tot die vroeë oggendure gekuier het. Sy gaan staan in die kombuisdeur, bewus van ’n vreemde emosie wat opstuif. Dit verdamp egter voordat sy kans kry om dit behoorlik te ervaar.
Selina staan voor die stoof en roer aan iets wat na tamatie en uie ruik. Toe sy omkyk, word haar gesig blink van blydskap.
“Hallo, my Deboratjie!” Sy word summier in die vrou se mollige arms toegevou.
“Hallo, liewe Selina,” lag sy. Die man daar bo vir ’n oomblik vergete. Sy gee die vrou ’n druk. “Nou’s ek vir altyd en altyd tuis.”
“Ek hoop mos so.”
“Nou maar wag, laat ek gou eers na Ouma toe gaan.”
Debora is uit by die kombuis en by die verslete stoeptrappies af. Loop oor die werf na die sogenaamde gastevleuel waar ouma Debora en tant Rebekka nou bly. Haar ouma is alleen vandat haar oupa, herr Dieter, soos almal hom genoem het, ’n klompie jare gelede sag in sy slaap heen is.
Sy onthou met ’n vlagie weemoed die tyd toe ouma Debora nog hierdie huis met ’n ferm hand regeer het. Tog staan dié regering eintlik steeds. Want Aunt Elizabeth het sodanig verafrikaans dat sy die leisels in die huis stewig vashou en op so ’n manier dat die formidabele ouma Debora steeds deel daarvan is. Al is dit dan nou net deur soggens by die kombuistafel te sit en “orders gee”, soos Selina soms spot.
Debora onderdruk ’n laggie. Ouma Debora is ’n handvol, dit weet almal. Maar sy is gek na haar skoondogters en so uitgesproke daaroor dat al haar naastes dit goed weet. Sy het Marnitz se Margot lief soos ’n eie kind, vir die Joodse Rebekka van oorlede Heinrich is sy lief soos wat Naomi vir Rut was, en Erik se Elizabeth is ’n vrou na haar hart. Dis wat Ouma gereeld laat hoor: ’n vrou wat tegelyk kan vasvat en tou gee. Dié dat Dieter en Catherine sulke oulike kinders is. En tog, oor haar kleinkinders praat sy versigtig. Sê net dis groen koring. Al lyk dié koring vir haar na die heel beste in die hele distrik.
Toe Debora deur die agterste eik se diep skadu loop, moet sy erken dat sy allerlei dwaalgedagtes oproep om nie aan die man in die handdoek te dink nie. Dokter Tristan Murray. Die blote vorming van sy naam op haar lippe laat ’n krieweling op haar maag ontstaan. Skoenlappers, besef sy ergerlik. Maar daaraan het sy nog nooit geglo nie. As ’n pasiënt haar begin vertel dat haar sestienjarige tuis buitengewoon afwesig voorkom en weet te vertel dat ’n aardige fladdering op die maag voorkom, gee sy summier vir hulle medisyne. ’n Gewone tonikum. Bidomak, of so iets. As dit ’n seun is, raai sy die moeder aan om die kind Tromp van Diggelen se oefeninge te laat doen. Oefening en ’n koue stort verdryf glo allerlei onheilighede. Dit beweer haar twee neefs, Dieter en Jakob, mos. Dis nie dat sy onsimpatiek na pasiënte luister nie, dis net dat sy reken sulke simptome is fiktief. Altans, sy het tot gisternag toe so gedink.
Debora klim die twee trappies na die stoep voor die gastevleuel en voel hoedat haar wange opnuut gloei. Sy is inderdaad al oor haar kliniese benadering tot jeugdige verliefdheid oor die vingers getik. Een van die senior dokters in die Boksburg-Benoni Hospitaal het haar eendag vertel dat sy ’n fout maak deur nie deegliker na jong pasiënte se denkbeeldige klagtes te luister nie.
“Dokter Schlagerfeldt,” het die man gesê, “klagtes is altyd ’n simptoom van iets dieperliggends. Daar is meer ingewikkeldhede in die mens se gemoed as in sy liggaam. Jy moet die arme kinders genadig wees.”
