ise… Mutlu mesut yürüyorlardı.
“Tamam,” diye bağırdılar. “Uğurlama zamanı. Evi de çok yakın zaten.”
Bu durumda damadı uğurlama şarkısını söylemeye bile gerek kalmadı.
Sessiz bir geceydi ve kar yağıyordu. Tam gezilecek bir hava vardı. Onlar da öyle yaptılar. Gelinle damat önden gidiyordu. Eğlenceye katılan bekâr bir gençle gelinin kız arkadaşları biraz geride kaldılar. Kızlar uğurlama şarkısını söylemeye başladılar. Şarkı, sanki cenaze uğurluyor gibi ağır ve hazindi. Katenka bunun gereksiz olduğunu düşündü: “Daniluşko olmadan asla mutlu olamam, bunlar da şu ağıtı nereden çıkardılarsa?”
Katenka, Daniluşko’yu başka şeyler düşünmeye zorladı. Daniluşko önceleri onunla konuşuyordu ama sonradan tekrar hüzünlenmeye başladı. O sırada gelinin arkadaşları şarkıyı bitirdiler ve neşelendiler. Gülüp koşuşturuyorlardı. Daniluşko ise canlı cenaze gibiydi. Katenka ne kadar uğraşsa da onu neşelendiremedi. Eve kadar bu halde gittiler. Bekâr delikanlıyla genç kızlar dağıldılar. Daniluşko ise adet olmamasına rağmen nişanlısını evine bıraktı ve tekrar kendi evine döndü. Prokopiç çoktan uyumuştu. Daniluşko sessizce ocağı yaktı, yaptığı kâseleri evin ortasına getirdi ve onlara bakmaya başladı. O sırada Prokopiç’in öksürüğü tuttu. Öksürmekten ciğerleri sökülüyordu adeta. Son zamanlarda sağlığı iyice bozulmaya başlamıştı. Bu öksürük Daniluşko’nun yüreğini burktu. Geçmişi hatırladı. İhtiyara çok acımıştı. Prokopiç öksürdü ve şöyle sordu:
“O kâselerle ne yapıyorsun?”
“Öylesine bakıyordum. Onları vermenin zamanı gelmedi mi?”
“Çoktan geldi. Boşuna yer kaplıyorlar. Bunlardan daha da iyisi yapılamaz.”
Biraz daha sohbet ettikten sonra Prokopiç tekrar uykuya daldı. Daniluşko da yattı ama bir türlü uyku tutmuyordu. Yatakta döndü durdu, sonra kalktı, ocağa odun attı, kâselere baktı ve Prokopiç’e doğru yaklaştı. İhtiyarın baş ucunda biraz bekledi ve iç çekti…
Sonra çekici eline aldı, bir ah çekip boru çiçeğine vurdu, paramparça etti. Çiftlik beyinin çizimine göre yaptığı kâseye ise hiç dokunmadı. Ortasına tükürdü ve koşarak oradan uzaklaştı. Bir daha da Daniluşko’yu gören olmadı.
Kimileri aklını yitirdiğini ve kendini ormana attığını, kimileri de dağın sahibinin onu dağ ustalarının yanına aldığını söylediler.
Ama işin aslı başkaydı. Bunu da size bir başka hikâye anlatacak.
SAŞA ÇYORNIY
Şair, nesir yazarı ve çevirmen olan Saşa Çyornıy 1 Ekim 1880 tarihinde Ukrayna’nın Odessa şehrinde beş çocuklu bir ailenin evladı olarak dünyaya gelir. Gerçek ismi Aleksandır Mihayloviç Glikberg’dir.
Yazar, satirik şiirlerinin yanı sıra Almancadan yaptığı çevirilerle çocuk yazarı olarak kısa sürede ünlenir. 1917 Bolşevik Devrimi, yazarı Rusya’nın Pskov şehrinde yakalar. Çyornıy, Bolşeviklerin ideolojisiyle uyuşamayan diğer entelektüeller gibi vatanını terk etmek zorunda kalır. 1920 yılında eşiyle birlikte önce Litvanya’nın Kaunas şehrine, oradan da Berlin’e gider. 1924 yılından itibaren, Fransa’da yaşamaya başlayan yazar, burada çalışmalarını daha çok Rus kültürünü ve tarihini tanıtmaya yönelik yapar. Bu doğrultuda 1924 yılında Profesör Patraşkin’nin Rüyası (Сон профессора Патрашкина), 1928 yılında Kedi Sanatoryumu (Кошачья санатория), 1930 yılında da Pembe Kitap (Румяная книжка) başlıklı çocuk kitaplarını yayımlar. Nitekim burada çevirisi yapılan öykü de yazar tarafından 1927 yılında Paris’te yayımlanan ünlü çocuk Foks Köpeği Mikki’nin Günlüğü (Дневник Фокса Микки) kitabına aittir.
