Tobçiyan, s. 445-446; Anonim, The Secret History of the Mongols, s. 186; Anonim, Moğolların Gizli Tarihçesi, s. 139; Reşîduddîn Fazlullah Hemedânî, Câmiu’t Tevârîh, s. 303, 381.
81
Uruguud boyu Kabul Han’ın kardeşi Çagsu’nun soyundan gelen boylardan biridir. Bk. Reşîduddîn Fazlullah Hemedânî, Câmiu’t Tevârîh, s. 193; Reşîduddîn Fazlullah Hemedânî, Kitâb-ı Nesebnâme-i Mulûk, vr. 100b.
82
Anonim, Mongolun Nigoça Tobçiyan, s. 577-586; Anonim, The Secret History of the Mongols, s. 139-141; Anonim, Moğolların Gizli Tarihçesi, s. 179-181; Lubsandanzan, a.g.e., s. 120-122.
83
Reşîduddîn Fazlullah Hemedânî, Kitâb-ı Nesebnâme-i Mulûk, vr. 106a; Anonim. Muizzû’l Ensâb. Bibliotheque Nationale France, Department des Manuscrits, Persian 67, vr. 13b; Reşîduddîn Fazlullah Hemedânî, Câmiu’t Tevârîh, s. 196-197; Abraham Constantin Mouradgea D’ohsson, a.g.e., s. 165-166.
84
Naymanlar, Altay Dağlarının doğu ve batısında yerleşmiş bir Türk boyudur. Bk. Reşîduddîn Fazlullah Hemedânî, Câmiu’t Tevârîh, s. 124-125; Ch’i T’ang, a.g.t., s. 293; Timothy Michael May, a.g.e., s. 227.
85
Anonim, Mongolun Nigoça Tobçiyan, s. 460-461, 503-506; Anonim, The Secret History of the Mongols, s. 111-112, 122-123; Anonim, Moğolların Gizli Tarihçesi, s. 143, 154-155.
86
Reşîduddîn Fazlullah Hemedânî, Kitâb-ı Nesebnâme-i Mulûk, vr. 106a; Anonim, Muizzû’l Ensâb, vr. 13b; Reşîduddîn Fazlullah Hemedâ
1
İnci Enginün. “Gılgamış destanı ve oyun yazarlarımız,”
2
İnci Enginün. “Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun romanlarında Atatürk,”
3
Nadir Devlet, bu makaleyi John Man’ın
4
Prof. Dr., Kastamonu Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü.
5
Dr. Öğretim Üyesi, Celal Bayar Üniversitesi.
6
Tim Severin.
7
Brian Jacomb. “Ruler of the Sky. A Novel of Genghis Khan By Pamela Sargent” March 16, 1993. https:// www.washingtonpost.com/archive/lifestyle/1993/03/16/book-world/8cfe58a7-957f-4b85-9081-e-7c8eba994d9/ (26.02.2022) “… Pamela Sargent, well known for her science fiction, has chosen to depict the life and times of Genghis Khan in her first historical novel and has done so primarily through the women around him.”
8
https://www.amazon.com/Ruler-Sky-Novel-Genghis-Khan-ebook/dp/B00J90CDT8 (26.02.2022) Editorial Reviews: “The ruthless 13th-century warrior Genghis Khan, who built a vast empire in his drive for world conquest, is the subject of this workmanlike historical novel, a panorama of warfare, intrigue, sex and betrayal. In Sargent’s (Ruler of the Sky) somewhat romanticized portrayal, the Mongol ruler is a schizoid figure capable of both monstrous savagery and saintly humility and forgiveness. We see Genghis Khan through the eyes of women who loved and manipulated him. His doting mother, Honelun, stirs his lust for vengeance by telling tall tales of his father’s poisoning. His chief wife, Bortai, is bitter over his neglect of her. Another wife, Ibakha, rashly attempts to convert the ruler from worship of the sky-god Tengri to Christianity. Still another spouse, Ch’i-kyuo, a ladylike Chinese princess, has lesbian trysts with a Han concubine. Genghis Khan himself enjoys simultaneously bedding two additional wives, Tatar sisters Yisui and Yisugen, and we also read of his homosexual relationship with a friend whom he later orders to be hung. Sargent’s flat prose is plodding and ridden with cliches, but it helps anchor the exotic excesses of the violent world she describes.”
9
M. Kussainova ve Zh. Abdigapbarova. “The Image of Historical Figures in Kazakh Literature,” June 2016, International Journal of Social Science and Humanity 6 (6): 437-455. (https://www.re-
10
Doç. Dr., Kastamonu Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü
11
Dinç, S. (2019). 13. Yüzyılda Moğol Posta Teşkilatı (Yam), Danışman: Derya Derin Paşaoğlu, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Mayıs, Trabzon.
12
Bayaut, Bayat boyunun Moğolca’daki söylenişidir. Bayat boyu bilindiği gibi Oğuzların 24 boyundan birisidir. Dede Korkut destanlarında Dede Korkut’un bu boydan olduğu kaydedilmiştir. Gene tarihi şahsiyetlerden Harezmşah Atsız’ın evlendiği Terken Hatun da bazı kaynaklara göre bu boydan gösterilmiştir. Bayat boyu Gerdizi’nin verdiği Kıpçak boyları içinde de yer almaktadır. Gerdizî Kıpçakları oluşturan yedi boydan birinin Bayatlar olduğunu yazmıştır. Bayatlar görüldüğü gibi hem Oğuzlar hem Kıpçaklar hem de Moğol boyları içinde bulunmaktadır. Bayat sözü “Bay” sözüne Moğolca çokluk eki olan “– at” ekinin eklenmesi ile oluşmuştur. Bay Türkçe’de değişik biçimlerde kullanılmıştır. Mesela Boy- gibi Boy-abat sözü de bu isimden ortaya çıkmış olmalıdır. Bugünkü Türk lehçelerinde de canlı olarak kullanılan bu söz genellikle zengin ve bey anlamında kullanılmaktadır. (Ercilasun, 1992: 56) Boyabat adı da zengin topraklara sahip yer, verimli topraklar anlamına gelmektedir. Türkçe’de –a ünlüsünün değişiklik göstermesi mümkündür. Bay bazen Boyabat yer adında olduğu gibi “Boy” biçiminde de söylenebilir. Bayat adı bize aslında Türklerle Moğollar arasındaki yakınlığı da göstermektedir. Oğuz ve Kıpçaklarda bulunan bu boy Moğolların arasına da girmiştir.
13
René Grousset Calayırların Türk göçerler olabileceğini yazmıştır. (Grousset, 2001: 19) Zeki Velidi de Celayirler ve bazı Moğol boylarının Türk olduğunu söylemiştir. (Togan, 1969-1970: 18-23) Bugün Celayirler çoğunluk olarak Kazakistan coğrafyasında bulunmakta ve Kazakların büyük boylarından birini teşkil etmektedir. Celayir boyu geçmişte İlhanlı Devleti içinde de önemli rol oynamıştır. Hatta bu boyun mensupları Moğollarla birlikte 1240 Kösedağ savaşından sonra Anadolu’ya da gelmişlerdir. Günümüzde Anadolu’da bu boya mensup kişiler bulunmaktadır.
14
Bu isimlerin telaffuzları Ahmet Temir’in okuyuşuna göre yazılmıştır.
