dink jy het in jou kort lewe al baie deurgemaak,” sê sy.
Hy sak inmekaar met sy kop op haar skoot en gee die lang stryd gewonne. Hulle kan nie veel uitmaak van wat hy sê, maar dis duidelik dat hy een ding gedurig herhaal: “Ek kan nie meer nie!”
Na wat soos ’n ewigheid voel, bevind Karl hom op ’n rusbank. Hy kry koud en sy tande klap op mekaar. Mevrou Serfontein sit langs hom en vryf sy hande. Iemand wat hy nie kan sien nie het ’n hand onder sy kop en hou ’n glasie medisyne teen sy lippe.
“Drink dit,” sê doktor Serfontein. “Jy het dit nodig.”
Hy doen dit dadelik, al wil die sterk reuk van die vloeistof hom laat verstik.
Dis ook doktor Serfontein wat ’n deken om hom vou en ’n klokkie lui om by die kelner ’n warmwatersak te bestel.
Toe Karl uiteindelik gemaklik en lomerig is, sê doktor Serfontein vir sy vrou: “Sal jy by hom bly terwyl ek dominee Goosen gaan opsoek?”
Die dreigende sagtheid in sy stem voorspel groot probleme vir die predikant.
“Nee, laat daardie takie aan my oor,” keer sy. “Speel jy verpleër. Jy kan selfs skryf. Hy sal nou slaap.”
“Waar is die kinders dan, as Fräulein ongesteld is?”
“O, sy’s vanoggend perdfris. Dit was net Tiesjie se stoutigheid wat haar omgekrap het, maar ek wou jou nie gisteraand daarmee pla nie.”
“Laetitia het my self kom pla. Maar dit kan wag tot later … Gaan jy. Jy sal baie fermer optree as wat ek myself sou toelaat.”
“Baie beslis!”
Op die dek loop mevrou Serfontein met afgemete treë na waar die dominee langs sy vrou sit. Ná die toneel tussen haar en Karl het mevrou Goosen skielik besluit om aan te trek en haar man se geselskap op te soek. Doktor Serfontein het vergeet om die predikant te laat roep. Hy weet dus nog niks van wat gebeur het nie en dink Karl is iewers by die ander seuns.
Helen tree nie vriendelik op nie. Sy kyk nie na die vrou nie. “Dominee Goosen,” sê sy. Sy praat sag, maar iets in haar stem maak hom effens bekommerd.
“Ja?”
“My man wil ’n voorstel maak in verband met Karl.”
“Wat het hy nou weer aangevang?” vra die predikantsvrou skril, gereed om weer van voor af beheer te verloor.
Helen ignoreer haar nog steeds. “My man sal hom by ons skool inneem en kosteloos daar hou tot hy matriek geslaag het. Dan kan hy ’n rigting inslaan waarvoor hy aangelê is.”
“Nooit!” sis mevrou Goosen. “Hy gaan nie van ons af weg om iewers anders lekker te lewe nie. Buitendien, hy sal julle rot en kaal besteel en …”
Dis asof Helen die vrou nie hoor nie. “Dit gaan gebeur soos ek gesê het,” sê sy met ’n beslistheid so ferm soos haar man s’n.
“Nee maar … as my vrou nie saamstem nie …”
Dit lyk of die predikant doodbang is om haar teë te gaan. Sy vrou kan maklik sommer hier voor almal histeries word.
“Van vandag af,” sê Helen rustig, “deel Karl my seuns se kajuit, en wanneer ons aan land gaan, kom hy saam met ons. As jy wil, kan hy glo jy het alles vir hom betaal en stuur hom na ons skool toe om hom ’n nuwe kans te gee. Hy sal in elk geval daar geleer word om dankbaar te wees vir enige goedheid wat hy in die verlede van julle ontvang het.”
“Wie dink jy is jy?” vra die vrou venynig.
Helen weier nog steeds om met haar te praat.
