Dergisi ailesine de teşekkür ediyorum…
Yeni Şafak’tan baba dostları Yaşar Süngü ve ailesi, Yavuz Sunter, Mehmet Emin, Mesut Şanlı ve bir başka baba dostu Şaban Abak ve adı aklıma gelmeyen çok kıymetli insanlara da gönülden teşekkürler…
Ve son olarak…
Çok kıymetli hayat arkadaşım, ahiretliğim, sevgili eşim Hasan İlhan… Merhametinle, güçlü duruşunla, tüm sözlerime değer veren ve hepsinin gizli anlamlarını sezen rikkatli ve imanlı kalbinle, dünyanın tüm kötülüklerini unutturan tebessümünle, bana ve aileme olan fedakârlığınla, tüm acılarımda elimden tutup beni kaldıran insanlığınla, bana sevginin her bir safhasını hissettiren dostluğunla, bana öğrettiklerin ve bende bulduklarınla, hayata en sırlı tarafından bakmayı hatırlatan sözlerinle, anlayışın ve tüm dünyayı sırtımda taşıyacak gücü veren muhabbetinle, kitabımı yazdığım yıllar boyu beni dinlemekten usanmayan nezaketinle, dağ gibi yanımda duran heybetinle, beni hiç yalnız ve kimsesiz bırakmayan inayetinle, attığım her güzel adımın baş mimarı olan ferasetinle ömrümün ışığısın. Senden önce, seni bana nasip eden Rabbime hamd ediyor ve bu kitabın gidişatında büyük izlerin için sana tüm kalbimle teşekkür ediyorum… Varlığın varlığımın süsüdür. Ömrüme hep dokunman duasıyla… Teşekkürler…
Birinci Bölüm
Yalnızlık
Söyleyebilmek önemliydi. Ne zamandan beridir düşündüğümü sandığım bir şeydir bu… Söylemek yarım olanı tamamlar, bu doğru; fakat geçerli değil. Çünkü muhtemelen sen söylersin, onlar duyar! İşte tam burada seni yalnızlığına düşürüyorum. Dikkat et! Yalnızlığa değil, yalnızlığına… Çünkü insan insana en acı olanı yapar. Konu acı vermekse görevimizi tamamladığımız -belki de-tek mecradır hayatta… Neyse lafı dolandırmadan -ki en sevdiğim şeydir– konuyu dağıtmadan -ki en çok yaptığım şeydir– kaldığım yerden -ki en unuttuğum şeydir- iki dakika kadar önce kurduğum cümlelere devam etmek istiyorum:
Seni ‘yalnızlığına’ düşürüyorum…
Yalnızlık; sanıldığı kadar zor değildir. Zor olan, kendi yalnızlığındır. Sükûnetle bekle! Anlatacağım… Yalnızlığı anlatırken, resmederken çoğunlukla yanlış bir tasvir görürsün. Tek başına, yegâne, sayısal olarak ‘bir tane’ olmak değildir yalnızlık. Gürültüler, kargaşalar, insanlar içinde, kendi içine dönmektir. Esasen yalnızlık anlaşılmamaktır. Şu paragrafa bir bak! Ne çok ‘yalnızlık’ dedim. Sayısal anlamda ne çok… Ama hâlâ ne yalnız bir kelime!
Dönelim başa!
Duymak, anlamanın gerek şartıdır; fakat yeter şartı değildir. Duymak bir ön koşuldur; ama ‘anlamak’ zaman-zaman mümkün ve çok zaman imkânsız bir ihtimaldir sadece… Söyleyip de anlaşılmamış olmak, hiç söylememiş olmanın efendisidir. Nerede mi? Seni yalnızlığına düşürdüğüm yerde.
Ne demiştim?
Sen söylersin, onlar duyar!
İşte senin yalnızlığın, tam da burada başlıyor. Hâlâ yalnızlıkla, ‘senin’ yalnızlığının arasındaki farkı tam ifade edemediğimi düşünüyorsan diye söylüyorum; eğer hiç söylememiş olsaydın bu, ‘yalnızlık’ olurdu. Katıksız, sek ve ayan beyan yalnızlık. Ama hayır! Söyledin ve anlamadılar. Yani gürültü var, sesler var, insanlar var; çünkü söyledin… Her yer kalabalık… Ama anlamadılar, işte kendi yalnızlığındasın. Bir noktayı daha açıklığa kavuşturmuş olduğumu düşünüyorum. Başta dediğim gibi ‘en acı’ olan buydu…
Ne çok acı var değil mi?
