moet werk voordat hulle in die Kaap kom. Hy sal haar egter eers nog ’n paar dae kans gee en haar stadig inbreek. Vanaand is sy nog te vol hartseer en verlange om iets te leer.
Isa verdwyn soggens vroeg en sluit haar soms eers weer in die aand by hulle aan. Hulle aanvaar dit maar so. Hulle moet meer as ’n week lank egter uithou voordat hulle ordentlike water kry om Isa te was.
Die gat wat Willem grawe, is by syferwatertjies en gou-gou is die gat vol. Nadat hulle die bottels volgemaak het, skep die mans vir hulle ook waswater uit.
“Isa!” Gerrit besluit net daar en dan dat dit tyd is vir Isa se eerste skoonmaaksessie. Bad is nog nie moontlik nie, maar was wel!
“Ja?” Isa kom staan langs hom.
“Kom was jou,” gebied hy. “Ons het reeds die waterbottels gevul. Jy kan jou maar hier was.”
“Hoekom?” Sy kyk vies en baie vererg na hulle.
“Omdat jy vuil is! Kyk net hoe lyk jy!”
Isa kyk af na haar velrok en dan op in Pieter se laggende oë. “Jou gesig lyk soos die grond en jou arms en bene ook. Was jou ordentlik. Sodra ons eendag by groter water kom, kan jy bad.” Gerrit klink kwaai en asof hy verwag dat sy bevele uitgevoer sal word.
“Nee, ek gaan nie! Ek het geswem toe ons laas by die see was en Ma-Nina het altyd my hare gewas sodat dit wit kan wees en nie rooi van die stof nie.”
“En wanneer laas was dit?” vra Pieter geskok.
“Seker ’n jaar terug,” sê Gerrit sarkasties.
“Nie baie lank voordat julle daar aangekom het nie . . . dalk twee, drie weke,” sê sy verontwaardig.
Gerrit gooi sy kop agteroor en lag skertsend.“En dit, muishond, moet seker al twee maande gelede wees!”
Isa besef dat hier moeilikheid gaan kom en probeer by hom verbyspring, maar hy is te vinnig vir haar en gryp haar aan haar arm.
“Pieter, gaan haal seep en ’n lap en bring sommer my handdoek,” gebied Gerrit en sleep solank vir Isa nader aan die gat met water.
Isa skop en gil en byt na Gerrit, maar hy is te sterk vir haar. Pieter is gou terug met die lap en seep en baie gewillig om deel van hierdie span te wees.
“Ek sal haar vashou en jy kan haar was,” sê Gerrit en vat haar twee arms stewig agter haar rug vas.
Pieter smeer die lap met seep en dan was hy die vuil gesiggie dat die skuim so staan terwyl Isa luidkeels gil.
“Hou op skree! Ek smeer die seep in jou mond,” dreig Pieter. “Was nou eers haar bene, dan sal ek haar arms een-een vir jou aangee.”
Isa skop Pieter voor sy bors dat hy agteroor val.
“Jou satanskind!” sê hy en gryp weer haar een been vas. “Hou daardie ander been vas, Gerrit. Sy is erger as ’n donkie.”
Gerrit gaan sit plat en trek Isa voor hom neer sodat hy sy een been oor hare kan sit en dit so vaspen, terwyl hy nog haar arms stewig vashou. Toe haar bene klaar gewas is, laat Gerrit die arms een-een los.
Isa staan vies weg toe hulle haar loslaat en skud dan haar lyf soos ’n hond wat van die nattigheid ontslae wil raak.
Gerrit gee laggend pad toe sy skielik grommend op hom afstorm. Pieter dink nog hy is onder haar hande uit, toe gooi sy hom met ’n stuk hout tussen sy blaaie dat hy so hik.
Gerrit, wat sy waaksaamheid ’n oomblik verslap en skaterend lag toe sy vir Pieter raak gooi, keer magteloos van die lag toe sy hom skielik bespring en klouend en krappend aanval.
