Ogniem i mieczem. Генрик Сенкевич

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Ogniem i mieczem - Генрик Сенкевич страница 93

Ogniem i mieczem - Генрик Сенкевич

Скачать книгу

króla polskiego, Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1640–1673). [przypis redakcyjny]

445

kiścień – rodzaj broni, złożonej z trzonka i kolczastej kuli na łańcuchu. [przypis redakcyjny]

446

watażka – dowódca oddziału kozaków lub bandy rozbójników. [przypis redakcyjny]

447

Niż a. Zaporoże – kraina poniżej porohów Dniepru, zamieszkana przez społeczność Kozaków zaporoskich. [przypis redakcyjny]

448

towarzyszów – dziś popr. forma B. lm: towarzyszy. [przypis redakcyjny]

449

Sicz Zaporoska – Zaporoże, kraina zamieszkana przez Kozaków zaporoskich; także: ich wędrowna stolica, obóz warowny na jednej z wysp dolnego Dniepru. [przypis redakcyjny]

450

pałanka a. polanka – obóz kozacki. [przypis redakcyjny]

451

lubo (daw.) – chociaż. [przypis redakcyjny]

452

gruba – palenisko. [przypis redakcyjny]

453

karacena – zbroja z metalowych łusek, naszytych na skórzany kaftan. [przypis redakcyjny]

454

ryngraf – szkaplerz, duży blaszany medalion z wizerunkiem Matki Boskiej lub z herbem. [przypis redakcyjny]

455

misiurka – hełm z osłoną karku, wykonaną z plecionki kolczej (z kółek metalowych). [przypis redakcyjny]

456

dziryt – rodzaj włóczni. [przypis redakcyjny]

457

gindżał a. kindżał – długi nóż, często zakrzywiony. [przypis redakcyjny]

458

jatagan – broń sieczna średniej długości, bez jelca, o podwójnie zakrzywionym ostrzu. [przypis redakcyjny]

459

berkut (ukr.) – orzeł przedni. [przypis redakcyjny]

460

roztruchan – kielich. [przypis redakcyjny]

461

sepet – skrzynka na kosztowności. [przypis redakcyjny]

462

altembas – kosztowna tkanina z wypukłymi wzorami, przetykana złotymi nićmi, rodzaj brokatu aksamitnego. [przypis redakcyjny]

463

bławat – cenna tkanina jedwabna, najczęściej błękitna. [przypis redakcyjny]

464

kwap – puch ptasi, sprężysty i doskonale utrzymujący ciepło. [przypis redakcyjny]

465

Niżowcy – wolni Kozacy z Niżu, tj. z Zaporoża. [przypis redakcyjny]

466

czajka – wiosłowo-żaglowa, pełnomorska łódź kozacka. [przypis redakcyjny]

467

bojar – rycerz, szlachcic ruski lub wołoski. [przypis redakcyjny]

468

wołoski – z Wołoszczyzny; Wołoszczyzna – państwo na terenach dzisiejszej płd. Rumunii, rządzone przez hospodara i zależne od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]

469

maty (ukr.) – matko. [przypis redakcyjny]

470

Łubnie – miasto na Połtawszczyźnie, na śr.-wsch. Ukrainie, rezydencja książąt Wiśniowieckich. [przypis redakcyjny]

471

czarnobrewa – dziewczyna o czarnych brwiach, ukraiński ideał urody. [przypis redakcyjny]

472

teorban – lutnia basowa, duży strunowy instrument muzyczny, podobny do bandury. [przypis redakcyjny]

473

watażka – dowódca oddziału kozaków lub bandy rozbójników. [przypis redakcyjny]

474

mołojec (ukr.) – młody, dzielny mężczyzna; zuch. [przypis redakcyjny]

475

lama – tkanina jedwabna, przetykana złotymi nićmi. [przypis redakcyjny]

476

barwa – umundurowanie lub element stroju, świadczący o przynależności noszącego. [przypis redakcyjny]

477

Perejasław – miasto na środkowej Ukrainie, niedaleko Kijowa, w XVII w. ośrodek kozacki; w 1630 oblegane bez skutku przez polskiego hetmana Koniecpolskiego, w 1649 miejsce rokowań Polaków z Chmielnickim. [przypis redakcyjny]

478

gindżał a. kindżał – długi nóż, często zakrzywiony. [przypis redakcyjny]

479

Bakczysaraj – miasto na Krymie, stolica tatarskiego Chanatu Krymskiego. [przypis redakcyjny]

480

Niż a. Zaporoże – kraina poniżej porohów Dniepru, zamieszkana przez społeczność Kozaków zaporoskich. [przypis redakcyjny]

481

watażka – dowódca oddziału kozaków lub bandy rozbójników. [przypis redakcyjny]

482

Niżowcy – wolni Kozacy z Niżu, tj. z Zaporoża. [przypis redakcyjny]

483

Konaszewicz-Sahajdaczny, Petro herbu Pobóg (1570–1622) – hetman i wybitny wódz kozacki, walczył po stronie Rzeczypospolitej w wojnie polsko-rosyjskiej 1609–1618, organizował kozackie wyprawy łupieżcze do Stambułu, dowodził Kozakami w bitwie pod Chocimiem. [przypis redakcyjny]

484

czajka – wiosłowo-żaglowa, pełnomorska łódź kozacka. [przypis redakcyjny]

485

Chocim (ukr. Chotyn) – miasto i twierdza nad Dniestrem, wówczas na granicy z podporządkowaną Turkom Mołdawią, dziś w płd.-zach. części Ukrainy; bitwa pod Chocimiem (1621) – taktyczne zwycięstwo wojsk polsko-litewsko-kozackich nad armią turecką. [przypis redakcyjny]

486

Spas (ukr.) – tu: Zbawiciel. [przypis redakcyjny]

487

gorze (ze starop. gorzeć: palić się) – biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo. [przypis redakcyjny]

488

watażka – dowódca oddziału kozaków lub bandy rozbójników. [przypis redakcyjny]

489

bałabajka a. bałałajka – ukr. i ros. instrument ludowy, o trzech strunach i trójkątnym pudle rezonansowym. [przypis redakcyjny]

490

Sicz Zaporoska – Zaporoże, kraina zamieszkana przez Kozaków zaporoskich; także: ich wędrowna stolica, obóz warowny na jednej z wysp dolnego Dniepru. [przypis redakcyjny]

491

kusztyk a. kulawka – kieliszek bez nóżki, z którego trzeba wypić od razu całą zawartość. [przypis redakcyjny]

492

maty (ukr.) – matko. [przypis redakcyjny]

Скачать книгу