karşılar, ağır misafirleri gönüller, yola salardı. Kaç kapıya gözü yaşlı, ak duvaklı gelin indirmiş, kaç delikanlıyı halvet gecesine uğurlamıştı. Silah seslerini duyunca endişelendi, sağa sola emirler yağdırmaya başladı:
“Gayın alayı geliyor! Gayfeciyi uyandırın, keyfanıyı çağırın gelsin, mezeciler mangalı yaksın, hızmatçılar dizilsin, abdalları yola çıkarın, hazır mı abdallar…?”
Ali Çavuş değneğini yere vura vura dolaştı, bir düzen verdi oğlanevine. Kimin ne yapacağını anlattı bir bir. Hizmetçilere bağırdı.
“Oğlanevinin elli metre ilerisine çıkarın davul zurnayı! Gelen gayın alayı! Yolda karşılamak gerek. Yarın gelin alacağız. Gelin kızın kardeşleri yolu yokuşa sürmesin. Haydi, yüzümü kara çıkarmayın gözünüzü seveyim…”
Gözleri iri iri açılmıştı Kâhya’nın. Değneğini sürüyerek davulcu Aslan ile zurnacı Ekrem’in yanına vardı:
“Aman ha!” dedi, “Kız evinin davulunu bastırın, gümbür gümbür vurun karşılama havasını. Aslan, gözüne gurban olayım, davulu Osman’ın önünde döv. Osman bu! Kedin de biliyon gurban olduğum. Huylu at gibidir Osman, önden geleni kapar, arkadan geleni teper…”
Ali Çavuş, oğlanevinin hizmetçilerini de davulun arkasına dizdi.
“Gelenlere yer gösterin,” dedi “Bir dediklerini iki etmeyin, hızmatta gusur olmasın uşaklar. Aman ha! Deli Osman’ın suyuna gidin gurbanınız olayım, düğün evini başımıza yıkmasın… ”
Gayın alayı alacaklı gibi gelirdi oğlan evine. Onları ağırlamak Ali Çavuş’un işiydi. Gayınların bitip tükenmez isteklerine boyun eğer, yaz günü aba, kış günü yaba, ağustosta kar, zemheride bar… ne isterlerse yapardı. Gelini sağ selamet almak için kalbur ile su taşır, mum alevinde çay kaynatırdı…
Davulcuyu, zurnacıyı, hizmetçileri gayın alayını karşılamak üzere yerleştiren Kâhya, değneğini sürüye sürüye geldi, ceviz ağacının gövdesine dayandı. Yüzünde gittikçe artan bir endişe vardı.
“Gayın alayı kapıya dayandı! İnce sazlar hazır mı?” diye yeniden gürledi ve tandır damına yöneldi.
Böyle kaç geceyi savuşturmuştu Bahri Usta. Dert ölçer, gam tartardı böyle akşamlarda. Ali Çavuş, tandır damının kapısını açar açmaz yekinip kalktı yerinden. Gözlerini Ali Çavuş’a dikti.
“Hazırık Ali Kâa, hazırık. Tasalanma gurban olduğum” dedi. Tandır damının kerpiç duvarına yaslanmış, başını omzuna düşürmüş uyuklayan oğluna seslendi.
“Tufan, gayın alayı geliyo, kalk delioğlan…” dedi, Ali Çavuş’a döndü:
“Ali Kâa, Allah yüzümüze bakar da gazasız belasız savuştururuk inşalla. Şimdi bu deli oğlanlar, bağdan boşanmış gibi girer oğlanevine. Yarın yüz yüze bakacağız demezler, kırıp dökerler ortalığı. Evelden beyle miydi gurban olduğum ağam. Ağalar da, ağanın uşakları da töreliydi. Oturaklı olurdu, ağır idi meclisler, Güççükler böyüğünü bilirdi. Aaah! Sözü gılıç gibi beyler vardı eskiden. Kan aksa, akan kanı keserlerdi bir çift sözünen… Düğünlerin de bir tadı tuzu vardı. Ağanın uşakları bir hoş oldu gayri. Babaları Dadaloğlu, Köroğlu, Kerem isterdi. Aşk ile tarardık sazın telini. Ne bozlaklar inilerdi sazın döşünde. Öyle meclisler kurulurdu ki, sabahlara kadar saz yanar, söz erirdi. Eskiden de vardı göönü yaralı gençler ama böyle uluorta değildi sevda. Sevdanın sırınan, gönülün birinen olacağını bilirdi eskiler. Şimdi…
“Şimdi değişti Bahri usta, nerde eski düğünler, nerde eski sevdalar…”
“Gurban olduğum Ali Kâa, yüzüm ayağıyın altında… Soydan sürüp gelmemiş mi bu deli uşak? Sanki o dedelerin torunları, o babaların oğulları değil bunlar. Ağalık vermeyinen, yiğitlik vurmayınan olur sanıyo bunlar. Hatire, gönüle değen olmazdı evvelden. Gönül bilen, gönül alan kalmadı… Aaaah! “Gırıldı beyler, paşalar, kellere galdı köşeler,” derdi babam…
“Haklısın Usta, ama töre bu, bin senedir sürüp gelmiş işte, boynumuzu eğeceğiz, başka çaremiz mi var…?”
