ná al die jare nog nie kan vergeet nie? Of is dit om Mona se ontwil, uit jammerte vir sy suster wat al so swaargekry het? Mona aanbid Paul, hy is die spil waarom haar lewe draai, en Paul onthou seker ook nog hoe ongelukkig Mona destyds was toe hy Winnie Towerwater toe gebring het. Maar moet Paul dan sy eie lewe ter wille van Mona opoffer?
“Hier is ’n brief vir jou,” sê Mona. “Ek sien dit kom van ’n vrou af. Wie ken jy in Johannesburg?”
“Seker maar een van my baie meisies,” sê Paul liggies terwyl hy die koevert oopskeur. Hy lees dit stilswyend.
Liewe oom Paul, of moet ek sê, neef Paul? Of dalk mnr. Theron?
Ek weet regtig nie. Die telefoongids waarin ek u naam en adres gekry het, het nie verdere besonderhede verstrek nie.
Ek is Ria de Wet, ek woon in Johannesburg, ek is ’n skryfster, en ek is verlangs familie van die Therons van Donkerfontein. My ma, Maria Theron, was ’n dogter van Karl Theron wat jare lank prokureur op Pietersburg was. Sy het ’n paar keer saam met Oupa op Towerwater gekuier en sy het ons dikwels vertel van die mense, ons mense, wat hulle meer as ’n eeu gelede daar gevestig het en vandag nog daar woon.
Nou kom ek by die punt. Ek wil graag kom kennis maak met my ma se mense – nie net met dié wat vandag nog leef nie, maar ook met dié wat al lankal dood is. Ek stel veral belang in die geskiedenis van my oorgroottante, Sophia Maria, en as ek die nodige inligting kan insamel, wil ek graag ’n boek oor haar skryf sodat haar verhaal vir die nageslag bewaar kan bly.
Ek wil my nie opdring aan die familie nie en sal voorlopig in die hotel op Donkerfontein bly, maar ek hoop ek sal die kans kry om al die ou familieplase te besoek sodat ek die nodige agtergrond en atmosfeer vir my verhaal kan kry. Ek hoop om binne ’n week Donkerfontein toe te kom.
Met vriendelike groete
Ria de Wet
“Wat makeer?” vra Mona, wat haar broer fyn dopgehou het terwyl hy lees. “Van wie kom die brief?”
Paul kyk fronsend na hulle. “Ria de Wet. Het julle al van haar gehoor? Sy sê sy is ’n skryfster.”
“Ria de Wet? Natuurlik het ek al van haar gehoor,” sê Mona. “Sy skryf jeug- en liefdesverhale en daar was onlangs ook ’n vervolgverhaal van haar in een van die tydskrifte. Wat wil sy hê?”
“Sy sê sy is familie van ons en wil kom kuier.” Mona en Emily gaap hom verbaas aan en hy gooi die brief met ’n glimlag op Mona se skoot. “Lees self wat sy skryf.”
Saam lees Emily en Mona Ria se brief.
“Dis nou ’n lekker verrassing,” sê Emily. “Ek hoop jy gaan haar nooi om hier op Towerwater te kom kuier, Paul.”
“Waarom op Towerwater?” vra Mona skerp. “Waarom kan sy nie by die ander familie gaan bly nie?”
Emily kyk na haar stiefdogter se strak gesig en sê sag: “Ek is seker die ander familie sal maar te gretig wees om haar te ontvang. Ek het maar net gedink dit sal ’n goeie idee wees as sy hierheen kom aangesien sy aan Paul geskryf het en Towerwater die oorspronklike familieplaas is.”
“Jy weet ek hou nie van vreemde mense nie,” sê Mona koud.
“Ek weet. Maar dink hoe interessant dit sal wees om ’n bekende skryfster hier by ons op Towerwater te hê en haar te help om stof vir haar boek in te samel. Miskien kan sy jou ook raad gee met jou skilderwerk.”
“Jy weet ek laat niemand toe om my skilderye te sien nie. Ek het jou verbied om met enigiemand daaroor te praat.”
“Ek het dit nog nooit met iemand bespreek nie,” sê Emily bedees. “Maar ek dink nietemin so ’n kuier sal ons almal goed doen. Dit sal vir ’n bietjie opwinding sorg en ons iets anders gee om oor te praat as die droogte en die hitte.”
