эрэр. Үүтэ биллибэтэх сиҥэ курдук тулабыт туп-тунаархай. Салгын сииктээх уонна ханнык эрэ хабархай амтаннаах курдук.
Гурьянов биһикки сииктээх күөх отунан көмүнэн баран окуопабытыгар сытабыт. Пилотка бэргэһэбитигэр эмиэ оттору кыбыппыппыт, чугаһаабатах киһи билбэт: сири кытта сир буолан, оту кытта от буолан көстөр гына сытабыт.
– Уон биэс мүнүүтэ хаалла, – диэтэ Гурьянов, харытыгар кэтэ сылдьар чаһытын көрөн баран.
Туман көттө.
Өстөөх сытар дэриэбинэтин сэмнэҕэ харааран көстөр.
– Аҕыс мүнүүтэ хаалла…
– Биэс…
– Үс…
Эмискэччи илин өттүбүт өрө дьигиһис гынна. Биһиги үрдүбүтүнээҕи салгын суп-суһугурас, куп-куһугурас буола түстэ. Халлаан төһө эмэ сырдаабытын үрдүнэн, түүтэх-түүтэх уоттар, чаҕылхай баҕайытык күлүм-күлүм гыннылар. Тип-тигинэс, ньип-ньирилэс сири-халлааны дьигиһитэр тыас өрө сатарыйда. Ханнык күүстээх этиҥ тыаһа, туох ама тэҥнэһиэй, бу тыаска!
Ити «сэрии таҥаратынан» ааттанааччы советскай артиллерия уоту аста.
Өстөөх сытар сирин хара күдэн сапта, буор-сыыс, от-мас өрө ыһыллан тахсар, төттөрү саккырыыр, онтон эмиэ итиннээҕэр күүстээх ньиргиэр буолар.
Советскай артиллерия! Хайдахтаах модун күүһүй, хайдахтаах уордаах сэбий?!
Өстөөх атаҕын анныгар тэпсиллэн сытааччы сүүһүнэн, тыһыынчанан дьоннор кинини күүппүттэрэ өр буолла. Оҥкучахтан тахсан дьоннор илин халлааны одуулууллара. Халлаан артиллерия уотуттан кыыспыт күөнүн көрүөхтэрин баҕараллара. Дьоннор буорга умса түһэн сытан сиргэ кулгаахтарын таҕайаллара. Кинилэр советскай артиллерия тыаһын – Кыһыл Армия быыһыы-босхолуу иһэр тилэҕин тыаһын ньиргиэрин иһиллииллэрэ.
Кэм кэллэ! Кини дьэ саҥарда! Советскай артиллерия саҥарар!
– Ур-ра, ур-ра! Партия иһин, Ийэ дойду иһин!
Советскай сэриилэр сытар окуопалара бүтүннүүтэ түллэх гынарга дылы гынна. Окуопаттан тахсан советскай пехота иннин диэки ыстанна.
Артиллерия уота өстөөх сытар сирин кэлин өттүн диэки быраҕылынна. Инники кирбии хара күдэнэ арыый дьэҥкэрдэ.
Артиллерия үлтү мэһийбититтэн ордубут өстөөх сорох чааһын сэмнэхтэрэ, кэнники өй ылан утарылаһарга оҥоһуннулар. Ханна эрэ пулеметтар татыгыраатылар, бинтиэпкэлэр, автоматтар тэһитэ-ойута ыттылар.
Кимэн киирэн иһэр биһиги дьоммутуттан ким эрэ оҕутта, ким эрэ ыараханнык бааһыран хаһыытыы хаалла.
Өстөөх хантан утарсарын көрө сытан, тэһитэ ытыалыырга, кэм дьэ кэллэ. Снайпер «булда» тахсар, төһө кыраҕыта биллэр мүнүүтэлэрэ кэллилэр.
– Гурьянов!
– Чээрин!
Биһиги бинтиэпкэлэрбит итийбиттэрэ өр буолла.
Окуопаттан быган сытан биһиги кимэн киирэн иһэр чаастарбытын ытыалыыр немецтэри бултуубут.
Хантан эрэ, өстөөх окуопаларын кэтэҕин диэкиттэн, пулемет уоту аста. Кимэн киирэн иһэр биһиги дьоммут хаптайдылар.
– Хантан ытар хара
