wasąg — czterokołowy odkryty powóz z bokami z plecionki wiklinowej.
53
sepet (starop.) — kufer a. skrzynia z szufladami; ozdobny mebel do przechowywania kosztowności.
54
przezpieczeństwo — bezpieczeństwo. W tekście zastosowano liczne archaizmy, używając jednak niekonsekwentnie różnych form, np. obok formy „przezpieczeństwo”, pojawia się „bezpieczność”, a także współcześnie obowiązująca forma.
55
rugi (daw.; z niem. Rüge: nagana, staroniem. rouge: oskarżenie) — procedura służąca kontrolowaniu ważności mandatów poselskich w sejmie.
56
skop (daw.) — kastrowany baran.
57
lubo (starop.) — chociaż.
58
indygenat (daw.) — przyznanie obcokrajowcowi obywatelstwa kraju, w którym przebywa.
tumult (daw.; z łac. tumultus: zgiełk, rozruch) — zamieszki (często na tle wyznaniowym); zamieszanie, zamęt; tu forma zdr.: tumulcik.
62
sejm konwokacyjny — zwoływany w okresie bezkrólewia sejm poprzedzający wolną elekcję; ustalano na nim termin i miejsce elekcji, a także kandydatów, spośród których miano wybierać nowego władcę i pacta conventa mające obowiązywać króla. Pierwszy sejm konwokacyjny odbył się w 1573 r. po śmierci Zygmunta Augusta.
63
powołać do laski — w domyśle: marszałkowskiej; wybrać na urząd marszałka sejmu, przewodniczącego obradom.
64
jeniusz (przestarz.) — geniusz; wybitny umysł.
65
niewód — sieć służąca do połowu ryb, złożona z dwóch skrzydeł oraz stożkowatego worka po środku, zw. matnią; ryby napędza się do matni, przeciągając niewód za skrzydła wzdłuż akwenu.
66
stawać na wstręcie — stawać na drodze, przeszkadzać.
67
contra me (łac.) — przeciwko mnie.
68
vanitas (łac.) — marność; tu forma B lm: vanitates.
69
oponować się — przeciwstawiać się.
70
permisja (z łac.) — zgoda.
71
carissime frater (łac.) — najdroższy bracie.
72
furtian — odźwierny w klasztorze; zakonnik, którego zadaniem jest obsługiwanie furty klasztornej: pilnowanie kluczy do drzwi prowadzących do klasztoru, otwieranie i zamykanie ich, przyjmowanie gości itp.
73
podwikarz — kobieciarz; od starop. podwika: noszona przez kobiety biała płócienna chusta osłaniająca głowę i szyję a. młoda dziewczyna.
74
laudetur (łac.) — niech będzie pochwalony; formuła powitalna przyjęta w katolicyzmie.
75
memento mori (łac.) — pamiętaj o śmierci.
76
rezolucja (daw.) — postanowienie.
77
wokacja (z łac. vox, vocis: głos) — powołanie.
78
impedimenta (lm; łac. impedire: hamować) — przeszkody.
79
gallus (łac.) — kogut.
80
per amicitiam nostram (łac.) — ze względu na naszą przyjaźń.
81
repeto (łac.) — powtarzam.
82
vitare (łac.) — omijać, unikać.
83
prowiantować — karmić.
84
parol — słowo, słowo honoru.
85
vicit (łac.; 3 os. lp) — zwyciężył.
86
vivat (łac.) — niech żyje.
87
raróg — ptak drapieżny z rodziny sokołowatych o charakterystycznym upierzeniu, białym z czarnymi plamkami.
88
kobuz — ptak drapieżny z rodziny sokołowatych; tzw. sokół leśny a. sokolik drzewiec.
89
vivat Joannes dux (łac.) — niech żyje wódz Jan.
90
bułany — określenie maści konia: płowy, jasnobrązowy z czarną grzywą i ogonem.
bandolet — rodzaj krótkiej strzelby używanej przez jazdę; pierwotnie: pas noszony przez prawe ramię, na którym jeźdźcy zawieszali strzelbę, ładunki do niej lub broń białą.
94
krócica — krótka broń palna, nabijana ładunkami od przodu, z zamkiem skałkowym lub kapiszonowym. Krócica mogła mieć dwie, trzy lub cztery lufy. Stosowana głównie do samoobrony, krócica zwana była niekiedy pistoletem podróżnym, jednak od pistoletu różniła się budową