“As dit vir jou te stil is hier op Towerwater kan jy altyd op die dorp gaan woon,” sê Mona snipperig.
Emily antwoord nie. Sy weet Mona sal die eerste een wees wat dit hand en tand beveg as sy so ’n voorstel maak.
“Ek het glad nie beswaar dat sy Towerwater toe kom nie,” sê Paul onverwags.
Emily kyk verras op. Hulle lewe die afgelope jare so stil en afgesonder hier op Towerwater, sy het nie verwag hy sal bereid wees om ’n vreemdeling te ontvang nie.
Paul glimlag effens asof hy haar gedagtes kan lees en sê: “Jy is reg, ’n bietjie opwinding sal ons almal goed doen. Maar ek dink sy moet liewer later kom. Dis nou so droog en warm; sy sal net ’n verkeerde indruk van die Karoo kry.”
Emily knik instemmend. “Aprilmaand sal beter wees. Teen daardie tyd het dit hopelik al gereën en sal Towerwater op sy mooiste wees.”
Mona staan op. “Ek sien nie waarom ons ons die ergernis van ’n wildvreemde vrou op die hals moet haal nie. Ek waarsku julle, dit sal net moeilikheid afgee.” Styf en ontevrede stap sy met haar effens mank stappie by die vertrek uit.
’n Rukkie is dit stil. Dan sê Paul: “As Mona so oor die saak voel, is dit miskien beter dat juffrou De Wet maar liewer na die ander familie toe gaan. Waarom sal ’n mens haar nou onnodig omkrap?”
“Moenie jou aan Mona steur nie. Dit sal haar goed doen om ’n bietjie uit haar dop te kruip. En dit sal jou ook goed doen.” Op ’n skielike impuls sê sy: “Ek wens jy wil weer trou, Paul. Het jy al gedink wat word van Towerwater as jy sonder ’n erfgenaam sterf?”
“Ek het baie neefs. Ek sal een van hulle my erfgenaam maak as dit nodig is.”
“Dis nie dieselfde as jou eie vlees en bloed nie.” Sy aarsel, dan vra sy sag: “Is dit oor Mona dat jy nie weer trou nie?” Hy antwoord nie en sy vervolg: “Ek weet jy het jou pa belowe om ná sy dood na haar te kyk, maar ek is baie seker hy het nie bedoel jy moet jou eie lewe daarvoor opoffer nie. Paul, as dit oor Mona is, oor die dinge wat gebeur het – ek is mos ook daar. Ek sal vir my ’n huis op die dorp koop en Mona en ek sal daar gaan woon.”
“Al sou ek weer trou, is daar genoeg plek vir ons almal op Towerwater. Maar ek sal dink oor wat jy gesê het, Emily. Ek belowe jou, ek sal dit ernstig oorweeg.”
Sy sien die glinstering in sy oë en sug. “Dis jou lewe, Paul, jy kan daarmee maak wat jy wil. Onthou net, die goeie jare gaan verby en jy sal hulle nooit weer terugkry nie. As ’n mens die dag oud is, is kinders en kleinkinders ’n groot troos in die lewe. Gun jy nie vir my ook daardie troos nie?”
Paul glimlag effens. “Hulle kan ook, soos jy self weet, ’n bron van baie ergernis en bekommernis wees. Dink maar aan Dankbaarheid se mense. En dink maar aan jouself, Emily. Dink net aan al die sonde en ergernis wat Mona en ek jou al besorg het. Hoe anders sou jou lewe nie gewees het as jy nie met Towerwater se mense deurmekaar geraak het nie.”
“As ek vandag weer moes kies, sou ek presies dieselfde keuse maak. Jou pa was ’n wonderlike man en die jare hier op Towerwater was ryk, vol jare. Ek sal hulle vir niks ter wêreld verruil nie. Maar natuurlik bekommer ek my oor jou en Mona. Wat sal van julle word as ek die dag nie meer daar is om na julle te kyk nie?”
“Moenie jou bekommer nie, jy sal ons albei oorleef. Of maak jy planne om weg te gaan? Emily, jy het nie trouplanne nie, het jy? Is dit waarom oom Dirk Rusoord die laaste tyd skielik so geïnteresseerd in my skape is?”
“Moenie
