Пыталі мяне, што за дзяўчынка, а я гаварыў, што надта прыгожая, ёй яшчэ няма і пятнаццаці гадоў. Дык хацелі ўзяць яе адрас.
– Хораша ж вы правярнулі гэтую справу, Швейк, – уздыхнуў фельдкурат і пачаў хадзіць з кута ў кут. – Якая ганьба! – сказаў ён, хапаючыся за галаву. – А тут яшчэ галава баліць!
– Я ім даў адрас адной глухой бабулі на нашай вуліцы, – растлумачыў Швейк. – Я хацеў выканаць заданне як след, бо загад ёсць загад. Трэба ж было нешта прыдумаць. I вось яшчэ што: там, у пярэдняй, прыйшлі па раяль. Я іх прывёў, каб яны адвезлі яго ў ламбард, пане фельдкурат. Яно будзе няблага, калі гэтага раяля не стане. I месца болей будзе, і грошыкі ў нас завядуцца, на нейкі час хопіць. А калі гаспадар спытае, што мы хочам рабіць з тым раялем, то я скажу, што ў ім лопнулі струны і мы пасылаем яго на фабрыку ў напраўку. У мяне ўжо і на канапу пакупнік ёсць – мой знаёмы гандляр старой мэбляй. Прыйдзе пасля абеду. Зараз скураныя канапы ў цане.
– А больш вы нічога не адпалілі, Швейк? – спытаў у адчаі фельдкурат, увесь час трымаючыся за галаву рукамі.
– Асмелюся далажыць, пан фельдкурат, прынёс замест дзвюх бутэлек арэхаўкі, якую купляе капітан Шнабель, пяць, каб у нас быў нейкі запас і пры патрэбе знайшлося што выпіць. Можна ім увайсці па раяль? А то ламбард зачыняць…
Фельдкурат безнадзейна махнуў рукой, і праз хвіліну раяль ужо грузілі на фурманку.
Вярнуўшыся з ламбарда, Швейк застаў фельдкурата перад адкаркаванай бутэлькай арэхавай настойкі, ён лаяўся, што яму на абед далі непрапечаны шніцэль. Фельдкурат зноў быў пад мухай. Ён абвясціў Швейку, што з заўтрашняга дня пачынае новае жыццё, бо піць алкаголь – гэта вульгарны матэрыялізм, а жыць трэба духоўным жыццём.
Ён філасофстваваў прыкладна з паўгадзіны. Калі ён адкаркоўваў трэцюю бутэльку, прыйшоў гандляр старой мэбляй: фельдкурат прадаў яму за бесцань канапу і запрасіў яшчэ на размову і быў вельмі незадаволены, калі той адгаварыўся тым, што ідзе прыкупіць яшчэ начны столік.
– Шкада, што ў мяне няма такога! – са скрухай сказаў фельдкурат. – Не пра ўсё адразу падумаеш.
Пасля таго як гандляр старой мэбляй пайшоў, фельдкурат завёў прыяцельскую гаворку са Швейкам, з якім выпіў наступную бутэльку. Частка размовы была прысвечана адносінам фельдкурата з жанчынамі і картамі. Сядзелі доўга. За прыяцельскай размовай іх застаў вечар.
Пад ноч іх адносіны аднак змяніліся. Фельдкурат вярнуўся ў свой учарашні стан, зблытаў Швейка з некім іншым і гаварыў:
– Нене, не адыходзьце. Памятаеце таго рыжага кадэта з абозу?
Гэтая ідылія працягвалася аж да таго часу, пакуль Швейк не сказаў фельдкурату:
– Хопіць! Цяпер ты палезеш у ложак і будзеш дрыхнуць. Зразумеў?
– Лезу, даражэнькі, лезу… Яшчэ б я не палез… – мармытаў фельдкурат. – Памятаеш, як мы хадзілі ў пяты клас і я табе даваў спісаць урокі па грэчаскай мове?.. У вас жа віла ў Збраславе*. Туды можна праехаць параходам па Влтаве. Ведаеце,
