тота, кырга сыймаслык кыланыш үзендә. Гөлбануны бар дип тә белми!
«Ярамый» дигән сүзнең чын мәгънәсен бик тиз төшенде Гөлбану. Килеп тора башлау белән, үзе бер авыл урамы кадәрле ишегалды алар өчен тарайды. Аларга хәтта олы капка аша йөрергә дә рөхсәт итмиләр.
Күңелсез иде Гөлбануга. Еш кына ул, үзләре йөри торган тыкрык капкасы янына килеп, ярык аша гына урамга күз сала. Анда да әллә ни юк. Кешеләр бик сирәк үтә. Гел шулай күңелсез булыр микәнни?..
Андый чакларда ул олы өйдән Чулпанияне алып чыгуларын көтә. Аны һәр көнне диярлек бер үк вакытта көндезен һәм йокларга ятар алдыннан, курчак кебек киендереп, ишегалдына яисә бакчага алып чыгалар. Чулпания чыгу белән, барысы да аягүрә баса, барысы да, ярарга теләгәндәй, аның янында бөтерелә башлый. Җаны ни тели, шуны эшли ул. Тели икән, бакчага керә. Урамны күрәм ди икән, шунда ук зур капканы төбенә кадәр шыр ачып куялар, атка утырып йөрим дисә, рәхим ит, җиңел тарантаска ат җигелә…
Үз дәрәҗәсен бик белә Чулпания. Әле беркөн генә Гөлбану аның Кылый Хәмит белән сөйләшүен тыңлап торган иде.
– Хәмит абый… Тукта әле! – Чулпания бу сүзләрне олыларга охшатып, эре генә, әмер биргән кебек итеп әйтте.
Хәмит шунда ук, кылый күзен тасрайтып, кыз алдына чүгәләде.
– Тыңлыйм, үскәнем…
– Әйт әле: син минем дәү әнине яратасыңмы?
Байбикәне дәү әни дип йөртүен Гөлбану белә иде инде.
Хәмит мондый сорауны көтмәгән, ахрысы, елмаеп үзе сорау биреп куйды:
– Минме?..
– Әйе.
– Һы…
Хәмит шулай нәрсә дип әйтергә дә белмичә икеләнеп торган арада, Чулпания әйтә салды:
– Бәлки, куркасыңдыр?..
– Куркам… Монысы хак.
– Ә ник куркасың?
– Ник дип… Ул бай.
– Аннан башкалар да куркамы?
– Башкалар да.
Кыз чак кына уйланып торды. Аннары бармагы белән Гөлбану ягына төртеп күрсәтеп:
– Аның әтисе дә куркамы? – дип сорап куйды.
– Әйе, Гөлбануның әтисе дә курка.
– Көчле ич ул…
– Булса соң! Менә бераз үсә төш әле, син дә дәү әниең кебек көчле булачаксың… Синнән дә барысы да куркып торырлар. Чөнки син бай… Байларга буйсыналар… Байлар алар көчле дә, батыр да, синең кебек матур да булалар.
Чулпания: «Менә ишеттеңме инде?» – дигән сыман, бик эре кыяфәт белән Гөлбануга күз төшереп алды.
…Күп тә үтмәде, бай кызы Чулпаниянең көчлерәк булуын, «батырлыгын» Гөлбануга үз җилкәсендә татырга туры килде…
Болай булды. Әнисе чүплектән башы ватылып, аяк-куллары каерылган курчак табып кергән иде. Шуны юып, яңа баш ясап куйды, аяк-кулларын рәтләп, Гөлбануга менә дигән курчак ясап бирде. Шәмәхә каләм белән сөрмәле күзләр, кашлар, авыз-борыннарына кадәр ясады. Гөлбануның башы күккә тиде, шатлыгы эченә сыймады. Көннең көн буе кулыннан төшермәде курчагын.
Кичкырын, туңмасын өчен әйбәтләп киендереп,
