штамп у пашпарце? Але каго тыя пячаткі ўтрымалі? Каб лічыцца замужам? Дык я там ужо была. Болей не хачу. Бабуля, Алесік і я – хіба нам кепска разам? Навошта чужы чалавек будзе жыць у нашай кватэры, чамусьці спаць побач і па начах моцна храпці… Бр-р-р! – Надзя ў думках здрыганулася. – Яго трэба будзе карміць, мыць яму бялізну. І прасіць прабачэння, што ты вечарам не дома, як усе звычайныя жанчыны, а ідзеш на канцэрт. Або таму, што ты сёння спяваеш, або таму, што трэба паслухаць іншых. А ён табе ласку зробіць, калі літасціва адпусціць…»
I калі Надзя паставіла кропку на жаданні мець асабістае жыццё – знайсці каханага чалавека, а магчыма, і бацьку Алесіку, – у яе жыцці з’явіўся Маэстра. Увайшоў ціха і далікатна, таму і не заўважыла.
Яны былі знаёмыя даўно – гады тры, а мо і чатыры. Прафесійных музыкаў высокага кшталту не багата, усе ўсіх ведаюць. Яны сутыкаліся і раней – то на канцэртах, то на рэпетыцыях. Камерны аркестр, з якім Надзя часцей за ўсё супрацоўнічала, здаралася, уключаў у свае праграмы яго асобныя творы. А яшчэ ладзіліся абмеркаванні фестывальных праграм, нарады ў Міністэрстве культуры. Але тады ён успрымаўся як адзін з многіх, добры знаёмы, і не больш за тое.
Год ці два таму ў свой новы музычны праект Надзя ўключыла па яго просьбе некалькі рамансаў. Вывучыла іх сама, толькі пасля гэтага паказала аўтару вынік. Маэстра застаўся задаволены, ручкі пасля канцэрта пацалаваў, кветкі падарыў.
На тым усё і скончылася. Надзіна жыццё імчалася далей, і ў бясконцай сумятні рэпетыцый, канцэртаў, вандровак не было часу думаць пра тое, што не мела дачынення да справы.
Калі ўсё пачалося? – думкамі яна вярталася ў мінулае. – Напэўна, вясной, калі разам пачалі працаваць над першымі творамі з яго вакальнага цыкла. Потым ён дадаваў новыя рамансы, вакальныя мініяцюры. З’яўляліся новыя варыянты таго, што здавалася вывучаным і зробленым. Надзя тады і падумаць не магла, што цыкл так разрасцецца.
Сапраўды, задума амаль геніяльная! Узяць любоўную лірыку розных паэтаў – ад Сапфо, Петраркі і Шэкспіра да больш блізкіх аўтараў (тут былі Шарль Бадлер і Поль Верлен, Аляксандр Блок, Гарсіа Лорка, Максім Багдановіч, Янка Купала, Ларыса Геніюш, Максім Танк, Мікалай Рубцоў) – і стварыць вакальны цыкл, які б адлюстроўваў адметнасць чалавечых пачуццяў у розныя эпохі. Па першым часе задума яшчэ толькі акрэслівалася, вымалёўвалася. Дзіўна, як яна нікому не прыйшла ў галаву раней? Усю маштабнасць ідэі Надзя ацаніла тады, калі праца над цыклам набліжалася да фіналу.
А напачатку яны з аўтарам пасварыліся. Узяўшы ноты дадому, Надзя паспрабавала іх вучыць. Але нічога не выйшла. Музычная мова здавалася «калючай» і нязвыклай. У дадатак спяваць аказалася вельмі нязручна.
«І калі ўжо аўтары пачнуць думаць пра выканаўцаў? – абуралася Надзя. – Нагрувасцяць непатрэбныя перашкоды, і ты прадзіраешся праз іх, як праз лясны гушчар. А яны свята, непахісна вераць, што сказалі новае слова ў мастацтве!»
Наогул яна хацела вярнуць ноты і тым самым паставіць кропку. Пры бліжэйшай
