liewer voor sy nog ’n stukkie van sy kos eet. Dit is nog net drie dae, dan is hulle op Otjimbingwe en daar sal sy weer vir haar kos koop. Intussen sal sy maar van die droëperskes en beskuit moet lewe.
Sy krap onder die bedjie tot sy haar blink keteltjie raakvat en staan dan op. Sy het nog koffie en suiker van haar eie. Nou gaan sy vir haarself koffie maak. Sy het mos daardie vuur gemaak.
Rats spring sy van die wa af en toe sy omdraai, staan Hermaans langs haar. Die bord kos en beker koffie lyk klein in sy groot hande en hy hou dit lomp na haar toe uit. “Hier is vir jou kos en ’n bietjie koffie.”
“Ek wil nie eet nie.”
“Jy het vandag nog niks geëet of gedrink nie.”
“Ek weet. Jy gee mos liewer die kos vir die honde.” Sy druk by hom verby. “Ek het nie op jou kom teer nie, meneer Potgieter. Ek sal my eie koffie gaan maak en ek het nog beskuit wat my aan die lewe sal hou tot op Otjimbingwe.”
Sy kyk na die groot man wat so verleë met die bord kos en die bekertjie koffie in sy hande staan. ’n Verdwaalde hartseer glimlaggie trek om haar mondhoeke. Sy steek haar hand uit om die bekertjie te vat en haar vingers raak vir ’n oomblik baie liggies aan syne.
“Dankie.” Sy sit die bekertjie teen haar lippe en drink dorstig die geurige koffie uit sonder om asem te skep.
’n Groot skaamte oormeester vir Hermaans. Sy lyk so jonk en weerloos en hy gun haar nie eens die bietjie kos nie. Sy maak vir hulle kos en hy het in sy lewe nog nie so lekker geëet soos op hierdie tog nie.
Toe sy klaar is, gaan haal hy die ketel en maak weer die bekertjie vol.
Stadig kyk sy op in die stil, peinsende oë wat haar ernstig betrag. “Dankie. Ek sal dié na die wa toe neem en ’n paar beskuite daarmee saam eet.”
Hy sit die ketel neer, draai om en vat die beker uit haar hande. Hy druk haar sag in die stoeltjie agter haar neer en sit die bord kos op haar skoot.
“Eet jou kos! Jy kan nie van beskuit lewe nie. Netnou word jy siek en ... dan sit ek weer met die ellende!”
Hy draai om en stap na sy wa terwyl Elsa hom met ernstige oë agternakyk.
4
“Gaan trek uit daardie rok – is jy dan nou heeltemal mal!” Hermaans sis die paar woorde woedend uit.
“Maar hoekom? Jy weet mos nou ek is ’n vrou.”
Hermaans beduie wild met sy oë en Elsa kyk na agter waar Kao, die Boesman-spoorsnyer, haar met groot, verwilderde oë staan en bekyk, die vrees oop op sy gerimpelde gelaat.
Hermaans beduie so kalm moontlik iets in ’n klik-klak-taal aan die Boesman.
Terwyl sy in die wa klim, sien Elsa hoe hy ongelowig sy kop skud en met groot oë in haar rigting kyk.
Vinnig trek sy weer die kakiebroek en -hemp aan en sit die hoedjie op haar kop.
Hermaans staan met ’n beker koffie, wat hy self gemaak het, diep ingedagte by die vuur, sy gesig op ’n onvergenoegde plooi getrek.
“Ek ... ek is baie jammer. Het ... het ek nou iets verkeerd gedoen?”
Die woede blits wit uit Hermaans se oë. “Nee, juffrou, jy het niks verkeerd gedoen nie.” Die sarkasme drup uit elke woord. “Jy het net my spoorsnyer weggejaag, dit is maar al! En dit is die gevaarlikste deel van die land waarin ons nou is. Ek sal al vier my waens verwed dat Kao nie vanaand sal terugkom na hierdie kamp toe nie.”
