beter iets daaraan doen, want van nou af werk jy vir die saamry.”
Later, toe hy haar kos vir die eerste keer proe, erken hy teësinnig: “Nie sleg nie, onder die omstandighede.” En hy mop die oorskiet met ’n broodkorsie op.
“Moet dit net nie oordoen nie.” Sy bedank hom, sleep haar kombersrol in die skaduwee in, rol dit oop, trek haar stewels uit, wikkel haar tone en gaan lê met ’n behaaglike sug.
Sean gaan maak sy eie bed, doelbewus só dat hy haar ongesiens kan dophou onderdeur die hoed wat op sy gesig lê.
Hy word teen die middag wakker en sien sy slaap met een wang in haar oop hand, haar wimpers inmekaar gevleg en ’n paar los, donker lokke oor haar gesig, wat in die stil hitte van die dag klam van die sweet en bloesend is. Hy kyk vir ’n lang tyd na haar, voordat hy saggies opstaan en oorstap na sy saalsakke toe. Toe hy afstap water toe, vat hy sy plat seil-wassakkie saam met hom, die orige broek wat nie te veel gelap of gevlek is nie, en ’n skoon syhemp.
’n Ruk later sit hy op ’n klip langs die water, kaal en skoongeskrop, en bekyk hy sy gesig in die gepoleerde staalspieël.
“’n Groot werk.” Hy sug en begin knip aan die groot bos baard wat drie jaar laas ’n skêr gesien het.
Teen sononder, selfbewus soos ’n meisie in haar eerste partytjierok, loop Sean terug na die kamp toe. Hulle is almal wakker. Dirk en die meisie sit saam op haar kombers, so verdiep in hulle gesprek dat nie een van hulle hom sien aankom nie.
Mbejane is besig by die vuur. Hy steier agtertoe en bekyk Sean van kop tot tone sonder om verdere emosie te wys.
“Ons beter eet en aan die gang kom.”
Dirk en die meisie kyk op. Haar oë vernou eers, raak dan weer wyer, verwonderd.
Dirk gaap hom aan, en waag dan: “Pa se baard is heel snaaks.” En die meisie probeer met alle mag haar lag inhou.
“Kry jy jou komberse opgerol, ou seun.”
Sean probeer Dirk van die onderwerp af kry, maar soos ’n bulhond bly Dirk vasbyt. “En hoekom dra Pa Pa se beste klere?”
4
Hulle drie ry langs mekaar in die donker, Dirk in die middel, terwyl Mbejane agterna kom met die pakperde. Die landskap styg en daal onder hulle soos die golwe van ’n eindelose see, en die manier waarop die gras in die nagwind beweeg, laat dit nog meer na branders lyk. Die koppies waarby hulle verbyry, is eilande in die see, en die jakkalse se gehuil die stemme van seevoëls.
“Hou ons nie te ver oos nie?” Die meisie verbreek die stilte, haar stem meng met die wind se sagte geruis.
“Met goeie rede,” antwoord Sean. “Ek wil die Drakensberg se stert oorsteek ver van die Boeremag af wat by Ladysmith en die spoorlyn is.” En hy kyk bo-oor Dirk se kop na haar. Sy ry met haar gesig opgehef na die hemel.
“Ken jy die sterre?” vra hy.
“Bietjie.”
“Ek ook. Ek ken hulle almal,” sê Dirk en wys na die suide toe. “Dis die Suiderkruis met die aanwysers, en dis Orion met sy swaard in sy gordel, en daar loop die Melkweg.”
“Vertel my van ’n paar ander,” versoek die meisie.
“Die res is sommer gewoon, hulle tel nie. Hulle het nie eens name nie.”
“O, maar hulle het, en die meeste van hulle het ’n storie ook.”
Daar is ’n pouse. Dirk is nou in ’n moeilike posisie: hy moet óf erken hy weet nie – en Dirk se trots laat hom dit nie toe nie – óf hy moet die kans laat verbygaan om ’n paar lekker stories te hoor. Al is sy trots ook hoe groot, sy lus na stories is groter.