“Piet, kom help! Hierdie wilde vroumens gaan my vermoor!” skree Gerrit.
“Nee wat, dankie, ek het my beurt gehad. Sy het my longe by my mond uitgegooi,” sê Pieter ongevoelig en hardloop terug na hul kampplek toe.
Gerrit gryp vinnig haar twee hande vas en hou haar ’n armlengte van hom af weg.
Hy is egter nog so slap van die lag dat sy losruk en hom weer dreigend aanval.
“Hou op! Jou wildewragtig! Jy móét mos bad! ’n Mens ruik jou windop.”
“Gmf!” Isa snork verontwaardig. “Dink jy dalk julle stink nie? Ma-Nina het ook gekla en gesê sy weet nie hoe ek dit gaan hou nie. Julle ruik aaklig!”
“Goed, dan stink ons vir mekaar. Maar as jy jou in die vervolg self bad, dan sal ons dit nie hoef te doen nie.” Sy stem is egter nog vol lag.
Isa ruk haar hande los en stap vererg weg. Hy sal hom wat verbeel om te sê sy ruik sleg! Die reuk wat aan hulle klou, gee haar behoorlik kopseer.
“Kom, ou aapstert!” Pieter hou die beker koffie versoenend na haar uit en sy oë glinster ondeund. Sy het gou weer haar smaak vir koffie teruggekry en Pieter buit hierdie ou swak puntjie nou maklik uit.
Isa kom nader en glimlag effens toe sy die beker koffie vat en eenkant gaan sit.
“Jy lyk beter, jong. ’n Mens kan nou glad nie sien dat jou vel regtig witter as dié van die spul Ouni’s is nie,” terg hy.
Pieter braai vir hulle vleis en voordat Gerrit hare vir haar aangee, sny hy dit eers in kleiner stukkies.
“’n Mens skeur nie die vleis met jou tande nie, Isa. Jy sny dit so met ’n mes stukkend en dan eet jy dit met ’n vurk.” Gerrit beduie oordrewe. “Onthou jy nog? Hierdie ding is ’n mes en daardie een is ’n vurk.”
Gerrit gee die bord en vurk vir haar aan en Isa vat dit stil by hom. Hy gee darem al vir haar kos. Een van die dae sal hy haar na sy hut toe ook vat. Sy glimlag skaam vir hom en Gerrit loer vinnig onderlangs na Pieter of hy dit dalk raakgesien het.
Sy steek onhandig na die vleis en prop dan haar mond so vol moontlik. Sy probeer om die hele mond vol kos van die een kies na die ander te verskuif en die blou oë rek groter oop soos sy sukkel.
Gerrit sug moedeloos. Hy sal maar net geduldig moet wees en haar baie stadig een ding op ’n slag moet leer. Laat haar vanaand maar eers die vurk onder die knie kry. Môre kan hy praat oor die vreeslike groot monde vol kos.
Toe Isa klaar geëet het, kommandeer Pieter haar op. “Kom, jy kan mos darem ook ’n slag jou kos verdien. Kom was die borde in hierdie skotteltjie water. Kom, ek wys jou.”
Isa kyk stil en aandagtig wat hy doen en nadat hy die eerste een klaar gewas het, vat sy die lappie by hom en was die ander. Dit is vreemd dat sy dadelik weet wat om te doen. Dit kom sommer vanself weer terug. Hulle het dit baie in die weeshuis gedoen. Daar was altyd berge skottelgoed wat hulle moes was.
Isa is saans vroeg vaak en gaan slaap gewoonlik net sodra hulle klaar geëet het. Die mans sit soms nog ure lank om die vuurtjie en gesels.
Vanaand ontwyk die slaap haar egter. Sy draai op haar rug, sit haar arms onder haar kop en kyk na die blink sterre daar bo. Sy skuif dieper in die skaduwees in en nou kan sy die mans dophou sonder dat hulle daarvan bewus is.
Gerrit is groot en aantreklik. Sy wonder hoe hy sonder daardie swart baard sal lyk. Sy hande is sterk en