Ya da…
Acı ne kadar da çok!
Hz. Adem’le Havva’dan bugün son doğan insana kadar var olan insanları ve geçen zamanları bir kenara bırak! İşin içinden çıkılmaz çünkü… Yalnızca bir saat için ve yalnızca bir ülkeyi baz alarak yola çıksak ve sadece o zaman dilimi ile hesaba katılan yerin sınırları dâhilinde akan gözyaşlarını ve hıçkırıkları bir araya getirsek… Çıldırırsın....
Ben mi?
Ben oraya kalmadan çıldırdım. Gözyaşını akıtamayan, hıçkırıkla ağlayamayan, sadece o acıyla atan kalpleri topladım da; ne ağır bir sessizlikti anlatamam.
Aslında… Ne heybetli bir yalnızlıktı…
Göze, söze, öze bakanlar için bu anlattıklarım. Yok yok! Bakıp da görenler için… Herkes görür mü sandın?
Ya da…
Herkes mi görür sandın?
Duymak ile anlamak farklı yüklemlerdi. Bakmak ile görmek… Biri diğerinin yanından bile geçmez. ‘Görmek’ bekler ki ‘bakmak’ yetsin. Bakmak hep avaredir. Bakmaya göz yeter, görmeye emek gerek. Birkaç eylemi bir arada yapabilecek misin? Denemelisin! Baktım ve gördüm demekle olmaz. Baksan hakkıyla, görülecek çok şey var.
Ne zaman sever insan? Baktığında mı, gördüğünde mi? Uçurumu fark ettin mi şimdi? Hep bakarsın, bir görürsün. Sevmek görmekle başlıyor işte! Görmeden sevdiğinde yazık oluyor. Bu görmek, özü görmek… İçindeki tarlalarda ne yetişir, denizleri ılık mıdır, iklimi soğuk mudur? Sokakları kesişir mi olur olmadık? Evleri kat-kat mıdır, bahçeli midir? Peki ya gözü görmek?.. Renginden, şeklinden öte bir görmek bu… Baktığında birkaç masal anlatır mı mesela?
Suskun mudur?
Senin yalnızlığından bahsediyorum. Evet… Misallerle süslerim senin yalnızlığını. Mürekkep makamları andırır da; bu ahenkli kalabalığa aldanırsın. Rengarenk bir bahçeye benzetirim belki de… En çok neyi seversen yanı başına iliştiriveririm; ama yine de söküp alamam derin yalnızlığını. Buradaki ‘derin’; mânâda derin. Sakın, yalnızlığına sıfatlar ekleyerek kendimce şekillendirdiğimi sanma! Mânâda derin senin yalnızlığın. Başka hangi sıfat bu kadar ortaya koyabilirdi bu mevzuyu? Anlaşılmamaktan da öte bir mesele bu… ‘Dış’ ve ‘iç’in uyumsuzluğu var bir de… Evlerden uzak! Seni uçurumlara sürükler de beden olduğu yerde sayıklar durur. Ruhuna itinayla bak! Ne tozlu kasabalarda muhabbetler etmiştir o… Ne umulmaz köşe başlarında ıslanmıştır, ne görgüsüz acıları denizlere akıtmıştır da sana gelir anlatır.
Sen…
Beden olarak sen…
Onu dinledikçe bir ferahlar bir daralırsın. Ruhun aydınlığı, bedenin var olduğu mekâna bir an ışık tutar da yeniden karanlıkta bırakır gider seni…
Beden olarak seni…
İçin farklı-farklı iklimler gezerken dışın koltukta oturur. Bu; yalnızlığın zirvesidir. Bir kombinasyon düşün; var olan her şeyin ve herkesin görüntüde, mânâda, zihinde var olması ile, senin içinde aslında hiç olmaması nasıl bir yalnızlıktır? Nicelikte çok, nitelikte yok olmak!
