынан сэппэрээтэр эрийэ барсара. Сайылыкка 6—7 ыанньыксыт үүтүн улахан илиинэн эрийэр сэппэрээтэринэн күҥҥэ үстэ эрийэллэрэ. Холкуос биригэдьиирэ, тыа хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ Г.В. Заболоцкай-Биригэдьиир Гаанньа: «Бу Уйбаныаптар оҕолоро олус үлэһиттэр», – диэн куруутун хайҕаан этэр тыла өйүгэр-санаатыгар билиҥҥээҥҥэ диэри иҥэн хаалбыт.
Оттон аҕалара Бүөтүр, сүүрбэ сэттэ сыл устата, этэргэ дылы, ат ыҥыырыттан түспэтэх киһи буолар. Кыһыҥҥы бытарҕан тымныыга, сайыҥҥы сыралҕан куйааска куруутун сылгы үөрүн эккирэтэрэ. Кини түүнү-күнү аахсыбакка ырыганнаабыт сылгылары аһатара, биэлэри төрөтөрө, ойбон алларара, сылгы үөрүн буулаабыт бөрөлөрү сойуолаһара. Ол түмүгэр сылгыны тыыннаахтыы иитиигэ, кулуну ылыыга сылтан сыл ахсын үчүгэй көрдөрүүнү ситиһэрэ. Ол курдук, кырдьаҕастар, бэл, билиҥҥи эдэр салайааччылар, Бүөтүр курдук 268 биэттэн 256 кулуну тыыннаах ииппит сылгыһыт күн бүгүнүгэр диэри суох дииллэрэ истэргэ үчүгэйин. Кыһыҥҥы өртүгэр аҕалара Бүөтүр дьиэтигэр сылдьар ыалдьыт, хонор хоноһо курдук сылдьара. Бу өйдөөтөҕүнэ, мөлтөөбүт биэлэри, билиҥҥинэн профилакторий курдук, кыбыытыгар аҕалан көрөр эбит. Аҕалара суох кэмигэр ийэлэрэ Өлөөнө барахсан, түүнүн утуйбакка, ол мөлтөөбүт биэлэри баран көрөр, харабыллыыр эбит этэ. Кыһыҥҥы тымныыга оҕолору түүнүн элбэхтэ туруоран, охтубут биэлэри анал маһынан төһүүлээн туруоралларын субу баардыы өйдүүр.
Кини сэттис кылааска үөрэнэр сылыгар аҕатын Бүөтүр Арамаанабыһы, тыа хаһаайыстыбатын оҥорон таһаарыытын сайыннарыыга, VIII-с пятилетка биэс сыллаах былаанын толорууга ситиһиилэрин иһин, ССРС Верховнай Советын Президиумун 1971 сыл муус устар 8 күнүнээҕи ыйааҕынан «Ленин» уордьанынан наҕараадалаабыттара. Онно аҕатын үөрбүт сирэйин умнубат. Оҕолор бары «Ленин» уордьанын илииттэн илиигэ бэрсэн, эргитэ сылдьан көрбүттэрэ, сүрэхтэрэ үөрүүнэн туолбута. Төрөппүтүнэн киэн туттуу иэйиитин онно өйдөөбүтэ. Билигин сааһыран олорон өйдөөтөҕүнэ, бииргэ төрөөбүттэрэ бары да үлэлиир хайысхаларыгар инники күөҥҥэ сылдьаллар эбит. «Үлэлээҥ, үлэ киһини куһаҕан оҥорбута суох» диэн тыллааҕа ийэлэрэ.
Бүөтүр эмискэ төбөтүн оройунан үөһээ бириһиэҥҥэ охсулунна.
– Айака, доҕор, сэрэнэн айанныаххын, – Ньургун Александрович саҥа аллайда.
– Дьиэбитигэр кэлбиппит бэлиэтэ, – Данил күлэн лэһигирэтэр. – Граннаах киһи Бүөтүр, дьиэҕэр кэллиҥ. Убайбын убаастаан, бастакынан түһэрэбин.
– Сөп ээ. Хата, кураанаҕы кууспакка, бэркэ сылдьан кэллибит. Чэ, Бүөтүр, билсиэхпит. Аны тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтигэр киирэбит. Этэҥҥэ буолуохпут диэн эрэл санаа баар, – исписэлиис уол илиитин биэрэр.
Бүөтүр массыынаттан