“Vertel my ’n paar.”
“Jy sien daardie klompie daar onder daardie helder een? Hulle is die Sewe Susters. Wel, eens op ’n tyd …”
Binne minute is Dirk heel meegevoer. Hierdie stories is selfs beter as Mbejane s’n, seker omdat hulle nuut is, terwyl hy Mbejane se hele verhaleskat uit sy kop uit kan opsê. Soos ’n valk kom hy neer op elke ongeloofbare wending.
“Maar hoekom skiet hulle nie sommer die ou heks nie?”
“In daardie dae het hulle nie gewere gehad nie.”
“Hulle kon ’n pyl en boog gebruik het.”
“Jy kan nie ’n heks met ’n pyl en boog doodmaak nie. Die pyl gaan net – psst – dwarsdeur haar sonder om haar seer te maak.”
“So waar as vet!” Dis regtig indrukwekkend, maar voordat hy dit aanvaar, vind Dirk dit nodig om ’n kundige se raad in te roep. Hy vra vir Mbejane, vertaal die probleem in Zoeloe. Toe hy hoor dat Mbejane met die meisie saamstem, is Dirk oortuig, want Mbejane is welbekend vir sy kennis van die bonatuurlike.
Daardie nag raak Dirk nie in die saal aan die slaap nie. Toe hulle voordag kamp, is die meisie se stem skoon hees gepraat, maar sy het Dirk geheel en al verower en vir Sean amper ook.
Die hele nag lank, terwyl hy na haar stem luister en die sagte laggies waarmee sy die stories besprinkel, voel Sean hoedat die saad wat met hul eerste ontmoeting geplant is in sy binneste ontkiem en begin groei. Hy begeer die vrou só dat hy skoon die kluts kwytraak in haar teenwoordigheid. Verskeie kere in die nag probeer hy aan die gesprek deelneem, maar telkens maak Dirk sy bydraes minagtend af, gretig om weer na die meisie te luister. Teen die oggend se koers besef hy dat hy jaloers is op sy eie seun, jaloers op die aandag wat Dirk kry en waarna hy wat Sean is so hunker.
Terwyl hulle ná ontbyt koffie drink, op hulle komberse onder ’n klompie seringbome, merk Sean op: “Jy het nog nie vir ons gesê wat jou naam is nie.”
En natuurlik is dit Dirk wat antwoord. “Sy het vir my gesê. Jou naam is mos Ruth, of hoe?”
“Dis reg, Dirk.”
Met moeite onderdruk Sean die redelose woede wat in hom opwel. Toe hy praat, verklap sy stem niks daarvan nie. “Ons het genoeg van jou gehoor vir een nag, ou seun. Gaan lê nou, maak jou oë en mond toe, en hou dit so.”
“Ek is nie vaak nie, Pa.”
“Maak soos ek sê.” Sean staan op en loop met lang treë uit die kamp uit. Hy klim die klein koppie bo hulle. Dis nou heeltemal lig en hy bespied die veld alkant toe, tot op die horison. Daar is geen teken van mense of huise nie. Hy klim weer af en vroetel met die perde se kniehalters voordat hy na die seringbome toe terugkeer.
Ten spyte van al sy teëpratery is Dirk soos ’n klein hondjie opgekrul, en van die vuur se kant af, onder ’n hoop komberse uit, kom Mbejane se onmiskenbare gesnork. Ruth lê ’n entjie van hulle af, met ’n kombers oor haar bene en haar oë toe, en die voorkant van haar hemp styg en daal op ’n manier wat Sean twee goeie redes gee om nie te slaap nie. Hy lê op sy een elmboog gestut en gee sy oë en verbeelding vrye teuels.
In die afgelope vier jaar het hy nooit ’n wit vrou gesien nie; vier jaar sonder die klank van ’n vrou se stem of die troos van haar lyf. Aan die begin het dit hom gepla – die rusteloosheid, die redelose neerslagtigheid, die skielike woedeuitbarstings. Maar gaandeweg
