Maar dis Christine wat haar woorde een vir een weeg.
“Pappa . . . ons wil in ons eie woonstel gaan woon. Abeedah is mos hier om na julle te kyk. En . . . ons sal elke dag kom inloer.”
Dominee Delange luister na Christine en sê niks, lig net sy kop asof hy iewers ver iets verdags hoor, iets wat hulle ander nie kan hoor nie.
“Bring dan nou die wyn, kindjie,” sê hy toe baie sag.
Christine maak so, en dis Eben wat vir hulle glase bring en inskink. Hulle klink al drie ewe welgemoed hul glasies.
“Mag julle baie gelukkig wees,” sê dominee en sug, sy oë soekend op die valerige portret van Christine se moeder wat teen die muur bo die buffet hang.
“Ons sal,” lag Christine gelukkig en leun spontaan oor om Eben skrams op die wang te soen.
Dit word tog ’n gesellige aand, met hulle drie wat luier oor die borde kos, en Abeedah wat inkom met nagereg en die heuglike nuus met ’n groot glimlag verneem.
“Ek het dit darem sien kom,” sê sy met goedkeuring in haar stem. “Van die eerste dag dat meneer hier gekom het, het ek gesien meneer wil hier by ons wees. Ek was vanmiddag amper jammer vir meneer Nick toe hy maar weer droëbek moes omdraai Welgemoed toe. Ek kon hom ook al lankal gesê het hy call verniet!”
“Ek het nie geweet hy call hoegenaamd nie,” sê Eben gemaak boos. “Ek het hom nog nooit gesien nie, en het ook nie die begeerte nie.”
Abeedah slaan ’n hand oor haar mond, raap die leë borde op en verdwyn kombuis toe.
Christine lag net, wel wetende dat Eben al hoeka bietjie suur voel omdat haar ou vriend nog soms hier ’n draaitjie gooi. Maar dominee ag dit gerade om Eben te antwoord.
“Jy moet dit maar in die regte lig sien, Eben. Christine en Nick du Bois ken mekaar van kindsbeen af. Ons is sulke ou vrinde met die Du Bois’s dat dit voorwaar vreemd sal wees as hy nié nou en dan hier kom nie.”
Eben luister glimlaggend. “Dis alles reg, dominee,” sê hy, “solank hy net soms ’n botteltjie van sy heerlike wyn saambring, is alles in die haak.”
Christine skud laggend haar kop en selfs ou dominee gee ’n kuglaggie.
“Nee, werklik,” hou Eben vol. “Dis voortreflike wyn. Geurig en delikaat.”
“Beslis,” stem Christine saam. “Nick het juis vanmiddag gesê hy wil eendag ’n paar veranderings aan die wingerde van Welgemoed aanbring. Daar is glo ’n Shiraz-wingerd wat al meer as twintig jaar oud is. Dit dateer uit sy oupa se tyd. Hy wil dit uithaal en Pinotage plant. Hy reken hy kan ’n beter rooiwyn daaruit maak. Dalk word hy nog beroemd daarvoor ook.”
“Ja, die jongmense sien vir baie kans,” sug dominee en skuif sy leë poedingbordjie effens weg. “Nou ja, as julle my sal verskoon, ek het nog heelwat te doen vanaand. ’n Hoofstuk wat ek wil afrond om môre aan my uitgewers voor te lê.”
“Nag, Pappa,” groet Christine en kom soen hom op sy wang. Eben staan hoflik op toe die ou man uitstap.
Daar daag ’n klein stilte in die vertrek – vredig en tog vol vrae.
Eben draai sy stoel na Christine, leun oor na haar en druk haar hande in syne vas. “Ek het dit nie so beplan nie, my lief. Tog weet ek dat dit die regte ding was om te sê hoe ek in my hart oor Frans voel. Dinge moet in die oopte kom, Christine, want dan kan mens daaraan werk.”
“Ek weet, Eben. Dis net dat ek vir hom jammer is. Jy sal nie verstaan nie.”
