die saak te dink en te besluit wat vir ons almal die beste is.
Ek het ingestem, nie omdat ek aan my eie gevoelens twyfel nie – ek het Bill lief en as ek hom moet verloor, sal dit vir my die einde van alles wees – maar slegs omdat hy daarop aandring. Ek weet ek skiet in baie opsigte te kort aan Bill se hoë verwagtings. Ek stel belang in sy werk, maar om drie woelige kinders sonder hulp groot te maak – te versorg, te verpleeg en op te voed – en na die huishouding te kyk, neem al my tyd in beslag. Ek is saans eenvoudig net te moeg om ’n intelligente gesprek te voer of die boeke en manuskripte te lees wat hy huis toe bring.
Ek het gedink ek sal later, as die kinders ’n bietjie minder aandag nodig het en ek nie meer so moeg is nie, probeer om vir hom die maat te wees wat hy graag wil hê. Maar nou het die kinders my nodig en hulle kom tog eerste, nie waar nie? Ek hoop maar Bill sal ons mis terwyl ons weg is en besef dat ’n mens sekere verantwoordelikhede in die lewe het wat jy nie so maklik van jou kan afskuif nie.
Dis wat ek jou wil vra, Ria: Dink twee maal voor jy Bill van ons wegneem. Jy het so baie, maar hy is al wat ons het. Ons het hom lief en ons het hom nodig. Jy kan nie jou geluk op die hartseer van ander bou nie. Bill dink miskien nou dat hy jou liefhet, maar hy het sy kinders ook lief – hulle is deel van hom – en eendag sal hy jou nog verwyt dat jy hom van hulle beroof het. Want wat ook al gebeur, my kinders gee ek nooit op nie.
Ek gaan sodra ek die nodige reëlings getref het. Of ek ooit weer terugkom, hang van Bill af. Maar dit hang die heel meeste van jou af.
Ria se gesig is wit toe sy die brief klaar gelees het. Die eenvoudige, dapper woorde kom uit die diepte van ’n seer, verslae hart en verander die prentjie heeltemal. Toe Bill gesê het sy huwelik is ’n mislukking het hy namens homself en nie namens sy vrou gepraat nie. Hy het dit tog seker geweet?
Jy kan nie jou geluk op die hartseer van ander bou nie, skryf Cynthia. Dis verbasend hoeveel wysheid daar in die brief skuil, hoeveel karakter dit verraai. Bill sal ’n gek wees om so ’n vrou te los.
So herhaal die geskiedenis homself, dink sy wrang. Maar dié keer is sy “die ander vrou”. Vir die eerste keer sien sy haarself soos Cynthia haar moet sien en die prentjie vervul haar met afkeer.
Dis of die kamer skielik te klein en te benoud vir haar word, en haastig vlug sy uit balkon toe. Onder en om haar lê die stad waar so baie drome al begrawe lê. Wel, nog ’n droom is daarmee heen.
En nou? By wie moet sy raad vra? Haar pa is weer getroud en het ’n beroep na ’n ander gemeente aanvaar. Hulle is amper vreemdelinge vir mekaar. Sy weet vooraf wat hy sal sê. Hy ken net twee kleure, wit en swart. Hy sal praat van die breë pad waarop sy wandel, van die jong mense van vandag wat geen beginsels, geen ankers het nie. Miskien is hy reg, maar wat weet hy – veilig in sy ivoortoring van selfingenomenheid – van die probleme en versoekings waarvoor vandag se jong mense te staan kom?
Haar twee broers is albei predikante en verdiep in hulle huislike en gemeentesake. Sal hulle ooit haar probleem begryp? Nie Albert nie – Albert is sy pa se seun, streng en nougeset. Maar Danie? Danie is van ’n ander stoffasie. Sy kon nog altyd met Danie oor haar probleme gesels; by hom kon sy altyd hulp en raad soek. As Danie maar hier was. Maar Danie woon in Pretoria en hy sal hom morsdood skrik as sy hom dié tyd van die nag moet bel.
