te red, maar tevergeefs.
Issie is dood! Ria het die ouer vrou geskok aangestaar en daar was ’n naar gevoel op die krop van haar maag.
“Waarom het sy dit gedoen?”
Mevrou Stark haal haar skouers op. “Ek hoor nou hulle sê die man wat altyd vir haar kom kuier het, is getroud – dat hy glad nie geskei is nie. Maar ons sal seker nooit weet wat in haar kop aangegaan het nie. As sy maar net een van ons in haar vertroue geneem het.”
Arme mens, dink Ria. Het eensaamheid, ’n hunkering na ’n bietjie warmte en liefde, haar in ’n situasie laat beland waarvoor sy nie opgewasse was nie en waaruit net ’n botteltjie slaappille haar kon red? Sy dink aan haar vriendskap met Bill Retief – ’n mooi woord, vriendskap, dink sy wrang, dit bedek so baie sondes – en sy wonder hoe dit moontlik is dat sy nooit die afgrond voor haar voete gesien het nie.
Van haar balkon af kyk sy na die wolkekrabbers om haar. Dié tyd van die aand is die meeste vensters verlig en dis ’n goue sprokieswêreld van lig en lewe. Hoeveel van die mense agter daardie verligte vensters is werklik gelukkig? dink sy. Geluk is nie die belangrikste ding nie, het Danie gesê. Jy moet met jouself kan saamleef. Is dit waarom sy snags nie meer kon slaap nie, waarom haar werk nie wou vorder nie, waarom sy die laaste tyd so rusteloos en gespanne is? Omdat sy diep in haar hart geweet het sy doen verkeerd?
Weerlig slaan skielik in die weste uit en sy hoor die gerammel van donderweer bo die geraas van die stad. Dalk kom daar uiteindelik verligting van die hitte.
Sy het tot laat gewerk om haar laaie en kaste op te ruim en die woonstel skoon te maak. Sy het ’n paar dringende briewe geskryf – een aan Cynthia, een aan Bill en een aan haar pa om hom van haar planne te vertel – en toe gestort, twee slaappille gedrink en in die bed geklim. Sy wou nie vannag wakker lê nie.
Toe sy die volgende oggend wakker word, was die strate nat en die lug vars en skoon. Sy het so diep geslaap dat sy nie eens die reën gehoor het nie.
Twee dae later is Ria saam met Mabel Stark en die opsigter na Issie se begrafnis toe. Daar was maar net ’n handjie vol mense. ’n Broer wat in Kaapstad woon, is opgespoor en kon die begrafnis bywoon, maar van Issie se vriend was daar geen teken nie. Op haar kis het daar ’n pragtige gerf roosknoppe gelê. Daar was nie ’n kaartjie by nie en Ria het vermoed dit kom van hom af.
’n Gerf roosknoppe om dankie te sê en … tot siens.
Die opsigter het Ria en Mabel Stark en Issie se broer genooi om ná die begrafnis te kom tee drink sodat hulle kon besluit wat met haar meubels en ander besittings gedoen moes word. Ernest Geldenhuis was ’n klein, skraal mannetjie, vaal en sonder veel persoonlikheid. Hy het senuweeagtig voorgekom en was dankbaar vir hulle hulp.
“Ek kan dit nog nie glo nie,” het hy gesê. “Sy het ’n goeie salaris verdien. Sover ek weet, het sy nie finansiële probleme gehad nie. Maar Issie was van jongs af anders – ’n mens het nooit geweet wat in haar kop aangaan nie. Ons het ons ma vroeg verloor en toe my pa weer getroud is, het sy by ’n suster van my ma gaan woon. Sy was nie gelukkig daar nie, maar daar was nêrens anders waarheen sy kon gaan nie. Nadat sy begin werk het, het sy nooit weer teruggegaan nie.”
Nadat hulle tee gedrink het, is hulle saam met Ernest Geldenhuis na Issie se woonstel toe. Die woonstel was netjies, elke ding op sy plek. Dit was asof Issie net weg was en enige oomblik kon terugkom. Hulle het hom gehelp om haar klere uit te soek. Die meeste sou na ’n liefdadigheidsorganisasie toe gaan en hy sou reël dat die paar meubelstukke na ’n tweedehandse handelaar geneem word.