“Ek verstaan meer as waarvoor jy my krediet gee,” sê hy geraak, trek sy hande weg en stut sy elmboë op die wit tafeldoek. “Ek begryp volkome dat hy nooit ’n moeder geken het nie. Maar as ek my ten nouste met julle gaan verbind – en dis my hartsbegeerte – kan ek nie toesien dat Frans maak en breek soos hy wil terwyl jy en jou vader net sê ‘wat ben je een mooie jonge’ nie.”
Christine vou haar arms voor haar bors asof sy so onwelkome woorde kan wegweer. Tog praat sy sag soos altyd. “Ek kan nie met jou saamstem nie, Eben. Vader reken tog ook dat dit net ’n fase is wat sal verbygaan. Fransie gaan nes alle ander tieners deur ’n moeilike tyd.”
“Fase?” sê Eben ontset. “Sou dit nou ’n periode wees waarin hy sy omgewingsprikkels sinvol moet kan verwerk terwyl die huismense die onbenydenswaardige taak het om te sorg dat niks, maar niks, hom in die proses steur nie?” Eben is uitasem van verontwaardiging. “Met ander woorde, ouers moet kindgerig wees. Kinders moet selfgerig wees, en netnoumaar sit die samelewing opgeskeep met ’n egoïstiese klein vloek wat met homself ook maar nie her- of derwaarts weet nie.”
Sy stemtoon het geklim. Die hele tirade tril van emosie, en toe die laaste woord wegsterf in die stil vertrek, vee Eben vervaard oor sy gesig, maar hou sy oë versigtig op die Delftse blou van die antieke opskepskottels in die vertoonkas in die hoek. Dis of die hele stemming van die aand soos handomkeer verander het. Die donker buffet staan strak teen die bleek muur, die hoërugstoele sit styf om die tafel, selfs Janien Delange se portretoë lyk vir Eben gekrenk.
Eindelik sug Christine net en sê: “Dis darem nie heeltemal waar nie, Eben. Dis nie asof ons hom maar laat begaan nie.”
Eben haal diep asem. “Nee, Christine. Julle praat hier ’n bietjie en praat daar ’n bietjie. Dis soos spoegies op ’n beenbreuk. ’n Beenbreuk moet met mening gespalk word. Frans moet met mening vasgevat word. Dit kan ook liefdevol gedoen word.”
“Maar hóé?” vra Christine meteens driftig en staan op, begin poedingbakkies bymekaarmaak en krummels van die tafel afvee met haar hande. Sy werk met vinnige, rukkerige bewegings.
“Ek kan jou sê wat julle nié moes gedoen het nie. Julle moes hom nooit verlede jaar daardie motorfiets present gegee het nie. Sy idee van so ’n voertuig is ’n wind op wiele, en hy gee nie ’n snars om hoe hy laat waai nie. Jy moes nou die dag gesien het hoedat hy deur ’n rooi verkeerslig jaag. Ag, wat praat ek tog! Die hele punt is dat hy sy sin gekry het deur ’n paar weke lank soos ’n beer met ’n bysteek rond te loop. En toe julle dit oplaas nie meer kon hou nie, het julle maar toegegee. Kom wat wil.”
Christine gaan sit slap oorkant hom, die drie opgestapelde poedingbordjies voor haar.
“Hoe lank voel jy al so oor Fransie, Eben?”
Hy kyk haar waterpas aan. “Jy maak nou asof ek wrokkig is, Christine. En dis nie waar nie. Dis net dat ek sedert die eerste dag al voel dat hy eintlik Frans is en nie Fransie nie.”
“Maar waarom?”
“Ag, verkleinwoordjies klink altyd of daar iewers ’n pyn of ’n piep moet wees. Noem hom Frans. Hy is byna ’n man. Behandel hom soos een.”
“Deur hom ’n loesing te gee?”
“Deur hom te straf as hy hardnekkig bly oortree. Christine, jy weet dat ek dit goed bedoel.”
Sy kyk radeloos na hom en skud haar kop effens. “Ek weet, ja, maar ek wens ek het ook geweet wat om te doen.”
Eben kyk na haar blink hare, die roomwit van haar hals bo die rokskraag, haar tenger hand wat op die tafel lê, en hy snoer sy mond. Begin, dink hy, deur nie vanaand sy kos vir hom kamer toe te dra nie.
