op sy voorkop terwyl sy oë wat so vol vreemde wysheid is die vraende seunsgesig bekyk.
“Ek weet net hy hoort hier. Ek probeer julle altyd laat verstaan hoe belangrik die wêreld se legendes en fabels is. Byvoorbeeld, toe Lodi die Gees – let wel, nie ’n spook nie – na die aarde gekom het en daar op die bergkruin . . .”
“Jammer, meneer, maar nou . . . Verskoon my asseblief, ek moet waai.”
Wienand hou nie van die manier waarop die skoolhoof sag by homself grinnik nie en maak haastig spore.
Hy vat die boodskap vir mevrou Mostert en probeer haar uitvra, maar sy vertel hom niks nie.
“Vra vir meneer Schoonbee,” sê sy. “Dis hy wat dit gereël het.”
“Ek het, en al wat ek uit hom kry, is nonsens van ’n gees wat nie ’n spook is nie. Hy en sy sprokies.”
“Ek het geleer om respek te hê vir sy stories. Mens kan nogal baie daaruit leer.”
Sy gaan rustig aan om ’n dik kous te stop.
Wienand loop vererg daar weg.
Rossouw, sy beste vriend, sit en lees toe Wienand by hom opdaag.
“Wat byt?” vra hy.
Hy is rustig van geaardheid en Wienand se eindelose energie irriteer hom soms.
“Ons kry ’n nuwe onderwyser. Daai ou wat ’n ruk terug so siek hier was, jy weet mos.”
“Niemand het hom gesien nie.”
“Wel, ek het.”
“Hoekom lyk jy so suur daaroor?”
“Hy’s nie soos ander mense nie.”
“Wat bedoel jy?”
“Hy het ’n gesig soos ’n Griekse god en ’n lyf soos Mercurius,” spot Wienand.
Rossouw gryns geamuseerd. “Ou Skooltjie het jou aangesteek met sy stories. Nou-nou vertel jy ook sprokies.”
“Vir wat kom sit ’n man met die wêreld se grade op ’n plek soos dié as hy tonne geld met sy talente kan maak?”
“Dalk is hy nie so erg oor pitte soos jy nie.”
“Dis die enigste regtig belangrike ding op aarde.”
“Jy mors dan so lekker met joune!”
“Mens moet geld in sirkulasie hou. As jy X rand spaar, het jy net X rand. As jy dit laat sirkuleer, kom dit dubbeld na jou toe terug. Geld maak – nie verdien nie, maak! – en geld uitgee, is die lekkerste ding in die wêreld.”
Niemand is by die bushalte voor die stasie om doktor Serfontein te ontmoet nie. Hy los sy swaar tas by die stasiemeester wat belowe om dit agterna te stuur en neem net sy handbagasie saam.
Hy dra vandag ’n deftige grys pak en alles – sy hemp, das en skoene – pas daarby. Toe hy met die laan op na die skool stap, lyk hy soos ’n diplomaat op pad na ’n paleis en allesbehalwe na die verwese, siek man wat ’n week of wat gelede uit sy ouers se huis gestorm het en toe ná ’n reis waarvan hy niks onthou nie, met net ’n honderd rand in sy sak, op Keurboslaan beland het.
Hy is nou in beheer. Net iemand wat mense goed kan lees, sal in sy oë kan sien hy bedwing sy emosies, want sy toestand het nie eintlik veel verbeter nie.
Toe hy by die kosskool aankom, drink die kinders tee en die speelgrond is stil en leeg.
Hy stap reguit na meneer Schoonbee se kantoor. Die glasdeur staan oop; die skool se eienaar en hoof sit by sy lessenaar. Hy glimlag toe hy opkyk.
“Goeiemiddag,” sê die nuwe onderwyser.
Meneer Schoonbee staan op.
“Jy lyk aansienlik beter!” sê hy. “Het alles toe goed afgeloop?”
“Ja dankie.”
Doktor Serfontein kom binne en haal sy beursie uit.
“Ek moet eers die geld betaal wat ek geleen het vir my kaartjie terug huis toe.”
“Daar is geen haas nie.”
“Dis alles reg. Ek het gister geld uit Europa gekry vir ’n reeks artikels.”
“Dan is dit goed.”
Meneer Schoonbee kyk stip na hom en sien nog die tekens van spanning om die mond en oë.
“Hoe het jou familie daarop gereageer dat jy hier gaan kom werk?”
“Hulle was verras.”
Dis ’n baie afgewaterde beskrywing van sy ma se trane en sy pa se wilde Serfontein-bui nadat hy vir hulle die nuus gegee het.
“Dis altyd goed om so iets agter die rug te kry,” sê meneer Schoonbee. “Jy hoef nie voor môreoggend met jou werk te begin nie.”
“Ek begin liewer dadelik, as dit reg is so.”
“Nou maar goed. Jy is my plaasvervanger. Noem jouself maar die visehoof. Ek het ’n vertrek langs jou slaapkamer laat skoonmaak en ’n paar meubels laat indra. Dis jou kantoor. Maak soos jy wil. Die skool is nou joune.”
Die nuwe onderwyser staan geskok terug.
“Maar . . . jy kan die skool nie sommer net so aan ’n vreemdeling oorgee nie.” Die oë agter meneer Schoonbee se bril blink wakker.
“Jy is vir my geen vreemdeling nie, seun.”
Die jong man onthou die nagte waarin die bejaarde man hom versorg en verpleeg het en lyk half verleë.
“Maar ek weet niks van skoolhou af nie,” sê hy.
“Jy sal die regte pad vind. Jy hoort hier.” Dis asof meneer Schoonbee met ’n ander stem praat.
Doktor Serfontein oordink eers sy woorde.
“Hoeveel onderwysers is daar op die personeel?” vra hy dan.
“Ses, behalwe ek en jy, en jy neem nou my pligte oor. Daar is natuurlik ook mevrou Mostert. Ria is ’n goeie mens. Sy het ’n lat waarop sy baie vertrou. Dit skrik die kinders nie af nie, maar sy hou daarvan om te dink sy handhaaf die dissipline.”
“Dis hoe dit hoort in ’n seunskool,” sê die nuwe visehoof streng.
Die skoolhoof knik glimlaggend en kyk dan verlangend na sy lessenaar; hy wil na sy sprokies terugkeer. Doktor Serfontein sien dit en besef hy sal sy kamer self moet gaan soek en hom alleen aan die res van die personeel voorstel.
Vir die eerste keer in ’n lang tyd trek ’n glimlag aan sy lippe terwyl hy sy handbagasie vat en by die kantoor uitstap.
Gelukkig loop hy mevrou Mostert in die gang raak. Sy neem hom tot en met aandete onder haar vlerk.