Farklı bir üslup ve tarza sahip olan Saşa Çyornıy, yaşadığı La Favier kasabasında 5 Ağustos 1932 tarihinde çıkan bir yangını söndürme çalışmasından hemen sonra evde geçirdiği kalp krizi sonucunda hayata gözlerini yumar. Yazarın naaşı Fransa’nın güneyinde bulunan Toulon şehrinin Le Lavandou mezarlığına defnedilir.
FOKS KÖPEĞİ MİKKİ’NİNGÜNLÜĞÜ
Sahibim Zina, kız çocuğundan çok foks köpeğine benzer. Sanki küçük bir köpekmiş gibi cıyak cıyak bağırır, zıplar, elleriyle topu yakalar (ağzıyla yakalayamaz) ve ısıra ısıra şeker yer. Düşünüyorum da; kuyruğu yok mu onun? Her zaman bornozunu giyerek banyoya gider, benim ise banyoya girmeme izin vermez, ben de onu gizlice gözetlerim.
Dün Zina övünmeye başladı: “Ne kadar da çok defterim var görüyorsun Mikki, değil mi? Aritmetik, Dikte, Kompozisyon… Ah sen ise, mutsuz bir köpek yavrususun, ne konuşabiliyorsun, ne okuyabiliyorsun, ne de yazabiliyorsun.”
Hav! Ben düşünebiliyorum ve en önemlisi de bu. Hangisi daha iyi: düşünen bir foks köpeği mi yoksa konuşan bir papağan mı?
Büyük harflerle yazılmış çocuk kitaplarını çok az okuyabiliyorum.
Yazmayı da… Gülün, gülün (insanlar güldüğünde, tahammül edemiyorum)! Ben de yazmayı öğrendim. Evet, patilerimdeki parmaklarımın bükülemediği doğru, zira ben ne insanım, ne de maymun. Ama ağzıma kurşun kalemi alıyorum, defter kıpırdamasın diye pençemle tutuyorum ve yazıyorum.
Başlangıçta harfler ezilmiş yağmur solucanına benziyordu. Ancak foks cinsi köpekler kızlardan çok daha çalışkandırlar. Artık ben Zina’dan daha iyi yazıyorum. Ama henüz kalem açamıyorum. Kalemimin ucu bittiğinde, sessizce çalışma odasına koşuyorum ve açılmış kalem çöplerini masadan sıyırıyorum.
Üç yıldız koyuyorum. Çocuk kitaplarında gördüm: İnsan yeni bir fikre kapıldığında, üç yıldız koyar…
Hayatta her şeyden önemli olan şey nedir? Yemek yemek. Numaraya lüzum yok! Ev insan dolu. Onlar konuşuyorlar, okuyorlar, ağlıyorlar, gülüyorlar, sonra da yemek yiyorlar. Sabah yemek yerler, öğlen yemek yerler, akşam yemek yerler. Zina ise geceleyin yer, bisküvileri ve çikolataları yastığın altına saklar ve gizlice ağzını şapırdata şapırdata yer.
Ne kadar da çok yerler! Ne kadar uzun sürede yerler! Ne kadar sık yerler! Bir de bana pisboğaz derler…
Dana etinin kemiğini bana verirler (etini kendileri yerler!), küçük bir tabakla süt koyarlar hepsi bu.
Zina ve diğer çocuklar gibi sataşıp, daha fazlasını istiyor muyum? Komposto olarak adlandırdıkları mayaya benzer tatlıyı, kara erik ve üzüm kurusundan yapılı sıvı iğrenç şeyi veya dondurma dedikleri o korkunç şeyi ben yiyor muyum? Ben tüm köpeklerin en nariniyim, çünkü ben foks cinsi köpeğim. Zina’nın elinden özenle aldığım kemiği, bisküviyi ve her şeyi kemirir ve yerim.
Ama
