Nad Niemnem, tom drugi. Eliza Orzeszkowa

16

naglądać (reg.) – doglądać. [przypis edytorski]

17

dziewka (daw.) – dziewczyna, służąca. [przypis edytorski]

18

miesić – rozrabiać ciasto. [przypis edytorski]

19

robota Penelopy – niekończąca się praca. W mit. gr. Penelopa była żoną Odyseusza, która przez 20 lat czekając na nieobecnego męża, który brał udział w wojnie trojańskiej, w dzień tkała, a w nocy pruła swoją robotę, gdyż po jej zakończeniu musiałaby wybrać na nowego męża jednego z zalotników. [przypis edytorski]

20

wprzódy – przedtem. [przypis edytorski]

21

przeszłoroczny – zeszłoroczny. [przypis edytorski]

22

zrezygnować się na coś (prow.) – pozostawić bez kary, potraktować pobłażliwie. [przypis redakcyjny]

23

oficjalista (daw.) – urzędnik. [przypis edytorski]

24

namiestnik – zastępca ekonoma, gumienny. [przypis redakcyjny]

25

pud (ros.) – jednostka wagi, wynosząca nieco mniej niż 16,5 kg. [przypis edytorski]

26

opędzać potrzeby domowe – pokrywać, zaspokajać domowe potrzeby. [przypis edytorski]

27

spichrz – budynek przeznaczony do przechowywania żywności; spichlerz. [przypis edytorski]

28

zagon – długi, wąski pas ziemi. [przypis edytorski]

29

sukienny – uszyty z sukna, tj. grubej tkaniny wełnianej. [przypis edytorski]

30

fuzja – długa broń palna. [przypis edytorski]

31

przymiot – cecha, zaleta. [przypis edytorski]

32

szory – rodzaj uprzęży; szeroki skórzany pas zakładany na pierś konia wraz z pomocniczymi rzemieniami. [przypis redakcyjny]

33

szamerowany – obszyty ozdobnym sznurem. [przypis edytorski]

34

muślin – półjedwabna tkanina. [przypis edytorski]

35

paltot (przestarz.) – okrycie wierzchnie; palto. [przypis edytorski]

36

binokle (daw.) – okulary [przypis edytorski]

37

faworyt – ulubieniec. [przypis edytorski]

38

swawolny – niesforny, rozbrykany. [przypis edytorski]

39

mahoniowy – z ciemnoczerwonego drewna mahoniowca a. w kolorze mahoniu. [przypis edytorski]

40

marcepan – słodka masa z migdałów i cukru, symbol luksusu. [przypis edytorski]

41

łajać – strofować, ganić. [przypis edytorski]

42

rubaszny – swobodny, prosty. [przypis edytorski]

43

okropne przyzwyczajenie – chodzi tu o uzależnienie od narkotyku. [przypis edytorski]

44

cynizm – w znaczeniu potocznym: lekceważenie obowiązujących zasad moralnych i obyczajowych. [przypis redakcyjny]

45

parafianka – tu: kobieta z prowincji. [przypis edytorski]

46

faryzeusz – członek żydowskiego stronnictwa polityczno-religijnego; przen. człowiek obłudny. [przypis edytorski]

47

toaleta – mebel z lustrem i szufladami, służący najczęściej kobietom. [przypis edytorski]

48

kokietka (przestarz.) – kobieta zalotna. [przypis edytorski]

49

osoba kryształowa – osoba bez skazy, z zasadami. [przypis edytorski]

50

pensjonarka – uczennica pensji dla dziewcząt; osoba niedoświadczona, niewinna. [przypis edytorski]

51

całopalenie – ofiara całopalna, polegająca na spaleniu całego zwierzęcia poświęconego na ofiarę; tu: symbol poświęcenia. [przypis edytorski]

52

passons (fr.) – mniejsza z tym. [przypis redakcyjny]

53

toujours des perdrix (fr.) – „zawsze kuropatwy”; wyrażenie przysł., oznaczające nieustanną pogoń za wykwintem i rozkoszą. [przypis redakcyjny]

54

admiracja – podziw, uwielbienie. [przypis edytorski]

55

entre nous (fr.) – między nami (mówiąc). [przypis redakcyjny]

56

amfibia – organizm zdolny poruszać się zarówno w wodzie, jak i na lądzie. [przypis edytorski]

57

impossible (fr.) – niemożliwe. [przypis redakcyjny]

58

advienne ce que pourra (franc.) – niech się dzieje, co chce. [przypis redakcyjny]

59

bałamucić – uwodzić, kokietować. [przypis edytorski]

60

ufryzowany (przestarz.) – ułożony w loki. [przypis edytorski]

61

zgryzota – zmartwienie, smutek. [przypis edytorski]

62

prosperować – rozwijać się pomyślnie. [przypis edytorski]

63

tantiema – procentowy udział w zyskach. [przypis edytorski]

64

Ce que femme veut, Dieu le veut (fr.) – czego chce kobieta, tego chce i Bóg. [przypis redakcyjny]

65

kotuch (gwar.) – zagroda na ptaki domowe, kojec. [przypis redakcyjny]

66

pąsowy – czerwony. [przypis edytorski]

67

topól – topola. [przypis edytorski]

68

prace podstawowe i minimalne… – Witold, jako przedstawiciel młodego pokolenia pozytywistów, zapoznaje Marynię z głównymi założeniami nowego prądu, zalecającego ograniczenie się do „małego” programu reform, zwanego inaczej programem pracy od podstaw i pracy organicznej. Sprowadzał się on przede wszystkim do haseł gospodarczego rozwoju kraju i podniesienia oświaty wśród ludu w ramach ustroju kapitalistycznego. [przypis redakcyjny]

69

Lecą liście z drzew (…) – początek pieśni Wincentego Pola (1807–1872) ze zbioru Pieśni Janusza, zatytułowanej Śpiew z mogiły. (W oryginale początek brzmi: „Leci liście z d

Скачать книгу