Bahri Usta, işinin ehli, yüreğinin bir yanı ezelden yaralı bir abdaldı. Bir şahin gibi daldı mı sazın göğsüne, pençesinde inleyen tellerden hüzün kanatlanırdı. Yüreğini koyardı mızrabın önüne, gönlünü kanatırdı bozlak çalarken. Bahri Usta türkü söylerken, dudaklarını kapatan simsiyah bıyıklarının arkasında, yanık, ölgün bir ses inlerdi. Sol eli, sazın perdelerinde can çekişen bir kuş gibi çırpınır, sağ eli, yangın yerine dönen sazın göğsünde bir pervane gibi döner, döner, dönerdi… O saza vurunca, bir çift turna havalanırdı sevdalı yüreklerden…
Bahri Usta, oğlu Tufan’ı da hüzün hamurundan yoğurmuştu. Tufan daha çocuktu ama en zor havalar, bir gam seli gibi boşalırdı sazından. Bir çocuğun anasına sarıldığı gibi sarılırdı, kucağına sığmayan saza. Bahri Usta, onun saz çalışını gururla seyreder ve:
“Bu delioğlanın mızrabı kimselere benzemez,” derdi…
Tufan, babası saz çalarken, tor şahin gibi başını eğdirerek izlerdi onu. Babasının sustuğu yerden o başlardı. Ondan aldığı feryadı, küçücük yüreğinde yeni bir ateşle yakıp salardı meclislere…
Ali Çavuş:
“Ben gelenleri karşılayım, sen de hazır ol Bahri usta,” dedi ve çıktı.
Çileye girecek bir mürit gibiydi Bahri Usta. Teslim olmuştu. Yüzündeki derin çizgilerden bir efkâr okunuyordu. Sazını alıp bir giriş yaptı, Tufan’ın gözlerine baktı.
Tufan, babasının bir ses aradığını anladı. Kendi sazının tellerini taradı, ses verdi babasına. Sazları birlikte çaldılar bir müddet, sesler ahenkliydi, hazırdılar…
Silah sesleri, oğlan evinin kapısına kadar dayandı. Davul zurna sesleri, koyunun kuzuya karıştığı gibi karıştı birbirine. Zurnanın içli, yanık havaları pırıl pırıl yanan gökyüzüne dağılıyordu. Yıldızlar bir halaya durmuştu sanki. Halayın başındaki çoban yıldızı, mendilini sallayarak bir türkü tutturmuştu:
“Su gelir millendirir…”
Kızevinin davulu susar susmaz, oğlanevinin davulu, zurnası çalmaya başladı. Aslan, davulunu dizine yatırmış, halayın gaydasına kaptırmıştı kendini. Davulu, Deli Osman’ın ayaklarının dibine eğilerek çalıyor, çomağını ahenkle indirip kaldırıyordu… Davul, halaydakilerin ayakları havaya kalkıp yere indikçe güm güm inliyor, halay çekenlere yol gösteriyordu.
Gayın alayının önünde, havaya paralar saçarak bağıran Deli Osman’ın, ağzında dili dönmüyor, ne dediği hiç anlaşılmıyordu. Halaydan kopup sağa sola yaslanarak yürüdü, belinden silahını çekip şarjörü havaya boşalttı.
Osman’ı bu halde görenlerin endişesi bir kat daha artmıştı. Deve üstünde adam talardı Osman. Kendini taşıyamazdı. Birkaç kadeh içince, alçak dağlarla hesaplaşır, ulu yolları keserdi. Kârsızın biriydi ama