“Hoe bedoel u nou?” Sy was opreg verbaas oor dié stukkie filosofiese teregwysing. Maar het gedink dis bietjie onvanpas aangesien die jong matriekdogter wat toe pas saam met haar ma by die hospitaal aangekom het, bepaald siek was. Die meisie se pols was vinniger as wat dit moes wees en haar maag het gepyn. Fisieke simptome nadat haar kêrel haar afgesê het. Debora het geweet dat sulke simptome nie abnormaal is nie. Dis net dat sy moeilik aan die graad van erns gebyt het.
Sy het stywerig geantwoord: “Dokter Theron, ek verstaan dat u bekommerd is. Ek is egter nie so diep besorg nie. Die meisie sal daaroor kom as haar ma net ’n bietjie verstandiger is. Minder oor die kind piep. Die liefde gooi heelwat mense summier soos ’n wildeperd af, so verneem ek eerstehands by ander mense.”
“En het jy dit vir die moeder genoem?”
“Ek het, ja. Ek het gesê sy moet haar dophou, soveel moontlik by haar wees en na haar luister. En ek het ’n paar pilletjies gegee.”
“Watse pille, dokter Schlagerfeldt?”
Sy was vuurwarm. Maar het eerlik geantwoord: “Twee Aspirins en ’n klein bottel Aktivanad as tonikum. En ek het die kind aangemoedig om aan sport deel te neem.”
“O. Maar die kennis wat jy opgedoen het van die chemiese reaksie tussen twee verliefdes, was tweedehands, dokter Debora.” Die man het haar net geterg, maar hy het aan haar dun nerf geraak.
Sy wil nog die gesprek volledig herroep toe sy amper die trappe na die gastevleuel se stoep mistrap. Sy klik met die tong en gee die paar treë na haar ouma se oop kamerdeur. En steek vas.
Dan is dit waar. Skrik spring tot in haar keel. Haar pa het haar die afgelope tyd per brief en telefonies probeer waarsku. Sy wou dit nie regtig glo nie. Sy moes geweet het hy verswyg dit doelbewus sodat sy self kan sien. Die agteruitgang was skielik. En nie haar pa of sy vennoot, dokter Geertse, kon dit nog akkuraat diagnoseer nie.
Die skemerrooi sonlig val skuins oor Debora Schlagerfeldt se geboë kop. Die silwergrys bolla kry ’n koper skynsel.
“Ouma?” Maar haar stem is te sag en sy probeer weer: “Ouma Debora?”
Daar is ’n roering maar dis of die nek die kop nie lekker wil lig nie. ’n Stil verslaenheid kom lê in Debora. Die oumens voel ver verwyderd. So anders as vroeër jare toe hulle twee nie na genoeg aan mekaar kon kom nie. Sy weer die herinneringe af en gaan vat die maer vingers vas. Toe eers lig die ouer vrou haar kop, frons toe sy haar oë oopmaak.
“Deboratjie,” kry sy krakerig uit. In haar glimlag skuil vergane skoonheid. Sy lig ’n hand, vee lig oor Debora se wang. “Ek is so bly jy is hier.”
“Ek ook.”
Debora leun vooroor om haar op haar voorkop te soengroet. Een beaarde hand hou haar terug en sy word soos altyd fyn bekyk.
“Purperwinde,” mymer sy.
“Ouma?”
“Ek sê maar net. Jou oë is soos jou pa en oupa Dieter s’n. Blou soos purperwinde. Jou ouma Susan het altyd van morning glory-blou gepraat.”
Debora knik. Male sonder tal moes sy al na dié storie luister. Al is ouma Susan al voor haar geboorte dood. Maar iets het by die bekende woorde ingesluip. ’n Afwesigheid. Iets wat haar bewoë maak. “Ouma,” sê sy en streel oor die hand wat teen haar wang rus. “Ek is nou vir altyd hier.”
Die oumens knik haar grys kop stadig asof sy dit nie mooi glo nie.
Sy staan op, gaan sit in die ander leunstoel regoor Ouma. Net toe sy wil begin gesels, hoor sy ’n voetval op die stoep. Binne oomblikke staan Tristan se gestalte die deur vol.
Ouma Debora sit regopper. Die metamorfose is merkwaardig, dink Debora wrang. Die man het klaar invloed hier. “Kom binne, Tristan.” En met ’n vinnige blik na haar kleindogter: “Hy dring daarop aan dat ek meer moet beweeg. Dis glo my hart wat my deesdae so terugsit.”
“Maar dit weet ons mos.”
Debora se impulsiewe beswaar
