se reaksie op haar nuus sal wees. Sal sy baie kwaad wees? Sy is dankbaar vir haar pa se onderskraging.
Ouma Joubert se gesig verhelder toe sy haar seun en kleindogter sien.
“Dis ’n aangename verrassing,” sê sy. Sy verneem na haar skoondogter, gesels hiervan en daarvan en beveel hulle om te sit. Dan kyk sy na Cathy en sê: “Het jy toe gister jou trourok gaan aanpas? Ek het gedink jy sal vir my kom sê hoe dit lyk.”
Cathy kyk vinnig na haar pa. Hulle het ooreengekom dat dit beter sal wees as Cathy self die nuus aan haar ouma oordra. Haar pa se blik is bemoedigend en Cathy skraap al haar moed bymekaar en draai na haar ouma. Nog voor sy egter kan praat, sê haar ouma: “Wat makeer, my kind? Is die rok nie na jou sin nie?”
Ouma se intuïsie is soos gewoonlik onfeilbaar!
“Die trourok is pragtig, Ouma, maar ek gaan dit nie meer dra nie. Altans nie nou nie. Andries en ek trou nie meer volgende maand nie. Ek . . . ek het gisteraand ons verlowing verbreek.”
Alie Joubert kyk haar kleindogter stilswyend aan, die donker oë skerp en ondersoekend.
“Wat het jou besiel om so iets te doen, Catherina?” vra sy uiteindelik koud.
Catherina! Dit beteken Ouma is baie omgekrap. Vreemd genoeg gee dit Cathy die moed om kalm te sê: “Ek het Andries nie lief nie, Ouma. Ek sal ons albei net ongelukkig maak as ek met hom trou.”
“En jy ontdek dit nou eers? Watter onsin! Geluk is nie iets wat sommer vanself kom nie. ’n Mens werk daaraan. Waaroor het julle rusie gemaak?”
“Ons het nie rusie gemaak nie. Ons is nog goeie vriende. Ons gaan net nie meer trou nie.”
“Besef jy wat jy doen, kind? Andries de Wet is in alle opsigte ’n eersteklas jong man. Jy sal ver moet soek om weer sy gelyke te kry.”
“Al is hy hoe gaaf, kan ek nie met hom trou as ek hom nie liefhet nie.”
“Liefde! Jy praat soos ’n romantiese skooldogter, Catherina. Verbeel jou, om so ’n gawe jong man soos Andries de Wet in die pad te steek. En dit ’n paar weke voordat julle sou trou. Jou pa behoort jou oor sy skoot te trek en ’n deftige pak slae te gee!”
Cathy se gesig is wit, maar trots sê sy: “Hy kan my ’n pak slae gee, maar hy kan my nie dwing om teen my sin met Andries te trou nie.”
“As jy my dogter was, sou jy nie so gepraat het nie. Ek sou seker gemaak het dat jy jou beloftes nakom.”
“Daardie dae is verby, Moeder,” sê Pieter saggies, paaiend. “Vandag se kinders laat nie vir hulle voorskryf nie.”
“Die fout lê nie by vandag se kinders nie, dit lê by hulle ouers. Hulle het mos geglo aan sielkunde, nie aan dissipline nie. En dis die vrugte wat julle vandag pluk. Dink jy een van my dogters sou gewaag het om so iets te doen?”
“Nee, Moeder, ek is seker nie Lettie of Blanche sou dit gewaag het nie. Maar tye het verander en ons kinders het vandag die vrymoedigheid om met hulle probleme na ons toe te kom. Trou is ’n ernstige saak en bring baie verantwoordelikhede mee. As Cathy voel sy is nog nie reg daarvoor nie, sal ons haar nie dwing nie. ’n Mens is maar net eenmaal jonk. Laat haar gerus die lewe ’n rukkie langer geniet.”
Dis of Ouma se gesig effens versag. Pieter is die een wat die meeste na haar oorlede man aard en hoewel sy dit nooit sal erken nie, is hy ook die een wat die naaste aan haar hart is. Hy kan haar gewoonlik rede laat verstaan. Sy kyk nou na haar kleindogter wat wit en ontsteld eenkant sit, en skud net haar kop.
