en briewe as kroniek van sy noodlottige avontuur,” sê Bob Sweeney, sý brief geskryf vir sy aftrede as kurator: kultuur-geskiedenis by die Museum van Nova Scotia. “Dié boekie en briewe is ’n stukkie geskiedenis. Ons kan dit aan die museum skenk.”
12
Haar uitgeslape kolonel toe wéér reg.
Dusver in sakstraat by die spreekkamers van kosmetiese chirurge en boetieks met Gucci-bloese. Geen dokter of verkoopsdame herken die gesig met die loodkleur en bleek lippe op die foto nie. Dit kan natuurlik ook wees, vermoed Ella Neser, dat geen plastiese chirurg betrokke wil raak by ’n moordondersoek nie. Dokters is geneig om die kalklig te vermy, hou nie daarvan om ten aanskoue van joernaliste en TV-kameras in howe aan te kom om te getuig oor intieme sake van hulle pasiënte nie, veral nie oor die hoe’s en wanneers van ferm nuwe borste vir ’n mooi rooikop nie. Dokters – anders as byvoorbeeld akteurs, dink sy – voer ’n verskuilde beroepslewe in hulle spreekkamers; bevoel en betas en besny agter die sosiale kontrak van dokter-pasiënt-vertroue.
Maar toe haar selfoon lui en sy die stem hoor, weet sy dat Silas Sauls reg was om sy pond vleis van Andy Collipepper van die Post in te vorder.
“Dis my dogter …” Vrouestem onseker, huiwerig. “Lýk soos sy …”
“Wie praat? Word u dogter vermis?”
’n Oomblik se stilte, asof sy moet dink of haar dogter vermis word.
“Sy was nie vermis nie. Ek weet nie. Maar dit lyk soos sy.” Weer ’n aarseling. “Dis mevrou Vermooten hier, Truia Vermooten.”
“Het u nie kontak met u dogter nie? Dis al vyf dae.”
“Nie elke dag nie. Ek’t laas Sondag oor die foon met haar gepraat. Sy’t niks makeer nie. Sy’t gelag en gesels.” Weer ’n swye, ’n snuif. “Miskien is dit nie sy nie, miskien is dit iemand anders … wat soos sy lyk.”
“Kan u inkom, foto’s saambring? Kan u kom sodat ons lykhuis toe gaan?”
“Ek’s nie van Gauteng nie. Ek’s van ver, ek’s van Touwsrivier. Ek kan nie inkom nie. Weet jy waar’s Touwsrivier?”
“Wat’s u dogter se naam, mevrou Vermooten? Is daar iemand in Johannesburg wat haar kan kom uitken, as dit sy is?”
“Mia. Haar naam’s Mia. Mia se hare was laas rooi gekleur, donkerrooi, nie helder nie. Henna, ja, toe ek haar by my suster gesien het.”
“Suster?”
“In Crosby, in Johannesburg. Bets bly in Crosby.”
“U dogter se van? Is sy steeds Vermooten?”
“Vermooten. Mia Vermooten. Dis my dogter se naam. Maar miskien is dit nie Mia nie …”
“Kan u suster ons help? Kan u suster van Crosby dalk kom kyk of dit Mia is?”
“Bets het die foto in die koerant vir my seun by die koöperasie gefaks.”
“Wat’s haar adres, u dogter s’n? Ek sal by haar blyplek gaan kyk. En u suster se nommer, as ek Bets dalk nodig het?”
Die bekommerde ma van Touwsrivier bel Saterdagoggend, en Ella was van plan om Cresta toe te gaan, iets te gaan eet, in winkels rond te snuffel, ’n nuwe bloes en langbroek te gaan soek, gerieflike sandale daarby vir baie stap. Die inhoud van haar klerekas roep om vernuwing. Maar dit is hoe sy gemaklik is, veilig in bekende klere. Só het sy grootgeword, los en luiters, nie ’n poppie nie. Het seuns as maats verkies, en geleer om haarself te laat geld. Tog, ’n nuwe bloes, satyn op die vel pleks van die katoen van ’n T-hemp …
Weer die foon, skaars neergesit. Dié keer ’n manstem.
“Ek’s ’n kollega en vriend van Mia Vermooten. Ek dink dis sy op die foto in die koerant. Sy’t die hele week nog niks van haar laat hoor nie.”
“Hoekom is jy nie polisie toe nie? Met wie praat ek?”
“Tom Spottiswoode. Sy doen haar eie ding, werk nie kantoor-ure nie. Fleksie-ure. Maar bel altyd om te sê waar sy is.”
“Watse werk is dit? Hoe kan sy vermis word sonder dat iemand dit agterkom?”
“Ons is antiekhandelaars. Sy’s ’n assessor van oudhede; meubels, silwer, kristal, porselein, albas. Haar spesialisveld is cottage-meubels van honderd jaar en ouer. Sy’s gedurig op die pad, meestal uitstedig.”
“Jy’t haar probeer bel?”
“Soms hoor ek vir dae niks van haar nie. Maar dis soos sy werk. As mense bel, ry sy om die waardasies te gaan doen. Ons is baie besig. Mense verkoop en verpand enigiets in hierdie dae, selfs erfstukke. Geld is skaars.”
“Jy’t gebel en probeer uitvind of sy seldsame oudhede opgespoor het, miskien ’n Mingvaas?”
“Natuurlik, én boodskappe op haar stempos gelos. G’n reaksie nie,” sê Tom Spottiswoode.
“Sal jy kom kyk of dit sy is?”
“Foto’s kan misleidend wees, veral so een …”
“’n Tante sal ook kom help met die uitkenning. Maar bevestiging sal goed wees.”
’n Tweede mening, wou sy sê, soos dokters wanneer hulle ’n diagnose maak van ’n kwaal met gewoonlik noodlottige gevolge. ’n Tweede mening té laat vir Mia Vermooten, vermoed sy nou.
En terwyl sy haar tande borsel, lui die selfoon ’n derde keer, nog in haar slaapklere; nee, dink sy, nie slaapklere nie, die klere waarin sy slaap. Die rugbybroek en T-hemp, albei ’n hele paar nommers te groot, is gerieflik vir slaap. Darem al ’n koppie koffie, swart en sonder suiker, tussen ma Vermooten en kollega Spottiswoode.
“Ek’t hom gesien,” sê die derde stem van die oggend, die geslag obskuur, diep en hees, soos iemand wat baie rook, of ’n chirurgiese prosedure aan die larinks gehad het.
“Wie praat?”
“My lugtyd is op, bel terug.”
Dalk ’n slag ordentlike nagklere ook gaan koop, vrouliker, in babablou of poeierpienk. Die klere waarin sy slaap die oorblyfsels van ’n gawe verhouding, maar dié het van innige hartstog tot rugbybroek en T-hemp opgedroog. Nou háát sy rugbyspelers, en vroue wat hokkie speel.
Sy druk Reply. Geen aanpas van sjiek toppies vandag nie, die óú staatmakers sal eers nog moet doen.
“Ek bly op Alberts Farm,” sê die stem. “Is daar geld vir inligting oor die berig in die koerant van die dooie vrou?”
“Nog nie ’n beloning nie, maar as jy inligting het wat kan lei tot die arrestasie en skuldigbevinding …”
“Hoeveel geld? Ek slaap langs die spruit.”
“Ek kan nie sê nie. Sal eers moet hoor wat die beloning
