прозвішча матулі.
Перад Вялікай Айчыннай вайною Мікіта разам з маці аказаўся ў Ленінградзе. Блакаднае дзяцінства, школьныя гады ў паўночнай сталіцы, работа на Кіраўскім заводзе, курсанцкае юнацтва… Усё звязана з Ленінградам. Але жыла ў Мікіты і памяць пра Мінск, Беларусь, памяць пра дзеда – Мікіту Васільевіча Галаскока («И снимок: / Он стоит у паровоза / С промасленною ветошью / В руке. / В селе под Брестом / Старая ракита, / Колёс вагонных / Неостывший след…»). Пра свайго прашчура Мікіта Сусловіч напісаў верш «Мой дзед».
У час службы на Балтыйскім флоце М. Сусловіч завочна скончыў Літаратурны інстытут імя А. М. Горкага. Вершы флоцкага літаратара друкаваліся ў часопісах «Звезда», «Нева», «Октябрь», «Юность», у калектыўных зборніках, у альманаху «Дзень паэзіі». Пабачылі свет аасаобныя вершаваныя зборнікі – «Расіі маёй рубеж», «Дзень на караблі», «Добры свет», «Азбука мора», «Памятныя вятры», «Праліў Надзеі»…
Для мяне Мікіту Сусловіча «адкрыў» беларускі паэт Сяргей Сцяпанавіч Панізнік. Яны сустрэліся на БАМе ў творчай паездцы. Вось і запіска з адрасам – лісток з блакнота ў клетачку: «121170, Москва, Кутузовский пр., д.45, кв. 42, Суслович Никита Рафаилович…». Далей ідуць тэлефоны: хатні, у кабінеце, тэлефоны дзяжурнага… Тады М. Сусловіч служыў у Палітупраўленні Ваенна-Марскога Флота СССР. Шмат ездзіў у службовыя і творчыя камандзіроўкі. У адной з іх – на БАМе – і пазнаёміўся з Сяргеем Панізнікам. Як пазнака тае сустрэчы засталіся фотаздымкі. Яны пазначаны чэрвенем 1985 г., Мікіта Сусловіч адправіў беларускаму таварышу па паэтычным цэху сваю новую вершаваную кнігу. На тытульным лісце – надпіс: «Дарагому Сярожу Панізніку з братэрскімі і бамаўскімі пачуццямі сардэчнай дружбы – ад мінчаніна Нік. Сусловіча».
Адзін з вершаў флоцкага паэта на беларускую мову пераклаў Хведар Жычка – «Ноччу ў моры»:
Ноч нібыта казачная небыль.
Дрэмлюць неспакойныя вятры…
Мне б цяпер над гэтым летнім небам
Цалавацца ў полі да зары,
Любавацца, як з вярбою ў пары
Дуб згінае голле да зямлі…
Наш пражэктар далягляд
абшарыў, І загаманілі дызялі.
Ледзь заўважна ў першы раз хіснула,
Бераг ціха ў цемру спаць пайшоў,
З мора жменю пырскаў чарпанула
Зорная Мядзведзіца каўшом.
А 1 кастрычніка 1986 г. «Литературная газета» надрукавала невялікі некралог «М.Р. Сусловіч». У ім – і такія словы: «Паэзію Мікіты Сусловіча добра ведалі не толькі ваенныя маракі, але і шырокае кола чытачоў. За доўгую службу на ваенна-марскім флоце, у шэрагах якога ён заставаўся да апошніх дзён, Мікіта Сусловіч быў узнагароджаны дванаццацю медалямі і сярод іх медалём “За баявыя заслугі”. Мы перакананы, што паэту-мараку і яго вершам наканавана доўгая памяць».
Будзем спазявацца, што Мікіту Сусловіча яшчэ адкрыюць і беларускія чытачы. Сапраўды, яго выразная, адкрытая, сардэчная паэзія вартая гэтага.