“Maar hoekom nie? Ek verstaan nie.”
“Kao stap soggens ver voor ons uit die veld in. Hy kan ’n vyand uitruik en indien daar gevaar is, kom waarsku hy ons vroegtydig. Ons het ons veiligheid net aan hom te danke.”
“Maar wat het hy teen ’n vrou?”
“Ek glo nie hy het iets teen ’n vrou as sodanig nie, maar teen die feit dat jy eers ’n man was en nou ’n vrou. Ek dink ook nie hy het jou herken nie. Kao weet dat hier nie laas nag ’n vrou aangekom het nie. Vir hom is jy een van dié gode wat skielik hier langs ’n mens se vuur staan.”
“Ag! Meneer Potgieter, ek is vreeslik jammer. Kan ek nie aan hom verduidelik nie?”
“Ek het probeer, maar hy glo my nie. Ek het gedink dat jy eers vandag soos gewoonlik moes aangaan en dan later net die hoed afhaal, voor die Herero’s, sodat hulle kan sien dit is jy. Nou het jy alles kom opduiwel!” Elsa sien hoe hy hom inhou om nie ’n rits vloekwoorde na haar te slinger nie.
Hermaans draai vinnig om. “Ons sal dit vandag maar met die ander moet probeer. Ek hoop nie hulle is ook so bekonkeld soos Kao nie.”
“Maar Kao het seker nou al die storie aan hulle vertel. Kan ons nie daar gaan praat nie?”
“Hulle sal nie sommer ’n Boesman op hoorsê glo nie. Hulle is ’n vreeslike trotse nasie.” Hermaans staan voor haar, sy groot vinger onder haar neus. “Jy moet liewer bid dat nie een van hulle vandag saam met Kao dros nie. Ek sal jou net hier los, alleen! Jy sal ook van nou af een van hulle se werk moet doen sodat Simon in Kao se plek kan verken.”
“Maar wie sê Kao sal nie terugkom nie?”
“Ag, man! Loop tog net onder my oë uit voordat ek jou te lyf gaan. Ek sê so! Dink jy ek ken nie die Boesman-nasie nie?” Hermaans draai woedend om en stap met lang treë na sy wa toe.
“Die ontbyt is klaar, meneer Potgieter.”
“Eet dit self op! Ek sal stik as ek vanoggend iets moet eet waaraan jy gevat het.”
Elsa draai stil om en gaan eet maar liewer iets. Sy weet nie wat alles vandag op haar wag nie.
“Koos!” Hermaans bulder van ver af en Elsa los alles en hardloop daarheen.
“Ek stuur vir Simon uit om spoor te sny, jy moet sy osse lei. Ek kan nie vandag op Kao staatmaak nie. Al waarop ek nog hoop, is dat hy ons vir ’n paar dae uit die bosse sal bespied om seker te maak dat alles hier veilig is. Intussen moet ons sonder hom klaarkom.”
“Ja, oom, as oom net vir my sal wys wat ek moet doen!”
“Vra een van die Herero’s en sorg dat die kampgoed opgelaai is.”
Elsa spring weer weg en gaan skep eers vir Hermaans van die pap uit en gooi vir hom ’n beker koffie in wat sy op die bankie van die voorste ossewa neersit.
Vinnig maak sy die pot en ketel skoon en haak dit self agter aan sy wa. Sy sorg dat die vuur heeltemal dood is en vou die twee kampstoeltjies op.
Sy stap na Filemon en vra hom watter wa Simon s’n is en wat sy moet doen, want sy is vanoggend die touleier. Filemon beduie breedvoerig, omdat die jong meneer dan so ’n eenvoudige ding nie weet nie.
Die son brand geniepsig tussen haar blaaie. Sy is dankbaar dat sy nie vanoggend nodig het om die stywe band ook nog om haar bors te hê nie.
Elsa se bene pyn en klop. Hulle het seker al tien myl gestap. As sy net vir ’n halfuur kon sit!
Sy