“As ons enige probleme het, sal ons die hele saak aan die welsyn rapporteer,” sê sy vir die predikant. “My man het ’n uitstekende geheue. As hy wil, kan hy woordeliks neerskryf presies wat jou vrou vanoggend vir die seun gesê het. Hy sal die welsyn dan aanraai om jou vrou onder observasie te plaas vir moontlike kranksinnigheid.”
Die vrou se vuur is geblus. “Ek is nie mal nie!” fluister sy.
“Ek weet,” kry sy die eerste keer ’n direkte antwoord. “Maar wie sal dit glo as hulle hoor wat die arme kind se stiefma hom alles toegesnou het?”
“Dis koelbloedige afpersing!” neul ’n flou stem.
“Presies.”
Dominee Goosen probeer iets sê, maar die woorde wil nie kom nie.
“Dit help nie om langer te praat nie,” is al troos wat hy kry. “My swaer, dokter Martin Serfontein, weier om ’n versteurde kind te sien voor hy die ouers ontmoet het.”
“Maar ek weet nie wat vanoggend gebeur het nie,” kla die predikant.
“Jy behoort te kan raai. Jy het seker al meer as een van daardie uitbarstings beleef. Sien jy regtig geen verband tussen jou vrou se toenemende gebrek aan selfbeheersing en die seun se kleptomanie nie?”
“Nee … Nee … Ek weet my vrou ly aan ’n senuweekwaal en raak soms oorstuur, maar hoekom sou Karl daaroor begin steel het?”
“Alle kinders is nie onbeheerbaar as gevolg van grootmense wat hulle sleg behandel nie, maar soms is dit wel die geval. Jy het Karl by jou huis ingebring. Jy het hom jou eie seun genoem en hom aanvanklik op die hande gedra … Toe word jou vrou neuroties. Aanvanklik was sy miskien net ongeduldig, en dit het Karl moontlik verbouereerd gemaak en haar geïrriteer. Irritasie is iets onredelik en byna onmoontlik om te beheer; ek weet dit self.”
Die predikant en sy vrou lyk albei so verskrik dat Helen intuïtief weet sy is na aan die waarheid.
“Toe jy boonop vir hom opkom, het jou vrou se irritasie geleidelik in haat verander. Kan jy nie verstaan hoe erg dit vir die kind moes wees nie? Hy is aanhoudend verwyt dat hy nie jou kind is nie, maar ’n optelding van wie-weet-waar. Volgens my man is dit waarvoor sy hom uitgekryt het. Ek weet nie of Karl ook liggaamlik mishandel is nie, maar dis hoogs waarskynlik, veral toe hy kleiner was. Verstaan jy nou?”
“Wat?” vra die verbouereerde man.
“Die kind het nie geld gesteel nie, maar sekuriteit. Hy was bang hy sou eendag uit die huis gegooi word en dan nie vir homself kan sorg nie. Dis hoekom hy die geld gespaar het. Hy is herhaaldelik gedreig hy gaan uitgeskop word. My man het jou vrou dit vanoggend ’n paar keer hoor sê.”
“Dis nie my skuld nie,” kerm die vrou. “Dis my gesondheid!”
Mevrou Serfontein steek haar hande in haar jas se sakke.
“Jy het ’n kind se lewe in jou hande gehad. Jy moes jou beteuel het, al was dit hoe moeilik. Die seun kry nou die kans wat hy verdien in die lewe. Dis die laaste woord daaroor.”
Sy draai weg. Haar kinders staan en wag op ’n afstand en kry die gewone sonnige glimlag by haar.
Dis mevrou Serfontein wat later vir Karl die groot nuus gee. Soos belowe, laat sy hom glo die dominee het alles self gereël. Mevrou Goosen se gesondheid het skielik baie versleg en dit sal geriefliker vir almal wees as hy van nou af by die Serfontein-seuns bly.
Helen