Sy dink aan iets wat Louis Krogh eendag vir haar gesê het toe hy haar van sy lewe in Duitsland en al hulle beproewings vertel het. “As al jou drome en ideale soos ’n kaartehuis om jou ineenstort, as jy vind dat die pad wat jy met soveel verwagtings betree het, skielik doodloop, gaan sit jy nie en bekla jou lot nie. Jy gaan eenvoudig op ’n nuwe ontdekkingsreis. Daar is soveel wêrelde wat wag om ontdek te word – kuns, wetenskap, musiek, letterkunde, filosofie, die sterre, die aarde …”
As die een pad doodloop, wag daar altyd weer ’n ander een. Miskien selfs mooier en interessanter as die een waarlangs jy gekom het. Jy moet maar net die moed hê om te gaan soek.
Sy weet nou wat sy gaan doen. Sy sal Donkerfontein toe gaan om groot-groot-groottante Sophia Maria se storie na te vors.
Hoofstuk 2
Ria het Danie vroeg die volgende oggend gebel en hom van haar planne vertel.
“Dit klink interessant,” sê hy. “Ek is ook al jare lank lus om eendag by ons familie in die Karoo te gaan kuier. Nou spring jy my voor. Wanneer wil jy gaan?”
“Sommer dadelik. Sodra my planne agtermekaar is.”
“So gou? Wanneer het jy dit besluit?”
“Gisteraand.” Liggies sê sy: “Ek het jou amper vannag gebel. Ek wou sommer met jou gesels.”
Daar is stilte.
“Wat makeer, Ria?” vra hy op heeltemal ’n ander toon. “Jy is nie aan die weghardloop nie, is jy?”
“Miskien is ek,” sê sy liggies. “Miskien is ek maar net verveeld en op soek na nuwe afleiding. Jy weet mos ons skrywers is nie soos ander, gewone mense nie.”
“Bog,” sê hy. ’n Rukkie is dit stil terwyl hy die saak oordink, dan sê hy saaklik: “Is jy vanmiddag ná vyf tuis? Ek wil graag so ’n bietjie meer van jou planne hoor.”
“Dis nie nodig dat jy Johannesburg toe kom daarvoor nie. Ek kan jou alles oor die foon vertel.”
“Ek wil jou graag sien voor jy weggaan. En ’n mens gesels nie so lekker oor die foon nie. Of hoe?”
“Ek wil jou baie graag sien. Maar ek weet hoe besig jy is …”
“Nooit te besig as jy my nodig het nie.”
“Ek het nie gesê ek het jou nodig nie,” protesteer sy flou, maar hy lag net.
“Ek sal kom. Sien jou vyfuur.”
Ria sit die telefoon met ’n gevoel van verligting neer. Sy wil graag met Danie gesels en hoor wat hy sê.
Sy het gebad en was besig om roosterbrood en tee te maak toe die voordeurklokkie lui. Dis haar buurvrou, Mabel Stark. Haar middeljarige gesig is wit, haar blou oë verskrik, en die diepgoue hare waarop sy gewoonlik so gesteld is, hang ongekam oor haar skouers.
“Wat makeer, Mevrou?” vra Ria haastig sonder om te groet. “Kan ek help?”
“Het jy gehoor wat gebeur het?” Mevrou Stark klink effens uitasem. “Issie Geldenhuis is nou net met die ambulans hospitaal toe. Selfmoord probeer pleeg. Sy het glo ’n hele bottel slaappille gedrink.”
Ria staar haar aan. Sy ken Issie, of ten minste, sy het gedink sy ken Issie. Issie woon op die vierde verdieping van die gebou, net onder haar. Sy is ’n jaar of twee ouer as sy en ’n snelskriftikster by ’n groot prokureursfirma in die stad. ’n Aangename meisie, stil en op haar plek, wat haar nooit met haar bure se sake bemoei nie. Wat sou Issie besiel het om so iets te doen?
“Wanneer het dit gebeur?”
Mevrou Stark haal haar skouers op. “Gisteraand of vannag – niemand weet nie. Petrus het haar vanoggend gekry toe hy die woonstel gaan skoonmaak het. Hy het eers gedink sy slaap, maar het blykbaar onraad bemerk en die opsigter gaan roep. Ou dokter Crous was gelukkig nog nie weg nie en hy het dadelik die ambulans ontbied. Maar hy het blykbaar nie veel hoop nie.”
Ria ruik skielik die roosterbrood
