. . . daar is nog koffie. Wil jy ’n bietjie hê?” sê hy sommer die eerste gedagte wat in sy kop kom.
“Koffie?” Isa se stem is vraend.
“Ja.” Pieter staan op en gooi vir haar in en sy stem is vriendelik. “Kan jy nie meer onthou hoe dit smaak nie?” Hy gooi vir haar baie suiker in en hou die beker na haar toe uit.
Isa proe-proe ongemaklik daaraan, maar dan oorwin die soetigheid en sy drink dit stadig en onhandig.
“Ons moet maar gaan inkruip,” sê Gerrit. “Ons moet vroeg roer.”
Isa bekyk hulle stil onderlangs. Die een is groot en sy hare en baard is swart en dit is haar man! Sy kan nie meer sy naam onthou nie. Sy sal môre weer vir hom vra wat dit is. Die ander een is kleiner en skraler en hy het wit hare, amper soos hare, en ook blou oë. Dit is vir haar vreemd dat Nina hóm nie uitgesoek het om haar man te wees nie. Dit is seker maar omdat die ander een die leier is, ’n mens kan dit sommer aanvoel.
Isa kyk skaam weg toe Gerrit vraend na haar kyk. Hy is groot en sterk en sal mooi na haar kyk, het Nina gesê. “Julle sal groot, sterk kinders hê wat eendag na julle sal kan kyk wanneer julle oud is.”
Die mans rol hulle in hul komberse toe en Isa is genoodsaak om haar karos oor haar te gooi en ook te gaan slaap.
Isa is vergete al wakker toe die mans eers roer. Sy lê egter maar doodstil, want sy het geen benul wat hulle nou van haar verwag nie.
Pieter begin vuur maak. Isa sit regop en trek haar bene op, vou haar arms daarom en sit hulle doodstil en bekyk.
Pieter beduie liggies met sy kop in haar rigting en Gerrit loer onderlangs na haar. Wat sou tog in daardie deurmekaar kop aangaan? Mensig, maar die dingetjie is vuil en stink behoorlik windop! “Kom eet, hier is nog van gisteraand se kos oor,” nooi Gerrit toe sy hulle net doodstil sit en bekyk.
Isa kom versigtig nader, asof sy bang is hulle sal haar bevlieg as sy te naby hul kos kom. Gerrit gee vir haar ’n stuk vleis aan en sy verskeur die vleis met haar tande soos ’n dier. Sy drink weer koffie en vandag smaak dit al lekkerder as gisteraand.
“Wat is jou regte naam?” vra Gerrit en kyk haar reguit aan.
“Isa.”
“Isa wie?”
Sy frons en kyk hom onbegrypend aan.
“Is Isa die naam wat jy gehad het toe jy nog in Holland was?” vra hy dan en hy kan sien dat dit darem nou by haar registreer. “Nee . . . my naam was . . . e . . .” Sy dink eers ’n bietjie. “Anna . . . Anna den Hoon. Ma-Nina het my Isa genoem. Isa beteken ‘mooi’!” Gerrit moet sy kieste vasbyt om nie te lag nie. Die vuil, verwaarloosde dingetjie met die deurmekaar hare en lang, vuil naels is allermins ’n pluimpie vir haar naam.
Isa drink haar koffie, staan dan op en stap die veld in.
Pieter kyk hulpsoekend na Gerrit. “Ons sal die vroumens moet bad, jong,” sê hy vies.
“Hier is nie genoeg water nie. Ons sal maar net moet uithou totdat ons uit hierdie woestynagtige deel is en iewers genoeg water kan kry,” sê Gerrit en sug beswaard.
Isa kom eers terug toe hulle al klaar opgepak het. “Watter koers stap julle?” vra sy toe sy haar velsak optel.
“Nog steeds reg suid,” sê Gerrit en Isa knik.
Sy verdwyn later weer tussen die bome en Gerrit raak bekommerd.
“Waar sal die meisiekind wees?” vra hy heelwat later vir Pieter toe daar nog geen teken van haar is nie.
“Ek weet nie, maar ek dink nie ons twee gaan so gelukkig wees om van haar ontslae te raak nie. Sy gaan soos klitsgras klou tot in die Kaap en nugter weet wat ons daar met haar gaan doen,” sê Pieter ietwat moedeloos.