Die volgende dag is Ernest Geldenhuis terug Kaap toe, en nog dieselfde middag is Issie se woonstel verhuur. ’n Week of twee en Issie Geldenhuis sal nog net ’n herinnering wees. En die man wat vir haar die roosknoppe gestuur het – sou hy nog soms aan haar dink of is haar dood miskien vir hom ook ’n verligting?
Bill het die volgende oggend gebel. Hy het haar brief gekry en wou met haar gesels.
“Waaroor wil jy gesels, Bill?” vra sy ontsteld, maar tog bly dat hy gebel het. “Ek het mos vir jou geskryf …”
“Ek weet wat jy geskryf het. Jy het geskryf jy gaan weg om materiaal vir ’n boek in te samel en weet nie wanneer jy terugkom nie.”
“Dis reg. Glo jy my nie?”
“Ek glo jou, maar ek wil weet wat gaan aan. Ria, ek moet jou sien voor jy weggaan.”
“Liewer nie, Bill. Ek hoop om binne ’n dag of twee te vertrek en ek het nog ’n duisend dinge om te doen.”
“Ek sal jou nie lank ophou nie. Asseblief, dis belangrik. Sal jy vanmiddag ná vyf tuis wees?”
Sy aarsel ’n oomblik, dan sê sy: “Ek sal hier wees.”
Sy sit die telefoon ontsteld neer. Sy sou verkies het om Bill nie weer te sien voor sy weggaan nie, maar sy is hom seker ’n verduideliking verskuldig.
Bill het gekom en hulle het ’n rukkie gesels.
“Is dit na aanleiding van wat ek nou die middag vir jou gesê het – van my en Cynthia – dat jy besluit het om weg te gaan?” het hy haar reguit gevra.
“Dit is, ja,” het sy net so reguit geantwoord. “Ek voel skuldig en ongelukkig as ek dink ons vriendskap het bygedra tot die verwydering tussen julle.”
“Ek het jou gesê ons vriendskap het niks daarmee te doen nie. Ek verstaan jou nie, Ria, ek het gedink jy hou van my ook.”
“Ek hou van jou, Bill, ek hou baie van jou,” het sy eerlik geantwoord. “Jou ondersteuning het deur die jare baie vir my beteken en ek het jou geselskap geniet. Maar ek het myself nooit afgevra waarheen dit alles lei nie. Dit was makliker en lekkerder om maar net met die stroom saam te dryf. Die nuus dat Cynthia jou verlaat, het my uit my droom laat wakker skrik en my gedwing om my eie lewe weer in oënskou te neem. Ek voel nou net dat ek ’n rukkie uit die stad wil wegkom. Ek wil tyd hê om na te dink oor dinge en weer helderheid in my gemoed te kry. Ek beplan al jare lank om Karoo toe te gaan om vir my ma se mense te gaan kuier en inligting te kry vir ’n storie wat ek wil skryf. Ek dink dis nou die ideale tyd om te gaan.”
“As jy so oor die saak voel, het ek niks verder te sê nie,” sê hy koud. “Laat my net weet waarheen ek die proewe van Blom van die Berge moet stuur. Hulle sal binne ’n week of twee gereed wees.”
Daarmee het hy tot siens gesê en vertrek.
Ek is jammer Bill is kwaad, het sy gedink, maar miskien is dit ook maar beter so. Dis ook beter as hy nie weet hoe baie sy van hom gehou het nie … en nog altyd hou.
Hy het haar tot haar verligting nie weer gebel nie, maar toe sy twee aande later op die stasie kom om haar trein te haal, was Bill daar om vir haar tot siens te sê.
“Hoe op aarde het jy geweet ek gaan vanaand weg?” het sy verbaas gevra, maar hy het net geglimlag. Hy het vir haar tydskrifte gebring, en ’n groot doos sjokolade met die komplimente van die uitgewers.
“Ek kon darem nie toelaat dat jy weggaan sonder dat ek jou weer sien nie,” het hy sag gesê net voor die trein vertrek. “Ek wou net vir jou sê: noudat ek tyd gehad het om ’n bietjie na te dink, dink ek dis miskien ’n goeie idee dat jy weggaan. Gaan soek vir ons ’n lekker storie en wanneer jy terugkom, gesels ons weer. En as jy tyd het, skryf so af en toe vir my.”
Hy het haar nader getrek