“Jou pa is seker reg, Catherina. As jy nie met die man wil trou nie, is dit jou saak. Maar om te wag tot al die reëlings getref is, die kaartjies gedruk, jou trourok gemaak – nee, my kind, ons Jouberts maak nie so nie.”
Die ergste storm is egter verby, en teen die tyd dat Mieta vir hulle tee en beskuit bring, is die atmosfeer heelwat ligter. Ouma Joubert het die situasie aanvaar – wat kon sy anders doen? Maar sy was teleurgesteld en dit sou seker geruime tyd duur voor Cathy ten volle vergewe en in haar guns herstel is.
“Terloops,” sê Ouma onverwags terwyl sy die tee by Cathy neem. “Wie is die man saam met wie jy nou die aand by die simfoniekonsert was?”
“Was Ouma ook daar?” skerm Cathy vinnig.
“Nee, ek het ingeluister, maar ek het verneem dat jy saam met ’n vreemde jong man daar was.”
“Jos de Lange is nie ’n vreemde jong man nie, Ouma. Ek ken hom al ’n hele ruk en ek het al vantevore saam met hom uitgegaan. Andries was besig en kon my nie neem nie, en hy het nie omgegee dat ek saam met Jos gaan nie.”
“Hmm,” is al wat Ouma sê. “As hy so ’n ou bekende is, waarom het ek hom nog nie ontmoet nie? Wat doen sy pa?”
Cathy verduidelik dat Jos se ouers dood is en dat hy by ’n oom grootgeword het. Meer weet sy nie. Sy is bewus van haar ouma se donker oë wat skerp op haar rus en weet sommer sy sal dit nie daar laat nie. Ongelukkig ken Ouma die hele wêreld en sy sal nie skroom om alles oor Jos uit te vis nie. Nie dat sy omgee nie – sy is nie skaam oor haar vriendskap met Jos de Lange nie – maar dis net so verkleinerend om nog altyd soos ’n kind behandel te word.
Toe sy en haar pa opstaan om te gaan, sê sy bedeesd: “Ek is jammer as Ouma ontsteld en teleurgesteld is. Maar liewer nou as later.” Sy aarsel, dan vra sy onseker: “Wat van die tafeldoek? Sal ek dit terugbring?”
“Bring dit maar terug,” sê haar ouma. “Miskien gee ek dit weer eendag vir jou, of miskien gee ek dit vir June of Sophie – ek sal nog sien.”
June en Sophie is Cathy se twee niggies, tannie Blanche se dogters. Cathy dink sy sal dit haat om die kosbare tafeldoek vir een van hulle te gee, maar as dit die prys is wat sy vir haar vryheid moet betaal, is dit seker nie te hoog nie. Dit was egter nie al nie.
“Sê vir Andries hy moet my kom sien, Catherina. Ek wil ’n bietjie met hom gesels.”
“Andries?” Cathy is ’n bietjie uit die veld geslaan. “Dit help nie om met hom rusie te maak nie, Ouma. Dis nie sy skuld nie.”
“Ek het gesê ek wil met hom praat, Catherina! Doen jy maar wat ek vir jou sê.”
Cathy het nie verder teëgepraat nie en sy en haar pa is daar weg, albei verlig dat die onderhoud agter die rug is. Cathy se kop was seer en sy was moeg en uitgeput, die gevolg van haar slapelose nag en die veelvuldige emosies van die dag wat verby is. En die besoek aan die Louws lê nog voor!
Gelukkig het haar ouers nie aangedring dat sy saamgaan nie.
“As jy nie wil nie, hoef jy seker nie te gaan nie, Cathy,” het haar ma gesê toe sy vra. “Maar hoe langer jy dit uitstel, hoe swaarder sal dit wees.”
Haar ma was seker reg, maar sy het nie vandag vir Andries se ouers ook kans gesien nie, en ’n rukkie later is haar ouers alleen daar weg. Hulle was gou weer terug, baie gouer as wat Cathy verwag het. ’n Bietjie verontrus kyk sy na hulle en sy sien dat haar ma ontsteld lyk.
“Wat sê tannie Magda-hulle? Is hulle baie kwaad?” vra sy onseker vir haar ma.
“Wat help dit om kwaad te wees? As jy nie met Andries wil trou nie, is dit die einde van die saak. Maar hulle voel natuurlik ’n bietjie