“Ons kon haar tog nie hier los nie. Hoe wil jy dan nou maak of dit ek was wat haar wou saambring?”
Pieter lag en klap Gerrit joviaal op die skouer. “Gelukkig is sy jou probleem. Die ou vrou het haar vir jou gegee. Jy het nou ’n mooi wit diensmeisie,” sê hy laggend en moet dan vinnig koes toe Gerrit ’n hou na hom mik.
Teen middagete kom sluit Isa haar net so stil weer by hulle aan. Uit die velsak haal sy ’n klomp bessies en wortels en sit dit selfvoldaan voor Gerrit neer.
“Kan ’n mens dit eet?” Gerrit kyk vies daarna.
Isa glimlag en tel dan ’n hand vol op en druk dit in haar mond om vir hom te wys dat dit nie giftig is nie.
Gerrit voel warm onder sy kraag toe sy onderlangs vir hom glimlag en te meer nog toe Pieter ongeskik proes van die lag.
Isa weet darem dat die man die vrou kom vat. Die vrou gaan sit nie by die man nie. Dit het Nina haar geleer. Die man kom sit by die vrou en hy gee vir haar kos aan en die aand wanneer die huwelikseremonie verby is, dan kom vat hy die vrou na sy hut toe. Die vrou gaan nooit uit haar eie daarheen nie. Sy sal dus maar geduldig moet wag totdat haar bruidegom haar kom vat. Hulle het natuurlik ook nie nou ’n hut nie. Sy weet nie wat hy nou gaan doen nie. Sy sal maar net geduldig moet wag.
“Vertel ons meer van jouself,” sê Pieter en skuif die ketel oor die vlamme toe hulle die aand kamp opgeslaan het en die veld rustig om hulle word.
Isa praat al vinniger en nie meer so afgemete nie. Sy glimlag breed. “Wat wil julle weet?” vra sy en Gerrit kan hom verstom aan die selfvertroue van die wilde meisie. Sy leun gemaklik teen die boomstam agter haar en haar stem is lui.
“Vertel vir ons van jou kinderdae in Holland,” stel Pieter voor.
“Ek sukkel ’n bietjie om daardie dae goed te onthou. Dit voel so ver.” Sy dink eers ’n bietjie en hulle kan sien hoe sy haar inspan om haar gedagtes meer georden te kry. “Ons was in die weeshuis. Ons was tien meisies in een kamer . . . en ons het op . . . beddens geslaap . . . Hulle het hoër as die grond gestaan.”
Gerrit en Pieter luister aandagtig terwyl haar gedagtes stukkies en brokkies ver uit die verlede gaan haal. Sy vertel van die bootreis, die vrees vir die storm en dan die dae waarvan sy baie min weet. Die heerlike, kommerlose dae by die Ounistam en haar liefde vir Nina straal soos ’n lig uit haar vertellinge uit, en die blou oë is skielik hartseer en vol verlange na die maer, plooierige maar baie geliefde mens.
“Ek moes haar nie nou alleen gelos het nie.” Isa vee met ’n vuil hand die blink traan van haar wang af.
“Dit is beter so. Jy sal dit eendag insien. Nina het verstaan dat jy nie met Gao wil trou nie,” verduidelik Gerrit en iets in sy stem laat Isa glimlag en begrypend knik.
“Ek verlang net na Ma-Nina. Sy is al ma wat ek ooit geken het. Ek . . . was so lief vir haar.”
Gerrit kyk ongemaklik na Pieter. Daar is ’n hartseer trek op Pieter se gesig. Arme kind! Hoe dankbaar is sy nie vir die ou klein en onbenullige dingetjies in die lewe nie. Hoe wreed gaan sy nie dalk ontnugter word in die beskaafde wêreld nie.
Die gesels het Isa na Nina laat verlang en sy is die res van die aand stil. Sy skeur stukke van die vleis wat Gerrit vir haar aangee met haar tande af. Hy hou sy mes na haar toe uit, maar sy kyk hom net onbegrypend aan en gaan dan aan waarmee sy besig was.
