Պոեմներ, առակներ, հեքիաթներ. Աթաբեկ Խնկոյան

      Գուցե խաղաղվի փոթորկված հոգիս.

      Ես մահն եմ ընտրում, հանգիստ եմ ուզում,

      Վարարած գետ եմ, մայր ծովն եմ հոսում: —

      Ռոստոմն ասավ ու հանեց մոտի

      Սպիտակ ծաղիկը, հոտոտեց նրան,

      Հոտոտեց նրան ու ընկավ մեռավ:

      Վեր կացավ ծերը, գերեզման փորեց,

      Հողի մեջ թաղեց, վրան հող ածեց:

      ՀԵՔԻԱԹՆԵՐ

      ԽՈԻԼԻ ԱՅԾԵՐԸ

      Մի խուլ մարդ երեք այծ ուներ: Մեկի պոզը կոտրած էր: Ինչպես է լինում, մի օր այծերը կորչում են: Տերն ընկնում է դես-դեն այծերը գտնելու:

      Նա պատահում է մի ուրիշ խուլ մարդու՝ վար անելիս, և հարցնում է.

      – Բարի աջողում, ախպեր, այծերս չե՞ս տեսել:

      – Լավ է՝ այսպես ցանեմ, – ձեռը մի կողմ թափ տալով պատասխանում է վար անողը:

      Այծատերը կարծելով, թե դեպի ցույց տված կողմն են գնացել այծերը ասում է.

      – Թող երկինքը վկա լինի, թե գտա այծերս, պոզը կոտրածը քեզ եմ տալու:

      Ասում է և գնում այծերը որոնելու: Այծերը գտնելով՝ ուրախ-ուրախ առաջն արած, քշում բերում է արտավարի մոտ և ասում.

      – Շնորհակալ եմ, ախպե՜ր, այծերս գտա. առ այս այծն էլ քեզ, – ու պոզը կոտրած այծը քշում է դեպի նա:

      – Ես չեմ կոտրել դրա պոզը, ես տեղեկություն չունեմ, – զարմանքով ասում է արտավար խուլը:

      – Ի՞նչ ես խոսում, – ասում է այծատերր, – ես ա՜յս այծն եմ խոստացել, որ մեռնես էլ՝ մյուս այծերից տվողը չեմ:

      – Չէ, ես չեմ կոտրել, – բարկացած ասում է մեկը:

      – Չէ, ես է՜ս այծն եմ խոստացել, – կրկնում է մյուսը:

      Սա նրան, նա սրան, բանը հասնում է տուրուդմբոցի: Վերջն էլ գնում են քյոխվի մոտ գանգատ: Գյուղը չհասած սրանց հանդիպում է մի պառավ կին, նույնպես խուլ և հարսի ձեռքից փախած:

      – Ա՜յ նանի, – ասում է այծատերը, – իմ այծերը կորել էին. գնացի, էս մարդուն հարցրի, սա էլ այծերիս տեղը ցույց տվեց: Պոզը կոտրած այծս տալիս եմ սրան, չի վերցընում, ես է՜դ այծն եմ խոստացել, որ մեռնի էլ, մյուս այծերից տվողը չեմ:

      – Ա՜յ նանի, – ասում է խուլ մարդը, – էս օտարականն եկել ասում է, թե այծիս պոզը դու ես ջարդել: Թող ձեռքս ջարդվի, թե ես էդ բանից տեղեկություն ունեմ:

      – Է՜, որդիքս, ձեր արևն ապրի, – պատասխանում է խուլ պառավը, – ինչ էլ ուզում է լինի, ես ձեր խնդիրը չեմ կարող կատարել. քանի որ էն չքոտ անզգամ հարսը տանն է, ես էն տունը ոտ կոխողը չեմ ու չեմ:

      ԿԱՏՈՒՆ, ԱՔԼՈՐՆ ՈԻ ԱՂՎԵՍԸ

      Լինում է, չի լինում մի ծեր մարդ է լինում: Այդ ծեր մարդն ունենում է մի կատու և մի աքլոր: Ինքը լինում է փայտահատ: Ամեն օր գնում է անտառ փայտ կտրելու: